Το «μυστήριο» της παραμόρφωσης των ροδακίνων και νεκταρινιών, επιχειρούν να λύσουν επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Μεγαλύτερο και πιο σοβαρό ακόμη και από τις πιο αρνητικές αρχικές εκτιμήσεις καταγράφεται το πρόβλημα της παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών στον κάμπο της Μακεδονίας -και όχι μόνο. Όπως εξηγεί, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ), Χρήστος Γιαννακάκης, ήδη ανέρχονται σε 6.500 τα στρέμματα όπου εντοπίζεται το φαινόμενο, με το 80% αυτών να αφορούν στον νομό Πέλλας και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Κοζάνη, το Κιλκίς, η Φλώρινα και η Πιερία.
Ο κ. Γιαννακάκης εκφράζει την αγωνία του για την εκτεταμένη εικόνα διασποράς του φαινομένου, επισημαίνοντας ότι το παραπάνω νούμερο είναι ανησυχητικά υψηλό, ιδίως με δεδομένο ότι ακόμη δεν έχουν προχωρήσει σε καταχωρήσεις οι καλλιεργητές της ποικιλίας Andros, η οποία και αντιπροσωπεύει το 35% με 40% του συνολικού όγκου της παραγωγής. Εκτιμά, δε, πως «στο επόμενο 10ήμερο θα έχουμε ακόμη πιο ολοκληρωμένη εικόνα».
Υπενθυμίζεται ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα που δημιούργησε η ΕΔΟΠ, με στόχο την καταχώρηση σε αυτήν των δηλώσεων παραγωγών ροδάκινων και νεκταρινιών που έχουν εμφανίσει προβλήματα παραμόρφωσης των καρπών τους, άνοιξε στις 20 Ιουνίου 2024 και η διαδικασία γίνεται μέσω των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ, οι οποίοι αφού αποκτήσουν τον σχετικό κλειδάριθμο, τους επιτρέπεται να εισέρχονται στο σύστημα και να προχωρούν στη διαδικασία.
Περιγράφοντας τη διαδικασία, ο κ. Γιαννακάκης σημειώνει ότι οι αγρότες που έχουν διαπιστώσει το εν λόγω πρόβλημα στα αγροτεμάχιά τους, θα πρέπει να επισκεφθούν το ΚΥΔ, στο οποίο έχουν υποβάλει την δήλωση ΟΣΔΕ του 2023, και να ζητήσουν την εκτύπωση εντύπου, στο οποίο θα φαίνονται αναλυτικά μόνο οι καλλιέργειες των ροδακίνων και νεκταρινιών.
Επ’ αυτού του εντύπου, σε ειδική στήλη, θα συμπληρωθεί ο αριθμός των δέντρων του κάθε αγροτεμαχίου, όπου έχει εμφανιστεί το πρόβλημα. Στο κάτω μέρος του εντύπου θα υπογράφει ο παραγωγός και ο γεωπόνος με τον οποίο συνεργάζεται ο παραγωγός και ο οποίος προμηθεύει τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Στον χώρο υπογραφής του γεωπόνου θα τίθεται και η σφραγίδα του.
Στη συνέχεια, το έντυπο θα προσκομίζεται στο ΚΥΔ, θα καταχωρίζεται στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα και φωτοαντίγραφό του θα παραδίδεται στον παραγωγό, ενώ το πρωτότυπο θα παραμένει εκεί. Μετά την ολοκλήρωση των καταγραφών και την ύπαρξη ολοκληρωμένης εικόνας της έκτασης της προσβολής, θα εκδοθούν σχετικές οδηγίες για τις ενέργειες που θα ακολουθήσουν.
Στο μεταξύ, αφού γίνει η καταγραφή, τα προσβεβλημένα δέντρα θα εκριζώνονται και θα καταστρέφονται, ενώ όπως υπογραμμίζει ο κ. Γιαννκάκης, θα επιδιωχθεί η εξεύρεση πόρων για τη χρηματοδότηση της αναδιάρθρωσης, σύμφωνα με την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.
Χαρακτηρίζοντας ιδιαίτερα κρίσιμο και σοβαρό το θέμα με την παραμόρφωση των ροδάκινων και νεκταρινιών, ο ίδιος υπενθυμίζει ότι προς το παρόν ισχύουν οι οδηγίες του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, σύμφωνα με τις οποίες θα πρέπει οι προσβεβλημένοι καρποί να μην συγκομίζονται και να παραμένουν στο χωράφι.
Επισημαίνει, δε, ότι οι πρώτες ενδείξεις μιλούν για συνδυασμό ιών που προσβάλλει και παραμορφώνει τα πυρηνόκαρπα, ενώ τονίζει με έμφαση πως «δεν απειλείται η δημόσια υγεία».
Το ιστορικό της προσβολής και οι ενέργειες που προωθούνται
Το φαινόμενο της προσβολής και παραμόρφωσης των ροδακίνων και νεκταρινιών πρωτοεμφανίστηκε το 2021 σε αγροτεμάχιο 10 στρεμμάτων στις Αμπελειές Πέλλας. Ωστόσο, μέσα σε τρία χρόνια εξαπλώθηκε ανησυχητικά, αφού ενώ αρχικά υπολογιζόταν ότι έχουν προσβληθεί συνολικά 5.000 στρέμματα σε Πέλλα και Ημαθία, τελικά «το νούμερο των 6.500 στρεμμάτων που αφορά και σε άλλες περιοχές εκτός των δύο προαναφερόμενων, μας διαψεύδει κατηγορηματικά και μας προβληματίζει έντονα, τόσο εμάς τους παραγωγούς και μεταποιητές, όσο και όλους τους εμπλεκόμενους με τον κλάδο των πυρηνόκαρπων», τονίζει ο κ. Γιαννακάκης.
Το «μυστήριο» της παραμόρφωσης των ροδακίνων και νεκταρινιών, επιχειρούν να λύσουν επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Όπως είχε δηλώσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, στα μέσα Ιουνίου, η καθηγήτρια Φυτικής Ιολογίας στο ΑΠΘ, Βαρβάρα Μαλιόγκα, «εάν το φαινόμενο είναι ιολογικό, τότε θα το βρούμε».
Όπως είχε πει η καθηγήτρια του ΑΠΘ, βάσει της Προγραμματικής Σύμβασης που υπεγράφη με την Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ), «εμείς θα “τρέξουμε αποκλειστικά και μόνο ιολογικές αναλύσεις» κι εφόσον προσδιοριστεί το αίτιο που προκαλεί αυτή την παραμόρφωση στα πυρηνόκαρπα, τότε «θα μπορέσουν να προγραμματιστούν και να τεθούν σε εφαρμογή όλες οι απαραίτητες ενέργειες που απαιτούνται για την αντιμετώπισή του, όπως και να ληφθούν εκείνα τα μέτρα, που θα επιτρέψουν και την καταπολέμησή του».
Τονίζεται ότι, με επείγουσα ανακοίνωσή της, η ΕΔΟΠ επισημαίνει ότι «όλοι οι παραγωγοί που διαπιστώνουν το πρόβλημα καλούνται να προχωρήσουν άμεσα στη δήλωσή του πριν από τη λήξη της συγκομιδής κάθε ποικιλίας», ενώ γνωστοποιεί ότι οι έλεγχοι των αγροκτημάτων από την πλευρά της πολιτείας υπολογίζονται να ξεκινήσουν γρήγορα μετά τις 20 Αυγούστου.
