Στην επέκταση του Market Pass για το επόμενο τρίμηνο θα προχωρήσει η Κυβέρνηση, όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης. Παράλληλα, από το 2024 θα υπάρξουν αυξήσεις στους μισθούς των Δημόσιων Υπαλλήλων και μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ. Μονιμοποιείται το Youth Pass.
Αναλυτικά:
Σημαντικές αυξήσεις στις απολαβές των δημοσίων υπαλλήλων από 1/4/2024
Με τις αυξήσεις που θα εφαρμοστούν από 1/1/2024 προκύπτει μεσοσταθμική αύξηση 6,5% στα μισθολόγια των δημοσίων υπαλλήλων και περίπου 10,5% αύξηση στις απολαβές τους από το σύνολο των παρεμβάσεων που υλοποιούνται την περίοδο 1/2023 ως 1/2024. Από τον συνυπολογισμό όλων των παρεμβάσεων προκύπτει πως ο κάθε δημόσιος υπάλληλος θα έχει μεσοσταθμικά ετήσια καθαρή ωφέλεια της τάξεως των 1.476 ευρώ, δηλαδή πάνω από έναν επιπλέον μισθό κατ’ έτος.
Οι αυξήσεις που θα εφαρμοστούν από 1/1/2024 κατανέμονται ως εξής:
1) Καθολική αύξηση 70 ευρώ. Αυξάνεται κατά 70 ευρώ μικτά ο βασικός μισθός όλων των δημοσίων υπαλλήλων. Αφορά τόσο στους υπαλλήλους που εντάσσονται στο ενιαίο μισθολόγιο (463.000) όσο και σε εκείνους που εντάσσονται στα ειδικά μισθολόγια (200.000). Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 557,5 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. Η οριζόντια αυτή αύξηση ευνοεί τους χαμηλόμισθούς, καθώς δίδεται όχι σε ποσοστιαία, αλλά σε σταθερή βάση.
2) Αύξηση οικογενειακής παροχής. Την οικογενειακή παροχή λαμβάνει το 50,3% των δημοσίων υπαλλήλων (334.000) και σήμερα κυμαίνεται σε 50 ευρώ για υπάλληλο με ένα τέκνο, 70 ευρώ για δύο τέκνα, 120 ευρώ για τρία τέκνα, 170 ευρώ για τέσσερα τέκνα και συν 70 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο (μικτά). Από 1/1/2024 τα ποσά αυξάνονται σε 70 ευρώ για ένα τέκνο, 120 ευρώ για δυο τέκνα, 170 ευρώ για τρία τέκνα, 220 ευρώ για τέσσερα τέκνα και συν 70 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο. Συνεπώς ένας δημόσιος υπάλληλος με ένα τέκνο θα λάβει επιπλέον αύξηση 20 ευρώ και με δύο και άνω παιδιά επιπλέον 50 ευρώ κ.ο.κ. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 155 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
3) Αύξηση κατά 30% του επιδόματος θέσης ευθύνης. Το επίδομα θέσης ευθύνης το λαμβάνουν περίπου 65.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Αφορά τμηματάρχες, υποδιευθυντές, διευθυντές, γενικούς διευθυντές, ενώ αντιστοίχως αφορά και στα επιδόματα θέσεως ευθύνης των ενστόλων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, των ιατρών του ΕΣΥ, των ερευνητών, των προϊσταμένων εκπαίδευσης κ.λπ.. Έτσι, ένας τμηματάρχης θα λάβει επιπλέον 87 ευρώ, ένας υποδιευθυντής 105 ευρώ, ένας διευθυντής 135 ευρώ και ένας γενικός διευθυντής 300 ευρώ περισσότερα τον μήνα. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 51,6 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
4) Αύξηση κατά 15 ευρώ του επιδόματος ιδιαιτέρων συνθηκών εργασίας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας που είναι έγγαμοι ή έχουν παιδιά. Πρόκειται για ειδικό επίδομα που το λαμβάνουν 112.000 δικαιούχοι. Το εν λόγω επίδομα αναπροσαρμόζεται από 55 ευρώ σε 70 ευρώ για τους έγγαμους χωρίς τέκνα και από 115 ευρώ σε 130 ευρώ για τους έγγαμους με τέκνα. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 20,2 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
5) Αύξηση κατά 30% του επιδόματος παραμεθορίου. Το επίδομα παραμεθορίου αυξάνεται από 100 στα 130 ευρώ και αφορά 21.200 στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, του Λιμενικού, της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 7,7 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
6) Επιπλέον αύξηση μισθών των μελών ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό) και θέσπιση ειδικού επιδόματος βιβλιοθήκης, με συνολική μεσοσταθμική αύξηση αμοιβών κατά 10%. Συγκεκριμένα, αναπροσαρμόζεται, αναδρομικά από 07/10/2022, το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ (12.500 δικαιούχοι) σε συμμόρφωση με τις σχετικές αποφάσεις του ΣτΕ. Η αύξηση αυτή είναι επιπλέον της αύξησης των 70 ευρώ και της οικογενειακής παροχής που θα λάβουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι και αναλύθηκε παραπάνω. Το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 49,8 εκατ. ευρώ για την περίοδο από 07/10/2022 έως 31/12/2023 και σε επιπλέον 40,5 εκατ. ευρώ κατ’ έτος από 1/1/2024 και μετά.
Αναλυτικά:
- Αυξάνεται στα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ (Πανεπιστήμια, Πολυτεχνεία, Ανώτατη Σχολή Καλών τεχνών, ΑΣΠΑΙΤΕ), επιπλέον των ανωτέρω και σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις του ΣτΕ, ο βασικός μισθός κατά 5%.
- Χορηγείται στα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ, επιπλέον των ανωτέρω και σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις του ΣτΕ, ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης από 100 έως 200 ευρώ ανάλογα την εκπαιδευτική βαθμίδα.
- Αυξάνεται ο βασικός μισθών διδακτικού προσωπικού άλλων φορέων της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΑΣΕΙ, ΑΕΑ, ΑΕΝ, ΙΕΠ) από 2,5% έως 4% και χορηγείται ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης από 100 έως 150 ευρώ, αναλόγως την εκπαιδευτική βαθμίδα.
7) Αυξάνεται η χιλιομετρική αποζημίωση των υπαλλήλων από τα 0,15 ευρώ στα 0,20 ευρώ (κατά 33%) για μετακινήσεις που αφορούν υπηρεσιακές ανάγκες. Επιπλέον αναπροσαρμόζονται οι δαπάνες διανυκτέρευσης στο εσωτερικό από 25% έως 33%, καθώς και στο εξωτερικό κατά 10%. Αφορά το σύνολο των φυσικών προσώπων που μετακινούνται με εντολή Δημοσίου για υπηρεσιακές ανάγκες. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των παρεμβάσεων που αφορούν τόσο το Ενιαίο όσο και τα Ειδικά Μισθολόγια ανέρχεται σε 857,5 εκατ. ευρώ μικτά ή 530 εκατ. ευρώ καθαρά, (μετά από κρατήσεις και φόρο εισοδήματος) κατ’ έτος από το 2024 και εφεξής. Επιπλέον υπάρχει επιπρόσθετο κόστος 49,8 εκατ. ευρώ για το 2023 που αφορά την αναδρομική αναπροσαρμογή μισθολογίου των μελών ΔΕΠ.
Μείωση φορολογίας εισοδήματος
Μειώνεται ο φόρος εισοδήματος για τους φορολογούμενους με παιδιά, για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από το 2024, για τους οποίους έμμεσα αυξάνεται το αφορολόγητο όριο. Συγκεκριμένα με την αναπροσαρμογή της έκπτωσης φόρου αυξάνεται το αφορολόγητο κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες που έχουν παιδιά και διαμορφώνεται ως εξής: από 9.000 σε 10.000 ευρώ για οικογένειες με 1 παιδί, από 10.000 σε 11.000 ευρώ για δύο παιδιά, από 11.000 σε 12.000 για τρία παιδιά κ.ο.κ. από 1/1/2024. Ωφελούμενοι είναι 1,34 εκατ. φορολογούμενοι (με περισσότερα από 4 εκατ. μέλη οικογενειών) με εξαρτώμενα τέκνα και το ετήσιο κόστος διαμορφώνεται στα 135 εκατ. ευρώ.
Market Pass
Παρατείνεται για τρεις μήνες (έως και τον Οκτώβριο του 2023) η χορήγηση της μηνιαίας οικονομικής ενίσχυσης για την κάλυψη μέρους του αυξημένου κόστους των νοικοκυριών λόγω της αύξησης του πληθωρισμού (Market Pass). Οι αιτήσεις θα εξετασθούν με βάση τα εισοδήματα του 2022, δηλαδή τα εκκαθαριστικά σημειώματα που θα εκδοθούν φέτος.
Το ύψος της ενίσχυσης ανά νοικοκυριό ανέρχεται σε 10% επί του μηνιαίου ύψους αγορών, που είναι 220 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό, συν 100 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος έως 1.000 ευρώ αγορών. Συνεπώς, η ενίσχυση κυμαίνεται από 22 έως 100 ευρώ το μήνα (66 έως 300 ευρώ για το τρίμηνο της παράτασης). Δεν επιτρέπεται η ανάληψη του ποσού ή η μεταφορά του σε τρίτον. Η οικονομική ενίσχυση είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τις τράπεζες και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Παραμένουν τα ίδια κριτήρια, εισοδηματικά (έως 16.000 ευρώ ο άγαμος, 24.000 ευρώ ο έγγαμος συν 5.000 ευρώ για κάθε παιδί μετά το πρώτο) και περιουσιακά (έως 250.000 ευρώ ο άγαμος, 400.000 ευρώ ο έγγαμος).
Η ενίσχυση χορηγείται σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα ή σε τραπεζικό λογαριασμό. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιλέξει την ψηφιακή κάρτα, η ενίσχυση θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αγορές σε καταστήματα τροφίμων και λαϊκές αγορές. Επίσης, η ψηφιακή χρεωστική κάρτα θα παραμείνει ενεργοποιημένη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Αν ο δικαιούχος επιλέξει την πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό, θα λαμβάνει το 80% της ενίσχυσης, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς περιορισμούς.
Το δημοσιονομικό κόστος για το 2023 είναι 251 εκατ. ευρώ ενώ οι ωφελούμενοι είναι 2,8 εκατ. νοικοκυριά με 7,5 εκατ. μέλη.
Youth Pass
Θεσπίζεται από φέτος το Youth Pass ύψους 150 ευρώ για νέους 18 και 19 ετών που αποτελεί ουσιαστικά τη μονιμοποίηση του «Freedom Pass», το οποίο είχε χορηγηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η ενίσχυση θα καταβάλλεται κάθε χρόνο με τη μορφή ψηφιακής χρεωστικής κάρτας, για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών. Δικαιούχοι είναι όσοι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους έχουν συμπληρώσει το 18ο και 19ο και δεν έχουν συμπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας τους. Η ψηφιακή χρεωστική κάρτα του δικαιούχου παραμένει ενεργοποιημένη για δύο χρόνια μετά την έκδοσή της.
Το Youth Pass θα καταβληθεί τον Σεπτέμβριο. Το κόστος είναι 30 εκατ. ευρώ για το 2023 και οι ωφελούμενοι: περίπου 200.000 νέοι 18 και 19 ετών.
Φαρμακευτική δαπάνη
Μονιμοποιείται από την 1η Ιανουαρίου 2024 η μηδενική συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη για τους συνταξιούχους από τους οποίους κόπηκε σταδιακά κατά την περίοδο 2016-2019 το ΕΚΑΣ. Το κόστος είναι 38 εκατ. ευρώ και οι ωφελούμενοι είναι περίπου 200.000 πρώην δικαιούχοι ΕΚΑΣ.
Μείωση ΕΝΦΙΑ
Από το 2024 ισχύει μείωση 10% για κατοικίες φυσικών προσώπων που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρες. Η έκπτωση θα υπολογίζεται στο συνολικό ποσό του φόρου και θα δίνεται αναλογικά για τις ημέρες του έτους που είναι ασφαλισμένη η κατοικία. Η ασφάλιση πρέπει να αφορά το σύνολο της αξίας του ακινήτου επί της οποίας υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ. Οι λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης θα καθοριστούν με Υπουργική απόφαση.
Πλαφόν στα ενοίκια
Ορίζεται για το έτος 2023 πλαφόν 3% στις αυξήσεις των ενοικίων που καταβάλλει το Δημόσιο και οι φορείς του Δημόσιου τομέα για τη στέγαση κρατικών υπηρεσιών.
Αυξήσεις σε 9.500 συνταξιούχους
Πρόκειται για αύξηση συντάξεων σε 9.500 δικαιούχους που εντάσσονται στην ειδική κατηγορία «μικρό Δημόσιο» του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ). Αφορά κυρίως συνταξιούχους παθόντες εν υπηρεσία, θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων, καλλιτέχνες, λογοτέχνες κ.ά. Η πλειονότητα τους (περίπου 8.000) θα δουν αύξηση 7,75% στις συντάξιμες αποδοχές τους, ενώ οι υπόλοιποι θα δουν αυξήσεις μεγαλύτερες του 7,75% με αναδρομική μάλιστα ισχύ από το 2017.
Αξιολόγηση οικονομικών προγραμμάτων
Θεσπίζεται αρμοδιότητα του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου για τον υπολογισμό της δημοσιονομικής επίπτωσης των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων, σύμφωνα με μεθοδολογία που θα αναπτύξει το Συμβούλιο. Η αξιολόγηση θα γίνεται με πρωτοβουλία των κομμάτων.