Τέθηκαν τα οικονομικά προβλήματα των δήμων, οι ελλείψεις σε προσωπικό, το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων, το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» και το πρόγραμμα του ΥΠΕΝ για έργα εξοικονόμησης πόσιμου νερού
Συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη είχε αντιπροσωπεία της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), υπό τον πρόεδρό της Λάζαρο Κυρίζογλου, με αντικείμενο τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι.
Στη συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε σε καλό κλίμα, τέθηκαν στον πρωθυπουργό τα πλέον σοβαρά και πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΟΤΑ α’ βαθμού και τα οποία αφορούν τα οικονομικά των δήμων, τις ελλείψεις σε προσωπικό, το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων, το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ» (ενεργειακές κοινότητες ΟΤΑ), το πρόγραμμα του ΥΠΕΝ για έργα εξοικονόμησης πόσιμου νερού, θεσμικά ζητήματα και την καταστατική θέση των αιρετών.
Σε ό,τι αφορά στα οικονομικά των δήμων, όπως υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, σήμερα οι δήμοι της χώρας αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, τα οποία παρά την αύξηση της χρηματοδότησής τους (ΚΑΠ) κατά τα έτη 2023 και 2024, επιβαρύνθηκαν από το μισθολογικό κόστος -ως απόρροια των αυξήσεων που καλώς δόθηκαν στους εργαζόμενους- από το ενεργειακό κόστος που δεν αποκλιμακώθηκε και από το αδίκως επιβληθέν τέλος ταφής των απορριμμάτων, που δεν αποδίδεται, παρά τη ρητή περί αποδόσεως πρόβλεψη του νόμου.
Η ΚΕΔΕ ζήτησε από τον πρωθυπουργό να αποδοθούν το 2024 στους δήμους οπωσδήποτε επιπλέον 450 εκατ. ευρώ πέραν των προβλέψεων του κρατικού προϋπολογισμού, καθώς και να καταργηθεί η πρόβλεψη του άρθρου 44 Ν.5000/2022 που θεσπίζει ανώτατο πλαφόν 3,528 δισ. ευρώ στους ΚΑΠ και να εφαρμοστούν οι προβλέψεις του άρθρου 259 Ν.3852/2010 και σε εξάρτηση με την εξέλιξη των φορολογικών εσόδων (φόρος εισοδήματος, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ) που χρηματοδοτούν το καλάθι των ΚΑΠ.
«Είναι αλήθεια ότι η Αυτοδιοίκηση είχε και έχει τα τελευταία χρόνια τους περισσότερους πόρους παρά ποτέ για την εκτέλεση έργων. Εμείς μιλάμε όμως για το λειτουργικό κόστος, το οποίο αδυνατούμε να αντιμετωπίσουμε» υπογράμμισε ο κ. Κυρίζογλου.
Επίσης, ο κ. Κυρίζογλου τόνισε ότι ήταν σωστική για τη λειτουργία της συντριπτικής πλειοψηφίας των δήμων η αλλαγή του τρόπου κατανομής των ΚΑΠ και ότι είναι σε θετική κατεύθυνση η εξαγγελία εφαρμογής προγράμματος επισκευής και συντήρησης σχολικών εγκαταστάσεων, ύψους 250 εκατ. ευρώ συν τις δωρεές «Μαριέττα Γιαννάκου», επισημαίνοντας ως αυτονόητη την εφαρμογή του μέσω του υπουργείου Εσωτερικών με τους δήμους της χώρας.
Αναμένεται η ανακοίνωση από πλευράς της κυβέρνησης (υπουργείο Εσωτερικών και ΓΛΚ) έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης των δήμων προς αντιμετώπιση του λειτουργικού κόστους.
Σε ό,τι αφορά στο προσωπικό των δήμων, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ σημείωσε ότι τα τελευταία χρόνια αυτό έχει μειωθεί λόγω συνταξιοδοτήσεων, της κινητικότητας και το πάγωμα των προσλήψεων επί πολλά έτη, υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει επιτέλους να γίνει, έστω και μερική, άρση αναστολής προσλήψεων στους δήμους».
Η ΚΕΔΕ ζήτησε επίσης να γίνουν προσλήψεις στη Δημοτική Αστυνομία, καθώς επίσης άμεσα και όχι από το 2025, να συνεχιστεί το πρόγραμμα απασχόλησης ανέργων 55-67 ετών, προκειμένου να καλυφθούν πιεστικές ανάγκες των δήμων (καθαριότητα, πράσινο, σχολικοί φύλακες κλπ) αλλά και για κοινωνικούς λόγους.
Για το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων (ΔΕΥΑ), ο κ. Κυρίζογλου ανέφερε ότι η ΚΕΔΕ έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση – μελέτη και ύστερα από μακρό διάλογο με το ΥΠΕΝ και αναμένει το σχετικό σχέδιο νόμου. Επισήμανε δε, ότι παραμένει το σοβαρό ζήτημα των υδάτων άρδευσης, που είναι το 90% του νερού που καταναλώνεται.
«Δήμοι και ΔΕΥΑ αδυνατούν να συγχρηματοδοτήσουν έργα εξοικονόμησης πόσιμου νερού»
Σχετικά με το πρόγραμμα του ΥΠΕΝ για έργα εξοικονόμησης πόσιμου νερού, με ωφελούμενους συνολικά 81 δήμους και ΔΕΥΑ, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επισήμανε ότι μετά την αρχική απόφαση, επιβλήθηκε με ΚΥΑ η συμμετοχή τους στην χρηματοδότηση των έργων με ποσοστό 20%. Δηλαδή, σε συνολικό ποσό συμβασιοποιημένων έργων 130.138.000 ευρώ, δήμοι και ΔΕΥΑ καλούνται να συνεισφέρουν 26 εκατ. ευρώ.
«Δήμοι και ΔΕΥΑ αδυνατούν να καταβάλουν το ποσό, οπότε τα συγκεκριμένα έργα κινδυνεύουν με απένταξη – μη εκτέλεση», υπογράμμισε κ. Κυρίζογλου.
Για το πρόγραμμα «ΑΠΟΛΛΩΝ», η εφαρμογή του οποίου ξεκίνησε ήδη, τονίστηκε ότι είναι σε θετική κατεύθυνση.
Για τα θεσμικά ζητήματα τονίστηκε ότι η ΚΕΔΕ είναι σε συνεννόηση με τον υπουργό Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιο για τον νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αναφερόμενος στη Διοικητική Μεταρρύθμιση, τόνισε ότι «είναι καιρός, αυτό που θελήσατε να ξεκινήσει την προηγούμενη τετραετία σας, να γίνει τώρα, για καλύτερη και αποτελεσματικότερη άσκηση αρμοδιοτήτων προς όφελος των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών». Μάλιστα, κατέθεσε στον πρωθυπουργό την πρόταση της ΚΕΔΕ για ένα «Πολυδιάστατο Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης και την Αποκέντρωση και την Αυτοδιοίκησης».
Σχετικά με την καταστατική θέση των αιρετών, η αντιπροσωπεία της ΚΕΔΕ κατέθεσε τα εξής δύο πάγια αιτήματα της Αυτοδιοίκησης:
Οι αποδοχές των αιρετών να παρακολουθούν ποσοστιαία αυτές των γενικών γραμματέων υπουργείων, καθώς επίσης να μην τίθενται σε αργία αιρετοί χωρίς την ύπαρξη μιας τουλάχιστον πρωτόδικης καταδικαστικής απόφασης.
Υπήρξε δέσμευση για την ικανοποίηση των αιτημάτων της ΚΕΔΕ για την καταστατική θέση των αιρετών.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ προσκάλεσε τον πρωθυπουργό στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ που θα γίνει στη Ρόδο 7-9 Νοεμβρίου 2024.
Ο πρωθυπουργός ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόσκληση.
Στη συνάντηση συμμετείχαν τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΚΕΔΕ: Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γιώργος Παπαναστασίου, δήμαρχος Αγρινίου, Δημήτρης Καφαντάρης, δημοτικός σύμβουλος Πύλου- Νέστορος, Σίμος Δανιηλίδης, δήμαρχος Νεάπολης Συκεών, Κώστας Ζαχαριάδης, δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων, Ευάγγελος Μπαρμπάκος, δημοτικός σύμβουλος Καλλιθέας, Ελευθέριος Ραβιόλος, δήμαρχος Καρύστου, Χρήστος Τεντόμας, δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων, Βασίλης Τσιάκος δήμαρχος Καρδίτσας.
Μητσοτάκης: Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα από πλευράς κυβέρνησης ως προς την οικονομική και θεσμική στήριξη της Αυτοδιοίκησης
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης εξετάστηκαν η οικονομική κατάσταση των δήμων, τρόποι υποστήριξής τους εντός του νέου ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου, οι ανάγκες των δημοτικών υπηρεσιών σε προσωπικό, το ενδεχόμενο επέκτασης του προγράμματος της ΔΥΠΑ για την απασχόληση ανέργων 55 ετών και άνω, καθώς και ο εκσυγχρονισμός των διατάξεων που διέπουν τη λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) μέσω του επικείμενου νομοσχεδίου για τον Κώδικα Αυτοδιοίκησης.
Επίσης, συζητήθηκε η συμβολή των δήμων στην υλοποίηση του προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου» για την αναβάθμιση σχολικών μπάνιων, χώρων άθλησης και για σοβατίσματα, καθώς σε πρώτο στάδιο πρέπει, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, να γίνει αναλυτική καταγραφή των αναγκών των σχολικών μονάδων και προτεραιοποίηση των έργων.
Ειδική αναφορά έγινε σε θέματα ενέργειας και στην ανακύκλωση. Σε αυτό το πλαίσιο, σημειώθηκε η πρόοδος στην υλοποίηση του προγράμματος «Απόλλων», το οποίο αποβλέπει στη μείωση του κόστους ηλεκτροδότησης ευάλωτων πολιτών και των ΟΤΑ μέσω της κάλυψης σημαντικού μέρους των καταναλώσεών τους με φθηνή πράσινη ενέργεια. Παράλληλα, επισημάνθηκε η σημασία αύξησης του ποσοστού ανακύκλωσης, στο πλαίσιο ενός ολιστικού σχεδίου.
Κατά την έναρξη της συζήτησης, ο πρωθυπουργός έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Να σας καλωσορίσω, κύριε πρόεδρε, εσάς και τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΚΕΔΕ, στα πλαίσια των τακτικών συναντήσεων που έχουμε με την ηγεσία της Αυτοδιοίκησης. Έχουμε έναν στόχο: Να κάνουμε μία συνολική επισκόπηση των ανοιχτών ζητημάτων που έχουμε μπροστά μας, παρουσία όχι μόνο του αρμόδιου υπουργού αλλά και πολλών συναρμοδίων υπουργών.
Νομίζω θα αναγνωρίσετε κι εσείς ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα από πλευράς κυβέρνησης ως προς την οικονομική και θεσμική στήριξη της Αυτοδιοίκησης. Προφανώς έχουμε ακόμα αρκετά ανοιχτά ζητήματα μπροστά μας, τα οποία αφορούν και την καλύτερη θεσμική θωράκιση της Αυτοδιοίκησης, στα πλαίσια της φιλόδοξης ιδέας μιας πραγματικής πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, αλλά και μια σειρά από άλλα ανοιχτά ζητήματα τα οποία βλέπω ότι έχετε παρουσιάσει σε αυτό το συνοπτικό υπόμνημα.
Αλλά για να μην μακρηγορώ, να σας δώσω τον λόγο να κάνετε μία σύντομη εισαγωγική τοποθέτηση για να συζητήσουμε μετά τα θέματα σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια».
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου, από την πλευρά του, ανέφερε: «Κύριε πρωθυπουργέ, σας ευχαριστούμε γιατί ανταποκριθήκατε άμεσα -αμέσως μετά τη ΔΕΘ, όπως μας είπατε- στο αίτημά μας για να συναντηθούμε. Υπάρχει ζωτικός πολιτικός χρόνος για τη θητεία της κυβέρνησης μέχρι τις επόμενες εκλογές, το ίδιο και για εμάς ως αυτοδιοίκηση, για την αυτοδιοικητική περίοδο την τρέχουσα, η οποία τελειώνει μετά τέσσερα έτη.
Έτσι, στην αρχή αυτής της αυτοδιοικητικής περιόδου η συνάντηση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική προκειμένου να γίνουν βήματα σημαντικά και θετικά και στην πατρίδα μας, την Ελλάδα, στην αυτοδιοίκηση, για να συγκλίνουμε με την ευρωπαϊκή τοπική αυτοδιοίκηση. Σας ευχαριστούμε για την πρόσκληση».