Ο Μάνος Σταραμόπουλος γράφει για την περίφημη απόφαση του Ανωτάτου Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου του Λουξεμβούργου που αναμένεται με μεγάλη ανυπομονησία εκ μέρους τόσο της UEFA, όσο και της Α22 δηλαδή των Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρσελόνα, αλλά και σύσσωμο το Ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο
Όπως έχουμε αναφέρει σε άλλο (σχετικά πρόσφατο σημείωμά μας) το Ανώτατο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου έχει ορίσει την 21α Δεκεμβρίου ως ημερομηνία για την πολυαναμενόμενη απόφαση στη δικαστική μάχη A22 εναντίον UEFA.
Ο γενικός εισαγγελέας ευνόησε σε μεγάλο βαθμό την δεσπόζουσα θέση της UEFA και της FIFA κατά τη γνώμη του, αλλά οι βασικοί ενδιαφερόμενοι μάς λένε ότι αυτό μπορεί να αγνοηθεί.
Γιατί έχει σημασία: Η τελική απόφαση έχει τη δυνατότητα να φέρει σαρωτικές αλλαγές στην βιομηχανία του ποδοσφαίρου, τερματίζοντας την υπεροχή της UEFA ως διοργανωτή διεθνών συλλόγων.
Η προοπτική:
Ο πρώην γενικός εισαγγελέας του ΑΕΔ λέει ότι εάν η UEFA ηττηθεί τελικά, η ΕΕ μπορεί να αναγκαστεί να παρέμβει και να νομοθετήσει για την προστασία και τη βελτίωση της διακυβέρνησης του αθλητισμού.
Έχουν περάσει 10 και πλέον μήνες από τότε που ο γενικός εισαγγελέας έδωσε την εισήγησή του (εκφράζοντας την γνώμη του) για την υπόθεση, στην οποία η A22 υποστήριξε ότι η UEFA και η FIFA παραβαίνουν το ευρωπαϊκό δίκαιο ανταγωνισμού διατηρώντας το μονοπώλιο στη διοργάνωση διεθνών διοργανώσεων συλλόγων και εθνικών ομάδων. Υποστήριξαν επίσης ότι η UEFA δεν μπορεί να ενεργεί τόσο ως ρυθμιστής όσο και ως διοργανωτής παιχνιδιών. .
Στις προτάσεις του, ο γενικός εισαγγελέας του ΑΕΔ , Αθανάσιος Ράντος, τάχθηκε σε μεγάλο βαθμό υπέρ της δεσπόζουσας θέσης της UEFA και της FIFA.
Το ερώτημα ήταν, και παραμένει, θα αντικατοπτρίζει η πλήρης απόφαση τη γνώμη του κ. Ράντου ; Η γνώμη του Γενικού Εσιαγγελέα είναι μια μη δεσμευτική άποψη που γενικά θεωρείται ως ενδεικτικό του τι θα συμβεί στην πλήρη απόφαση, αλλά αυτό δεν είναι εγγυημένο.
Πράγματι, η τελική απόφαση έχει τη δυνατότητα να επιβάλει τις πιο σεισμικές αλλαγές στη βιομηχανία ποδοσφαίρου από την απόφαση του Μποσμάν, σχεδόν πριν από 30 χρόνια.
Η πλήρης απόφαση αναμενόταν αρχικά την περασμένη άνοιξη. Όταν όμως ήρθε η άνοιξη, αναμενόταν τον Μάιο ή ίσως τον Ιούνιο. Μετά ήταν , μετά το καλοκαίρι.
Αλλά η απάντηση ήταν ότι κανείς δεν ήξερε πραγματικά. Ίσως θα ήταν Χριστούγεννα, ή πιθανώς Ιανουάριος, αν οι μεταφράσεις δεν ήταν έτοιμες έως τον Δεκέμβριο, μου είπε ένας βασικός ενδιαφερόμενος. Η ημερομηνία, πρόσθεσαν, ήταν απίθανο να ανακοινωθεί πριν από 10 ημέρες.
Όμως , λιγότερο από δύο ώρες αργότερα, το Γραφείο του Ανωτάτου Ευρωπαικού Δικαστηρίου δημοσίευσε την ημερομηνία του πεπρωμένου στον ιστότοπό του: 9.30 π.μ. στις 21 Δεκεμβρίου 2023.
Το ίδιο το γεγονός ότι κανένας εμπλεκόμενος σε καμία από τις πλευρές της υπόθεσης δεν γνώριζε με βεβαιότητα ότι ερχόταν αυτή η ανακοίνωση λέει πολλά για τον μυστικό τρόπο λειτουργίας του ΑΕΔ Δεν υπάρχουν διαρροές. Δεν υπάρχει ενημέρωση. Λες και οι 15 δικαστές λειτουργούν στο κενό, ερμητικά κλεισμένοι από τα αδιάκριτα βλέμματα των μηνυτών, των εφετών και των ΜΜΕ.
Μακρύς δρόμος
Η A22, η εταιρεία πίσω από την αποτυχημένη ευρωπαϊκή Super League, αρχικά υπέβαλε την υπόθεση ότι η UEFA παραβίασε τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού επιδιώκοντας την απαγόρευση ενός διακεκριμένου αγώνα, στο Εμπορικό Δικαστήριο της Μαδρίτης τον Ιούλιο του 2021. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στο ΔΕΕ τον Ιανουάριο του 2022.
Τον Ιούλιο του 2022, 15 δικαστές του ΑΕΔ άκουσαν προφορικές αποδείξεις για δύο ημέρες. Στοιχεία δόθηκαν από ομοσπονδίες και πρωταθλήματα-μέλη καθώς και από 21 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η UEFA υποστήριξε ότι μια κλειστή ή ημίκλειστη Super League ήταν «ένα σχολικό παράδειγμα καρτέλ». Η A22 υποστήριξε ότι η μορφή της Super League ήταν απλώς μια δοκιμαστική μορφή.
Τον περασμένο Δεκέμβριο ο γενικός εισαγγελέας κ. Αθανάσιος Ράντος εξέφρασε την άποψή του: Ενώ θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια Super League, είπε, τα διοικητικά όργανα θα μπορούσαν να διατηρήσουν το δικαίωμα να απαγορεύουν τους συμμετέχοντες συλλόγους και ποδοσφαιριστές από τις δικές τους διοργανώσεις. Με άλλα λόγια, οποιοσδήποτε σύλλογος της Super League θα παραιτηθεί από τη συμμετοχή σε εγχώριες διοργανώσεις και οι ποδοσφαιριστές που αγωνίζονται στο ESL (Ευρωπαική Σούπερ Λίγκα) δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε διεθνείς διοργανώσεις, όπως το Παγκόσμιο Κύπελλο.
«Ενώ η ESLC (Ευρωπαική Σούπερ Λίγκα) είναι ελεύθερη να δημιουργήσει τη δική της ανεξάρτητη ποδοσφαιρική διοργάνωση εκτός του οικοσυστήματος της UEFA και της FIFA, δεν μπορεί όμως , παράλληλα με τη δημιουργία μία τέτοιας διοργάνωσης , να συνεχίσει να συμμετέχει στις ποδοσφαιρικές διοργανώσεις που διοργανώνουν η FIFA και η UEFA δίχως προηγούμενη άδεια από αυτές τις ομοσπονδίες», ανέφερε το ΔΕΚ σε ανακοίνωσή του.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Α22
Την εποχή που ο Μπέρντ Ράιχαρτ , Διευθύνων Σύμβουλος της A22, υποβάθμισε την συζήτηση ότι η Γνώμη σήμανε το θάνατο για το έργο ESL (Ευρωπαικής Σούπερ Λίγκα), περιγράφοντάς την ως «ένα βήμα σε μια συνεχιζόμενη υπόθεση».
Είχε δίκιο σε αυτό το μέρος της ανάλυσής του: η υπόθεση πράγματι συνεχίζεται και συνεχίζεται.
Πολύπλοκη κρίση
Ένας από τους λόγους για τους οποίους μια πλήρης απόφαση άργησε να εκδοθεί είναι ότι το ΑΕΔ αποφαίνεται επίσης για παράλληλες υποθέσεις που σχετίζονται με τον αθλητισμό. Την ίδια ημέρα θα εκδώσει αποφάσεις για υποθέσεις που αφορούν την βελγική, Αντβέρπ και επίσης τη Διεθνή ομοσπονδία Πατινάζ.
Αν και οι υποθέσεις είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους, «όλες πρέπει να ταιριάζουν», σύμφωνα με μια νομική πηγή με γνώση των υποθέσεων, και θα πρέπει να βρεθούν ορισμένοι συμβιβασμοί μεταξύ των δικαστών, καθώς δεν υπάρχουν αντίθετες απόψεις που δημοσιεύονται στα δικαστήρια της ΕΕ. Ο έντονος έλεγχος των μέσων ενημέρωσης των υποθέσεων που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο είναι επίσης κατανοητό ότι έκανε τους δικαστές προσεκτικούς.
Στην υπόθεση που άσκησε η Αμβέρσα κατά της UEFA και της Βελγικής Ομοσπονδίας, ο σύλλογος υποστήριξε ότι ο λεγόμενος κανόνας των εγχώριων ποδοσφαιριστών περιορίζει άδικα τη δυνατότητα των συλλόγων να στρατολογούν ποδοσφαιριστές και παραβιάζει τα δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας της ΕΕ. Τον Μάρτιο, ο Γενικός Εισαγγελέας γνωμοδότησε ότι η UEFA πρέπει να ανατρέψει τους κανόνες της που απαιτούν από τους συλλόγους να διατηρούν θέσεις για ποδοσφαιριστές που έχουν εκπαιδευτεί σε εθνικό επίπεδο.
Μια ξεχωριστή προσφυγή που αφορά τη Διεθνή Ένωση Πατινάζ (ISU) περνάει στα ευρωπαϊκά δικαστήρια εδώ και χρόνια. Το 2020 το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε ότι οι κανόνες της ISU που περιορίζουν τις διοργανωμένες εκδηλώσεις τρίτων ισοδυναμούσαν με περιορισμό του ανταγωνισμού. Αυτό υποβλήθηκε σε έφεση και τον περασμένο Δεκέμβριο ο γενικός εισαγγελέας του ΔΕΕ εισηγήθηκε την ακύρωση.
Μια τρίτη υπόθεση, που αφορά το Swift Hespérange κατά UEFA και την Ομοσπονδία τυ Λουξεμβούργου (FLF) για διασυνοριακές διοργανώσεις παραμένει σε εξέλιξη.
Οι υποθέσεις δεν σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την κύρια υπόθεση της Super League, αν και οι ίδιοι δικηγόροι, ο Ζαν΄Λουί Ντυπόν και ο Μάρτιν Χίσελ , έχουν εργαστεί και στις τρεις υποθέσεις ποδοσφαίρου.
Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων
Τι θα γίνει όμως τον Δεκέμβριο; Μιλάει μόνο ο Ράιχαρτ
Πολλά από αυτά παραμένουν εικασίες ….
«Το συλλογικό ποδόσφαιρο βρίσκεται στην παραμονή μεγάλων αλλαγών», είπε σε μια δήλωση. «Ελπίζουμε ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα τερματίσει το μονοπώλιο της UEFA και θα επιβάλει τις θεμελιώδεις ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον κόσμο του ποδοσφαίρου.
«Οι φίλαθλοι, οι σύλλογοι, οι ποδοσφαιριστές και το άθλημα του ποδοσφαίρου θα ήταν οι νικητές σε μια αγορά που είναι ανοιχτή για μία διοργάνωση ιδεών και στην οποία οι σύλλογοι θα μπορούσαν να κυβερνήσουν και να διοργανώσουν μια ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική διοργάνωση δίχως φόβο για απειλές».
Εκτός αυτού, όμως, υπήρχαν πολλά να πούμε.
«Όσο περισσότερες διαβουλεύσεις μεταξύ δικαστών γίνονται, τόσο πιο «αδύναμη» θα είναι η κρίση», ήταν η άποψη μιας νομικής πηγής με στενή γνώση της υπόθεσης.
Η άποψη αυτής της πηγής είναι ότι η απόφαση στην υπόθεση της Super League δεν θα αποκλίνει αισθητά από τη γνώμη του κ. Ράντου και ότι το δικαστήριο δεν είχε ποτέ πρόβλημα με τη σύγκρουση συμφερόντων του κυβερνώντος οργάνου ως ρυθμιστή και διοργανωτή «μόνο με το πώς ασκούν αυτή την ρυθμιστική λειτουργία».
Το δικαστήριο έχει την εξουσία να απορρυθμίσει πλήρως το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, αλλά αν η UEFA δεν έχει αυτή την εξουσία, ποιος παρεμβαίνει. Μια ιδιωτική εταιρεία όπως η Α22;
«Δεν έχουν καμία εντολή για τα δημόσια συμφέροντα και κανένα συμφέρον να τα προστατεύσουν, παρά μόνο να αυξήσουν τα κέρδη», είπε η πηγή. Με άλλα λόγια, ένα δικαστήριο που εκπροσωπεί τις αξίες της ΕΕ δεν θα ενέκρινε ποτέ μια τέτοια κίνηση.
Επικείμενη έκρηξη
Άλλοι έχουν διαφορετική άποψη. Πράγματι, ένας ενδιαφερόμενος περιέγραψε τον Δεκέμβριο ως τον μήνα όπου «όλα θα ανατιναχτούν ξανά».
Τα όργανα διοίκησης του αθλητισμού βασίζονται εδώ και καιρό στην υπόθεση ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία παρέχει στον αθλητισμό ειδική προστασία έναντι της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού που θα ίσχυε για τις «κανονικές» επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ. Γνωστή ως «ιδιαιτερότητα του αθλητισμού» αναφέρεται στα εγγενή χαρακτηριστικά του αθλητισμού που τον ξεχωρίζουν από άλλες οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες.
Όμως , στη γνωμοδότηση της Αμβέρσας, ο γενικός εισαγγελέας υποστήριξε ότι το άρθρο (165 ΣΛΕΕ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ που στηρίζει αυτή την ιδιαιτερότητα είναι άσχετο.
«Το 165 ΣΛΕΕ δεν σημαίνει τίποτα και δεν παρέχει προνόμια στις αθλητικές ομοσπονδίες. Οι αθλητικές ομοσπονδίες είναι εμπορικές οντότητες που πλήττονται από θεμελιώδη σύγκρουση συμφερόντων, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει καταρχήν να προτιμούν λογικά τα εμπορικά τους συμφέροντα από το γενικό συμφέρον», δήλωσε ο γενικός εισαγγελέας Σπούναρ τον Απρίλιο. «Οι αθλητικές ομοσπονδίες δεν μπορούν να απολαύσουν ένα χαλαρό τεστ αναλογικότητας».
«Το γεγονός ότι η Αντβέρπ (και επίσης η ISU) εκφωνείται την ίδια ημέρα, δείχνει ότι το Δικαστήριο μπορεί κάλλιστα να λάβει τη γνώμη του πρώτου γενικού εισαγγελέα Σπούναρ για την Αντβέρπ ως τον εννοιολογικό ακρογωνιαίο λίθο για τις 3 αποφάσεις», μας είπε μια καλά τοποθετημένη νομική πηγή.
Καλεί για παρέμβαση της ΕΕ
Ίσως ο πιο υψηλού προφίλ εμπειρογνώμονας που γνωμοδότησε για την υπόθεση ήταν ο καθηγητής νομικής, πρώην επικεφαλής της διακυβέρνησης της FIFA και πρώην γενικός εισαγγελέας του ΔΕΕ, Μιγκέλ Μαδούρο.
Μιλώντας σε μια συγκέντρωση που διοργάνωσε η Ένωση Ευρωπαϊκών Ομίλων στις Βρυξέλλες νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Μαδούρο είπε ότι πίστευε ότι οι δικαστές θα συμμετάσχουν στην A22 και θα αντιταχθούν στη γνώμη του γενικού εισαγγελέα.
«Νομίζω ότι τουλάχιστον το Δικαστήριο δεν θα ακολουθήσει τον γενικό εισαγγελέα στην υπόθεση», είπε. «Πιστεύω ότι δεν είναι πιθανό να συμβεί κάτι τέτοιο, αλλά ακόμα κι αν συμβεί, ακόμη κι αυτό θα δώσει αρκετά τη θέση τους στα ισπανικά δικαστήρια να αποφασίσουν αν θα [επιτρέψει] μια Super League».
Ο Μαδούρο, ο οποίος έχει υποστηρίξει εδώ και καιρό την εξωτερική ρύθμιση των οργάνων διοίκησης του αθλητισμού, είπε ότι πιστεύει ότι η UEFA δεν υποστήριζε σωστά το ευρωπαϊκό αθλητικό μοντέλο και ότι αυτό θα ήταν αντίθετο προς το ευρωπαϊκό κυβερνητικό όργανο.
«Πώς μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία να εμποδίζει άλλους να ενεργούν επειδή παραβιάζουν αρχές, εάν κανείς δεν ελέγχει εάν η ίδια η UEFA προωθεί αυτές τις αρχές;» διερωτάται.
Το αποτέλεσμα της τελικής ήττας της UEFA μπορεί, παραδόξως, να είναι «καλό» για την αθλητική διακυβέρνηση. Υποστήριξε ότι μια νίκη για την Α22 θα ανάγκαζε την ΕΕ να παρέμβει και να νομοθετήσει.
«Αυτός ο κανονισμός θα έρθει με όρους, που θα διασφαλίζουν την εκπροσώπηση συλλόγων, πρωταθλημάτων και ποδοσφαιρικών ομοσπονδιών», είπε. «Είναι μια ευκαιρία να ρυθμίσουμε σωστά το μοντέλο». Λίγο υπομονή λοιπόν και η μεγάλη ώρα πλησιάζει που θα πληροφορηθούμε τι μέλλει γενέσθαι για το άθλημα που όλοι μας αγαπάμε…