Στην κοινή διαπίστωση πως μόνο μέσω της παγκόσμιας συνεργασίας μπορούμε να οικοδομήσουμε έναν βιώσιμο κόσμο, κατέληξαν οι συμμετέχοντες στη συζήτηση για το πώς μπορούμε να δώσουμε προτεραιότητα στη βιωσιμότητα σε έναν πολυπολικό κόσμο, στο πλαίσιο του «The Seventh Sustainability Summit for SE Europe and the Mediterranean», που διοργανώνει ο Economist, στην Αθήνα.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Μολδαβίας Κίρλ Γκαμπούριτς (Kiril Garurici), η πρώην αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ρουμανίας Άνα Μπίρτσαλ (Ana Birchall), ο Μλάντεν Ίβανιτς (Mladen Ivanic), πρώην μέλος της συλλογικής Προεδρίας της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης και ο πρώην γενικός γραμματέας της Λέσχης της Ρώμης (Club of Rome), συγγραφέας βιβλίων για την κλιματική αλλαγή, από το Ludwig Maximillian University Munich, Γκρέιαμ Μάξτον (Grame Maxton) συζήτησαν για το πώς μπορεί η βιωσιμότητα να τεθεί στην κορυφή των προτεραιοτήτων των κυβερνήσεων ανά τον πλανήτη εν μέσω των διαφόρων προκλήσεων, με τις οποίες αυτή τη στιγμή η ανθρωπότητα είναι αντιμέτωπη.
«Χρειαζόμαστε παγκόσμια συνεργασία. Η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί παρά να επιλυθεί μόνο μέσω της διεθνούς συνεργασίας» τόνισε ο Γκρέιαμ Μάξτον υπογραμμίζοντας πως αν δεν ενωθούμε, το οικονομικό κόστος και οι ανθρώπινες απώλειες θα είναι μεγαλύτερες από οποιαδήποτε σύγκρουση.
«Οι μεγαλύτερες πηγές εκπομπών προέρχονται από τις ΗΠΑ και την Κίνα. Πρέπει να συνεργαστούμε και πρέπει πέραν της Ευρώπης, να εμπλέξουμε επίσης τη Ρωσία, την Ινδία και την Ιαπωνία, την Αυστραλία κ.λπ. Πρέπει να συμπεριλάβουμε και τις κύριες χώρες που παρέχουν αυτή την ορυκτή ενέργεια, πχ Σαουδική Αραβία, Βενεζουέλα, Καναδά, Ιράν, Καζακστάν» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γκρέιαμ Μάξτον προειδοποιώντας για τις συνέπειες, αν επιδείξουμε αδιαφορία.
«Μέχρι το 2050 περισσότεροι από 500.0000.000 άνθρωποι θα έχουν εκτοπιστεί λόγω της ανώτατης στάθμης της θάλασσας. Η ξηρασία στην Αφρική, στην Ινδία θα αναγκάσει εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους να μεταναστεύσουν. Οι πυρκαγιές στις ΗΠΑ και στη Μεσόγειο θα καταστήσουν πολλά μέρη αδύνατα προς διαβίωση. Ακόμη, μέχρι το τέλος του αιώνα κινδυνεύει να μειωθεί κατά 50% το ΑΕΠ ενώ μακροπρόθεσμα ορισμένες εκτιμήσεις δείχνουν ότι θα μπορούσαμε να δούμε πολύ μεγάλη μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού» τόνισε και πρόσθεσε: «Αυτά τα νούμερα είναι τρομακτικά και γι’ αυτό θα πρέπει οι κυβερνήσεις να κατανοήσουν ότι διακυβεύεται το μέλλον και ότι οι άνθρωποι πρέπει να συνεργαστούμε. Όλοι νοιαζόμαστε για το μέλλον της ανθρωπότητας και του πλανήτη. Αυτό που μας λείπει είναι η κατανόηση».
Σημείωσε, δε, πως «οι περισσότεροι μηδενικοί στόχοι που έχουν τεθεί (σ.σ. σε σχέση με το περιβάλλον) είναι για το 2050 αλλά το ρολόι χτυπάει για την επόμενη δεκαετία κι έτσι όλοι αυτοί οι στόχοι, τριάντα χρόνια μετά δεν θα κάνουν καμιά απολύτως διαφορά».
«Προτεραιότητα η προστασία του περιβάλλοντος και η σωστή διαχείριση των πόρων του πλανήτη»
Από την πλευρά του, ο πρώην πρωθυπουργός της Μολδαβίας σημείωσε ότι για τον ίδιο και ό,τι εκπροσωπεί, η προστασία του περιβάλλοντος, η καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και η σωστή διαχείριση των πόρων είναι βασικές προτεραιότητες.
«Τι είδους πλανήτη θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές; Αυτό εξαρτάται από εμάς. Αν καταφέρουμε να είμαστε λιγότερο ανταγωνιστικοί και περισσότερο συνεργατικοί, αν καταφέρουμε να επικοινωνούμε με μεγαλύτερη ειλικρίνεια και σεβασμό, τότε οι επόμενες γενιές θα έχουν να διαχειριστούν μια πιο φιλική κοινωνία με σχέσεις παραδοσιακής φιλίας και επικοινωνίας […] Ο πολυπολικός κόσμος δεν είναι απλώς ένας ορισμός. Θα πρέπει να μας βάλει σε μια θέση που να επιζητούμε τη συνεργασία όλων για την επίλυση προβλημάτων» τόνισε ο κ. Γκαμπούριτς.
«Καλούμαστε να διαχειριστούμε τον καθημερινό ανταγωνισμό μεταξύ όλων […] Αυτό που σήμερα χρειαζόμαστε είναι μια λύση, στο πλαίσιο της οποίας όλα τα μέρη καταλήγουν σε συνθήκες συμβιβασμού και όχι ταπείνωσης. Πρέπει να αλλάξουμε τον τόνο των δημοσίων δηλώσεών μας. Στην πορεία της Ιστορίας επενδύσαμε πολύ λίγο χρόνο στο να συζητάμε και αφιερώσαμε πολύ χρόνο στο να προσπαθούμε να γίνουμε ο ένας πιο δυνατός από τον άλλον. Ακόμα δεν μπορούμε να ζήσουμε ο ένας δίπλα στον άλλον ως καλοί γείτονες. Βλέπουμε τον γείτονα ως πιθανό ανταγωνιστή και σε κάποιες περιπτώσεις ως πιθανό εχθρό. Αυτή η προσέγγιση επηρεάζει τους αντικειμενικούς στόχους και τις δράσεις μας. Πρέπει να μάθουμε να σεβόμαστε και να ακούμε ο ένας τον άλλον περισσότερο» είπε ο πρώην πρωθυπουργός της Μολδαβίας.
Αναφέρθηκε, δε, στις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στη χώρα του λέγοντας πως τα πράγματα είναι περίπλοκα. «Έχουμε έλλειψη επενδύσεων. Ξαφνικά η Μολδαβία έγινε μια χώρα με υψηλό κίνδυνο επενδύσεων, η οικονομία δεν κινείται όπως θα έπρεπε, έχουμε πολλούς ανθρώπους που φεύγουν από τη χώρα και ένας από τους λόγους είναι ο πόλεμος δίπλα μας» τόνισε εκφράζοντας την ευχή να επικρατήσει γρήγορα η ειρήνη στην περιοχή.
«Στην κορυφή των προτεραιοτήτων η ασφάλεια της ενέργειας και των αλυσίδων εφοδιασμού»
Στις μεγάλες προκλήσεις και τις πολλαπλές κρίσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπος ο πλανήτης σήμερα αναφέρθηκε η πρώην αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ρουμανίας, υπογραμμίζοντας πως «ένας από τους βασικότερους στόχους όλων είναι η ειρήνη, ο σεβασμός μεταξύ ημών στη διπλωματία και στις διεθνείς σχέσεις. Μόνο έτσι μπορούμε να προχωρήσουμε».
Η πρώην αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ρουμανίας επισήμανε την ανάγκη να κατανοήσουμε πως οι εκκλήσεις για βιωσιμότητα δεν συνδέονται μόνο με το περιβάλλον αλλά και με την επίτευξη της ειρήνης στον πλανήτη και με αφορμή το 2024, μια χρονιά με πολλές εκλογικές αναμετρήσεις σε όλο τον πλανήτη, υπογράμμισε τον κίνδυνο του λαϊκισμού. «Το θέλγητρο του λαϊκισμού είναι η κατάρα της Δημοκρατίας. Αν είσαι λαϊκιστής προσφέρεις απλές λύσεις σε σύνθετα προβλήματα, όμως εξ ορισμού τα πολύπλοκα προβλήματα δεν επιλύονται με απλές λύσεις» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της ενέργειας που συνδέονται στενά με την επίτευξη του στόχου της βιωσιμότητας σήμερα, σημείωσε ότι η ασφάλεια της ενέργειας, όπως επίσης και η διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού θα πρέπει να βρίσκονται στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας. Έθεσε παράλληλα ως βασικό – κρίσιμο στόχο την καθαρή ενέργεια.
Θυμήθηκε, δε, πως σε μια από τις προηγούμενες συναντήσεις είχε ειπωθεί από κάποιον Πολωνό πολιτικό πως ίσως θα πρέπει να απομακρύνουμε την ενέργεια από χέρια Πούτιν. «Τότε κανείς δεν το πίστευε, τώρα βλέπουμε ότι είχε δίκαιο» τόνισε. Αναφέρθηκε, επίσης, στον ρόλο του Αζερμπαϊτζάν και του προέδρου Αλίγεφ, «ο οποίος έσωσε όλη την Ευρώπη» στο ζήτημα που προέκυψε με την ενέργεια επισημαίνοντας τη σημασία της εξεύρεσης νέων πηγών κι οδεύσεων.
Σε επίπεδο, δε, Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρθηκε στην ανάγκη «η ΕΕ να επιτρέψει να έχουν οι χώρες το ενεργειακό μείγμα, αλλά όχι να το επιβάλει καθώς δεν είμαστε όλες οι χώρες ίδιες, όπως πχ με τόσο μεγάλη ηλιοφάνεια όπως η Ελλάδα».
«Να ηγηθεί η ΕΕ της προσπάθειας για βιωσιμότητα»
Την ανάγκη να ηγηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση μιας προσπάθειας συνεργασίας όλων των χωρών -και των λιγότερο ανεπτυγμένων- για την επίτευξη του στόχου της βιωσιμότητας τόνισε ο Μλάντεν Ίβανιτς, πρώην μέλος της συλλογικής Προεδρίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
«Είναι η βιωσιμότητα η προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις μας; Αν ρωτήσεις στη δική μου κυβέρνηση, αν ρωτήσεις τα μέλη της, αν έχουν ακούσει τον όρο “βιωσιμότητα”, “στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης” κ.ά., τα 2/3 ούτε καν που ξέρουν τι είναι… Αυτό ισχύει στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες γιατί έχουν άλλες προτεραιότητες. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να αναμένουμε κάποια ρεαλιστική πρόοδο. Τι μπορεί να γίνει για να αλλάξει αυτό; Πρέπει να υπάρχει κάποιος που να ηγηθεί μιας νέας προσπάθειας συνεργασίας. Η ΕΕ είναι η μόνη πραγματική μεγάλη δύναμη που μπορεί να το πετύχει αυτό. Είναι ο πιο πετυχημένος πολυμερής θεσμός σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν μπορούμε να έχουμε βιωσιμότητα, αν δεν έχουμε εμπλοκή των πολυμερών θεσμών. Η Ευρώπη βασίζεται στον συμβιβασμό, στην αντίληψη ότι υπάρχει κατανόηση της άποψης του άλλου, δεν βλέπω κάποια άλλη δύναμη που μπορεί να το αλλάξει αυτό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ίβανιτς.
Σύμφωνα, ωστόσο, με τον ίδιο δεν υπάρχουν στην Ευρώπη ηγέτες με όραμα αυτή τη στιγμή, γι’ αυτό και κάλεσε την ακαδημαϊκή κοινότητα και τα ΜΜΕ να ασκήσουν πίεση και να συνδράμουν την προσπάθεια για την επίτευξη της βιωσιμότητας.
Ο κ. Ίβανιτς αναφέρθηκε και στον πόλεμο στην Ουκρανία εκφράζοντας την ευχή «να μην πεθάνουν τόσο πολλοί άνθρωποι για να καταλήξουμε σε λύση» αλλά και την ελπίδα πως «θα υπάρξει κάποιος συμβιβασμός και ειρήνη στο μέλλον»
