Η βλάστηση κάλυπτε λιγότερο από 0,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα της Ανταρκτικής Χερσονήσου το 1986, αλλά είχε φτάσει σχεδόν τα 8 τετραγωνικά χιλιόμετρα μέχρι το 2021, σύμφωνα με τη μελέτη

Tμήματα της παγωμένης Ανταρκτικής πρασινίζουν από τη φυτική ζωή με ανησυχητικό ρυθμό, καθώς η περιοχή πλήττεται από ακραία θερμικά φαινόμενα, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες για την αλλαγή του τοπίου στην αχανή αυτή ήπειρο, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δορυφορικές εικόνες και δεδομένα για να αναλύσουν τα επίπεδα βλάστησης στην Ανταρκτική Χερσόνησο, μια μακρά ορεινή αλυσίδα που δείχνει βόρεια προς την άκρη της Νότιας Αμερικής και η οποία θερμαίνεται πολύ πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Διαπίστωσαν ότι η φυτική ζωή -κυρίως βρύα- είχε αυξηθεί σε αυτό το σκληρό περιβάλλον περισσότερο από 10 φορές τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, σύμφωνα με τη μελέτη των επιστημόνων των πανεπιστημίων του Έξετερ και του Χερτφορντσάιρ στην Αγγλία και της Βρετανικής Υπηρεσίας Ανταρκτικής, που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή στο περιοδικό Nature Geoscience.

Η βλάστηση κάλυπτε λιγότερο από 0,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα της Ανταρκτικής Χερσονήσου το 1986, αλλά είχε φτάσει σχεδόν τα 8 τετραγωνικά χιλιόμετρα μέχρι το 2021, σύμφωνα με τη μελέτη. Ο ρυθμός με τον οποίο πρασινίζει η περιοχή επί σχεδόν τέσσερις δεκαετίες έχει επίσης επιταχυνθεί, επιταχύνοντας κατά περισσότερο από 30% μεταξύ 2016 και 2021.

Σε ένα μέρος όπως αυτό, που είναι γεμάτο από πάγους και βράχια, η ύπαρξη βλάστησης, είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Η Ανταρκτική είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε αυτό, διότι η θερμοκρασία της αυξάνεται με ταχύτερους ρυθμούς σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές της γης.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι αυτή η εξάπλωση μπορεί να οδηγήσει στην είσοδο ξένων φυτών, σε ένα παρθένο έως τώρα οικοσύστημα.

«Η Ανταρκτική κυριαρχείται σχεδόν αποκλειστικά από χιόνι, πάγο και βράχους, με μόνο ένα μικρό τμήμα της να αποικίζεται από φυτά», είπε ο Δρ Thomas Roland, του πανεπιστημίου “Exeter University”, στη Μ. Βρετανία.

«Ωστόσο, αυτό το μικρό τμήμα, έχει αυξηθεί δραματικά και δείχνει ότι ακόμα και αυτή η τεράστια και απομονωμένη έρημος μπορεί να επηρεαστεί από την κλιματική αλλαγή, που οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα», πρόσθεσε.

Ο Roland προειδοποίησε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας θα συνεχίσει να συμβαίνει μέχρι να σταματήσουν οι εκπομπές άνθρακα, οδηγώντας σε «θεμελιώδεις αλλαγές στην βιολογία και στο τοπίο αυτής της εμβληματικής και πολύτιμης περιοχής». Η έρευνα έχει δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό Nature Geoscience.

Ο Καθηγητής Andrew Shepherd, του πανεπιστημίου “Northumbria University” της Βρετανίας, δεν είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας, ωστόσο ανέφερε ότι «Αυτή είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη και συμβαδίζει με όσα βρήκα όταν επισκέφθηκα το Larsen Inlet (στην Ανταρκτική) μερικά χρόνια πριν. Φτάσαμε σε μια ακτή που ήταν καλυμμένη από μια παγονησίδα μέχρι που εκείνη κατέρρευσε κάπου ανάμεσα στο 1986 και το 1988. Τώρα βρήκαμε εκεί ένα ποτάμι, το οποίο είχε φύκια».

Μια μελέτη το 2017 έδειξε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης βρύων αυξανόταν, αλλά δεν αξιολόγησε την καλυπτόμενη περιοχή. Μια άλλη μελέτη, το 2022, έδειξε ότι τα δύο εγγενή ανθοφόρα φυτά της Ανταρκτικής εξαπλώνονταν στο νησί Signy, στα βόρεια.

Πράσινα φύκια ανθίζουν επίσης στην επιφάνεια του χιονιού που λιώνει στην Ανταρκτική. Τα δέντρα φύτρωναν στον Νότιο πόλο πριν από μερικά εκατομμύρια χρόνια, όταν ο πλανήτης είχε για τελευταία φορά τόσο πολύ CO2 στην ατμόσφαιρα όσο και σήμερα.