Η Πανδώρα Μεμελετζή είδε την “Ηλέκτρα” σε σκηνοθεσία Λίλλυς Μελεμέ με τη Λένα Παπαληγούρα στον ομώνυμο ρόλο και μας μεταφέρει τις σκέψεις της για το έργο και την παράσταση
Στην «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή, Ηλέκτρα και Ορέστης εκδικούνται για το φόνο του Αγαμέμνονα από την Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο, σε μια πράξη «οφθαλμών αντί οφθαλμού». Βαθιά επηρεασμένος από την εποχή του (τέλη του 5ου αιώνα), που διακατέχεται από πνεύμα αμφισβήτησης, διερεύνησης και αποδόμησης, ο Σοφοκλής επιλέγει να αφηγηθεί τον μύθο των Ατρειδών μέσα από το υποκειμενικό βλέμμα της Ηλέκτρας. Ένα βλέμμα θρυμματισμένο από τον πόνο και το πένθος για τον πατέρα της, που αντανακλά, μεγεθύνει και ενίοτε παραμορφώνει την πραγματικότητα που την περιβάλλει.
Πρόκειται για μία πραγματικότητα ζοφερή. Ένα σύμπαν που βουλιάζει στην διαφθορά και την αδικία. Ένας κόσμος αντιηρωικός όπου τα πάντα έχουν αλλάξει και η τάξη των πραγμάτων έχει ανατραπεί επικίνδυνα. Σε αυτόν τον κόσμο, η Ηλέκτρα επιλέγει να αποτελέσει το μοναδικό κύτταρο ζωντανής συνείδησης που δεν θα πάψει να καταγγέλλει στο διηνεκές την ανηθικότητα και την υποκρισία. Η φωνή της αποτελεί μια γενναία και δυναμική πράξη ενεργητικής αντίστασης που ενοχλεί διαρκώς και υπενθυμίζει ακατάπαυστα την ανάγκη για αποκατάσταση της φρικτής αδικίας.
Αυτή η εμμονική προσκόλληση στις αρχές και τα ιδανικά της, θα φθείρει αναμφισβήτητα και την ίδια. Διαδηλώνει τον πόνο της στα πρόθυρα του παλατιού, μεταμορφώνεται σε ζωντανή Ερινύα για τους εγκληματίες και περιμένει ανυπόμονα την έλευση του σωτήρα αδερφού της. Ο πόνος, το πένθος , η ακόρεστη δίψα της για εκδίκηση μοιάζουν να δημιουργούν ένα τοπίο κινούμενης άμμου που σιγά-σιγά την καταπίνει, όμως εκείνη αδυνατεί να πράξει διαφορετικά.
Το αινιγματικό και απροσδόκητο τέλος της τραγωδίας δεν προμηνύει κανένα ευτυχές τέλος, ούτε για την ηρωίδα ούτε για τον οίκο της. Ο Σοφοκλής δεν παίρνει θέση για το θέμα της μητροκτονίας που απασχόλησε τόσο τον Αισχύλο, όσο και τον Ευριπίδη. Αντίθετα εστιάζει το έργο του στο πρόσωπο της Ηλέκτρας, που μετά τους άγριους πανηγυρισμούς για την επίτευξη των σχεδίων της, παραμένει παράξενα σιωπηλή, μια κούφια μάσκα, που νιώθει κανείς πως δεν θα ξαναμιλήσει ποτέ πια.
Η Παράσταση
Η παράσταση της Λίλλυς Μελεμέ παρουσιάστηκε με μια διάθεση να καλύψει τις απαιτήσεις των περισσότερων θεατών, χωρίς περιττές καινοτομίες. Η μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα βοήθησε τους θεατές να κατανοήσουν εύκολα και πιο γρήγορα το κείμενο και τη ροή των γεγονότων.
Η σκηνοθέτης έστησε μια παράσταση πάνω στην Ηλέκτρα, δικαιώνοντας κυρίως την ηρωΐδα της συγκριτικά με την Κλυταιμνήστρα.
Η Λένα Παπαληγούρα ως Ηλέκτρα ενθουσίασε για μια ακόμα φορά το κοινό της με την ερμηνεία της, ήταν σαφές ότι ξεχώριζε ερμηνευτικά έναντι του υπόλοιπου θιάσου. Ο θρήνος της κατάφερε να συγκινήσει και να δώσει στην παράσταση μια κορύφωση. Σε κάθε παράσταση που πρωταγωνιστεί, αποδεικνύει ότι δίκαια θεωρείται μια από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς της.
Από την άλλη πλευρά, η Ελισάβετ Μουτάφη ερμήνευσε την Κλυταιμνίστρα ως μια γυναίκα ορμώμενη από τα πάθη της, μοχθηρή αλλά συνάμα με κωμική απόχρωση. Ο Στρατής Χατζησταματίου ως Ορέστης απέδωσε πολύ ωραία την σκηνή της αποκάλυψής του και αναγνώρισής του από την Ηλέκτρα, όμως δεν παρουσίασε την δυναμική που απαιτείται για το διπλό φονικό.
Το καστ συμπληρώνουν, κινούμενοι στο ίδιο ερμηνευτικό πλαίσιο, οι ηθοποιοί: Ιωάννης Παπαζήσης (παιδαγωγός), Εριέττα Μανούρη (Χρυσόθεμις) και Δαυίδ Μαλτέζε (Αίγισθος).
Ο χορός των γυναικών έδωσε έναν όμορφο ρυθμό στην παράσταση και τα κομψά φορέματά τους συγκριτικά με το λερωμένο παρουσιαστικό της Ηλέκτρας που φορούσε μαύρα στρατιωτικά ρούχα, τόνιζαν την διαφορά στον ψυχισμό της Ηλέκτρας.
Τέλος, η σκηνογραφία της Μικαέλας Λιακατά χαρακτηρίζεται από την ευρηματικότητά της, ενώ η μουσική του Σταύρου Γασπαράτου δημιούργησε την απαραίτητη ένταση στην παράσταση.
Συνοψίζοντας, η σκηνοθεσία της Λίλλυς Μελεμέ ακολούθησε ένα σωστό και ασφαλή δρόμο όμως είναι πιθανό να άφησε ανικανοποίητους τους πιο απαιτητικούς θεατές, τους λάτρεις του αρχαίου δράματος που περιμένουν κάθε παράσταση να αφήνει το δικό της αποτύπωμα.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Σκηνοθεσία ΛΙΛΛΥ ΜΕΛΕΜΕ
Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ
Μουσική ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΣΠΑΡΑΤΟΣ
Σκηνικό ΜΙΚΑΕΛΑ ΛΙΑΚΑΤΑ
Κοστούμια ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΥΡΜΑ
Κίνηση ΚΙΚΗ ΜΠΑΚΑ
Φωτισμοί ΜΕΛΙΝΑ ΜΑΣΧΑ
Βοηθός σκηνοθέτη α’ ΠΑΡΗΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ
Βοηθός σκηνοθέτη β’ ΛΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Βοηθός Μουσικού/Μουσική διδασκαλία ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΤΕΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ
Βοηθός ενδυματολόγου α’ ΕΙΡΗΝΗ ΓΕΩΡΓΑΚΙΛΑ
Βοηθός ενδυματολόγου β’ ΛΥΔΙΑ ΤΡΑΝΤΑ
Φωτογραφίες ΕΛΙΝΑ ΓΙΟΥΝΑΝΛΗ
Επικοινωνία ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΓΟΥΡΟΥ
Social Media ΚΑΛΛΗ ΜΑΥΓΟΓΕΝΗ
Video-Art Work ΘΩΜΑΣ ΠΑΛΥΒΟΣ
Make-up Artist OLGA FALEI
Hair stylist ΞΕΝΙΑ ΜΟΥΤΕΝ
Δ/νση – Οργάνωση Παραγωγής ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣ
Οργάνωση περιοδείας ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΠΑΛΛΑ
Βοηθός οργάνωσης περιοδείας ΣΤΕΛΛΑ ΜΠΑΚΑΛΗ
Παραγωγή Ars Aeterna | Θέατρο του Νέου Κόσμου | 5η Εποχή
ΔΙΑΝΟΜΗ
Ηλέκτρα ΛΕΝΑ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑ
Ορέστης ΣΤΡΑΤΗΣ ΧΑΤΖΗΣΤΑΜΑΤΙΟΥ
Κλυταιμνήστρα ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΜΟΥΤΑΦΗ
Παιδαγωγός ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ
Χρυσόθεμις ΕΡΙΕΤΤΑ ΜΑΝΟΥΡΗ
Αίγισθος ΔΑΥΙΔ ΜΑΛΤΕΖΕ
Πυλάδης ΠΑΡΗΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ
Χορός ΦΙΟΝΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ, ΗΒΗ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΝΤΑΝΤΑΜΗ, ΔΑΝΑΗ ΠΟΛΙΤΗ, ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗ ΡΕΓΚΟΥΚΟΥ, ΑΡΕΤΗ ΤΙΛΗ
