Ο Μάνος Σταραμόπουλος γράφει για την απόφαση που αναμένεται να αλλάξει το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο
Οι κανόνες της FIFA και της UEFA σχετικά με την προηγούμενη έγκριση διασυλλογικών ποδοσφαιρικών διοργανώσεων, όπως η Super League, είναι αντίθετοι με τη νομοθεσία της ΕΕ. Αντιβαίνουν στη νομοθεσία περί ανταγωνισμού και στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών.
Η διεθνής ομοσπονδία ποδοσφαίρου (FIFA) και η Ένωση Ευρωπαϊκών Ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών (UEFA) είναι ομοσπονδίες ιδιωτικού δικαίου που έχουν την έδρα τους στην Ελβετία. Στόχος τους είναι να προωθήσουν και να θέσουν το πλαίσιο για το ποδόσφαιρο σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Υιοθέτησαν κανόνες που τους εκχωρούν την εξουσία να εγκρίνουν διασυλλογικές ποδοσφαιρικές διοργανώσεις στην Ευρώπη και να εκμεταλλεύονται τα διάφορα δικαιώματα μέσων ενημέρωσης που σχετίζονται με αυτές τις διοργανώσεις.
Μια ομάδα 12 ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών συλλόγων 1, ενεργώντας μέσω της ισπανικής εταιρείας European Superleague Company, επιθυμούσε να δημιουργήσει ένα νέο ποδοσφαιρικό πρόγραμμα αγώνων: τη Super League.
Η FIFA και η UEFA αντιτάχθηκαν στο έργο, απειλώντας να επιβάλουν κυρώσεις σε συλλόγους και παίκτες που ενδέχεται να αποφασίσουν να συμμετάσχουν.
Η European Superleague Company άσκησε προσφυγή κατά της FIFA και της UEFA ενώπιον του Εμπορικού Δικαστηρίου της Μαδρίτης (Ισπανία), υποστηρίζοντας ότι οι κανόνες τους σχετικά με την έγκριση διοργανώσεων και την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων των μέσων ενημέρωσης είναι αντίθετοι με το δίκαιο της ΕΕ. Έχοντας ορισμένες αμφιβολίες επί του θέματος σε σχέση, μεταξύ άλλων, με το γεγονός ότι η FIFA και η UEFA κατέχουν μονοπώλιο στην εν λόγω αγορά, το ισπανικό δικαστήριο υπέβαλε ερωτήσεις στο Δικαστήριο.
Το Δικαστήριο παρατηρεί ότι η διοργάνωση διασυλλογικών ποδοσφαιρικών αγώνων και η εκμετάλλευση των δικαιωμάτων των μέσων ενημέρωσης είναι, προφανώς, οικονομικές δραστηριότητες. Πρέπει επομένως να συμμορφώνονται με τους κανόνες ανταγωνισμού και να σέβονται τις ελευθερίες μετακίνησης, παρόλο που η οικονομική επιδίωξη του αθλητισμού έχει ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά, όπως η ύπαρξη ενώσεων με ορισμένες ρυθμιστικές και ελεγκτικές εξουσίες και η εξουσία επιβολής κυρώσεων. Το Δικαστήριο παρατηρεί επίσης ότι, παράλληλα με τις εξουσίες αυτές, η FIFA και η UEFA διοργανώνουν οι ίδιες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις.
Δείτε το έγγραφο του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Λουξεμβούργου
Οι κανόνες της FIFA και της UEFA που υπόκεινται σε προηγούμενη έγκρισή τους οποιοδήποτε νέο διασυλλογικό ποδοσφαιρικό έργο, όπως η Super League, και απαγορεύουν σε συλλόγους και παίκτες να παίζουν σε αυτές τις διοργανώσεις, είναι παράνομοι. Δεν υπάρχει πλαίσιο για τους κανόνες της FIFA και της UEFA που να διασφαλίζει ότι είναι διαφανείς, αντικειμενικοί, αμερόληπτοι και αναλογικοί.
Ομοίως, οι κανόνες που παρέχουν στη FIFA και την UEFA αποκλειστικό έλεγχο της εμπορικής εκμετάλλευσης των δικαιωμάτων που σχετίζονται με αυτές τις διοργανώσεις είναι τέτοιοι που περιορίζουν τον ανταγωνισμό, δεδομένης της σημασίας τους για τα μέσα ενημέρωσης, τους καταναλωτές και τους τηλεθεατές στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης
Οι συνθήκες υπό τις οποίες δυνητικά ανταγωνιστικές επιχειρήσεις μπορούν να έχουν πρόσβαση στην αγορά, η εξουσία αυτή πρέπει, δεδομένου του κινδύνου σύγκρουσης συμφερόντων που προκαλεί, να υπόκειται σε κριτήρια που είναι κατάλληλα για να διασφαλιστεί ότι είναι διαφανείς, αντικειμενικές, αμερόληπτες και αναλογικές. Ωστόσο, οι εξουσίες της FIFA και της UEFA δεν υπόκεινται σε τέτοια κριτήρια. Ως εκ τούτου, η FIFA και η UEFA κάνουν κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης.
Επιπλέον, δεδομένου του αυθαίρετου χαρακτήρα τους, οι κανόνες τους για την έγκριση, τον έλεγχο και τις κυρώσεις πρέπει να θεωρηθούν αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ένας διαγωνισμός όπως το σχέδιο της Super League πρέπει απαραίτητα να εγκριθεί. Το Δικαστήριο, έχοντας ερωτηθεί γενικά για τους κανόνες της FIFA και της UEFA, δεν αποφαίνεται για το συγκεκριμένο έργο στην απόφασή του.
Παράλληλα, το Δικαστήριο παρατηρεί ότι οι κανόνες της FIFA και της UEFA σχετικά με την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων των μέσων ενημέρωσης είναι τέτοιοι που είναι επιβλαβείς για τους ευρωπαϊκούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους, όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις αγορές των μέσων ενημέρωσης και, τελικά, τους καταναλωτές και τους τηλεθεατές, εμποδίζοντάς τους να απολαμβάνουν νέα και δυνητικά καινοτόμους ή ενδιαφέροντες διαγωνισμούς.
Εναπόκειται, ωστόσο, στο Commercial Court της Μαδρίτης να εξακριβώσει εάν αυτοί οι κανόνες θα μπορούσαν ωστόσο να ωφελήσουν διαφορετικούς ενδιαφερόμενους στο ποδόσφαιρο, για παράδειγμα, διασφαλίζοντας μια αναδιανομή αλληλεγγύης των κερδών που παράγονται από αυτά τα δικαιώματα.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η αίτηση για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως επιτρέπει στα δικαστήρια των κρατών μελών, σε διαφορές που έχουν υποβληθεί ενώπιό τους, να υποβάλουν ερωτήσεις στο Δικαστήριο σχετικά με την ερμηνεία του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή την εγκυρότητα μιας πράξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης .
Το Δικαστήριο δεν αποφασίζει το ίδιο τη διαφορά. Εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να επιλύσει την υπόθεση σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου, η οποία είναι ομοίως δεσμευτική για άλλα εθνικά δικαστήρια ενώπιον των οποίων τίθεται παρόμοιο ζήτημα.
