Ο Μάνος Σταραμόπουλος αποχαιρετά τον Λουιζίτο Σουάρεθ έναν «αρχιτέκτονα» του ποδοσφαίρου, από τους κορυφαίους που ανέδειξε το ποδόσφαιρο και τον μοναδικό Ισπανό ο οποίος κατέκτησε την Χρυσή Μπάλα…
Πριν αρκετά χρόνια στο μαγευτικό Μόντε Κάρλο, προσκεκλημένος του Ιταλικού Golden Foot, είχα την τύχη ένα από τα αρκετά βράδυα που πέρασα εκεί, να γνωρίσω για τα καλά δύο θρύλους του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Κι αναφέρομαι στον Αλφρέδο ντι Στέφανο (έχει φύγει από τις 7 Ιουλίου του 1988) και τον Λουιζίτο Σουάρεθ ο οποίος έφυγε στις 9 Ιουλίου του 2023. Περίπου ίδιες ημέρες δηλαδή . Ο Σουάρεθ είναι ο πρώτος Ισπανός που κατέκτησε την Χρυσή Μπάλα!
Μιλήσαμε για ώρες, για τι άλλο για το ποδόσφαιρο. Που αγαπήσαμε και συνεχίζουμε να αγαπάμε. Δεν θα αναφερθώ τώρα στον Ντι Στέφανο, αλλά στον Λουιζίτο Σουάρεθ ο οποίος έφυγε λίαν προσφάτως για το αιώνιο ταξίδι.
Λουίς Σουάρεθ Μιραμόντες όπως είναι το πλήρες του όνομα. Είναι αδύνατο να τον βάλεις σε κάποια ταξινόμηση. Ακόμη πιο δύσκολο να περιγράψεις το παιχνίδι του. Λένε αρκετοί και συνάδελφοι ακόμη ότι το σημερινό ποδόσφαιρο είναι πιο γρήγορο. Ο Λουιζίτο (είχε χάσει πριν 2 χρόνια την γυναίκα του και είχε επηρεασθεί πολύ) ένα μήνα περίπου , προτού εισαχθεί (πριν μία εβδομάδα) στο νοσοκομείο Νιγκουάρντα είχε πει σχετικά για το θέμα αυτό σε Ιταλούς συναδέλφους: «Εσείς οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να μελετάτε ιστορία και να μαθαίνετε από τους παλαιότερους. Λέτε ότι οι σύγχρονοι ποδοσφαιριστές δεν είναι γρήγοροι. Εχετε δει τον Ντι Στέφανο να πετάει στο γήπεδο; Ελάχιστοι τον έχουν δει. Τώρα με την τεχνολογία στα ύψη η τηλεόραση κινείται με μεγάλες ταχύτητες και διαθέτει σχεδόν τέλεια εικόνα και νομίζετε ότι οι τωρινοί είναι πιο ταχείς. Κάνετε μεγάλο λάθος…»
Στην κουβέντα μας αλλά και σε συχνές επαφές που έχω με Ιταλούς και Ισπανούς συναδέλφους (Σέρτζιο ντι Τσέζαρε πρώην διευθυντής διεθνών Σχέσεων της Ιταλικής ομοσπονδίας), Φάμπιο Λίκαρι (επικεφαλής του διεθνούς τμήματος της Gazzetta dello Sport), Χοσέ Ντίαθ (επικεφαλής του διεθνούς τμήματος της Marca), Πάκο Αγιλάρ (πρώην υποδιευθυντής της Mundo Deportivo) είχαμε μιλήσει για τον Σουάρεθ.
Κατ αρχάς να αναφέρουμε ότι ο Λουιζίτο έπαιζε ως επιτελικός μέσος. Φορούσε την φανέλλα με το Νο 10 (τότε οι αριθμοί είχαν και την αξία τους) . Έπαιζε με το κεφάλι ψηλά. Χρησιμοποιούσε και τα δύο πόδια, ασχέτως αν το δεξί του ήταν το καλύτερο. Μπορούσε να αλλάξει τον ρυθμό ενός αγώνα, ενώ ντρίμπλαρε άνετα τους αντιπάλους του. Αν έπαιζε σήμερα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα ήταν γεμάτα με βίντεο του παιχνιδιού του. Μπορούμε να φανταστούμε το Τικ Τοκ με τις εκτελέσεις του και τις ωραίες του ντρίμπλες. Σε έναν κόσμο που αποδίδει ταμπέλες και εύκολους επαίνους, ο Λουιζίτο, ακόμη και ως νέος ποδοσφαιριστής , ήταν ο «μαέστρος». Διάβαζε το παιχνίδι, έδινε ρυθμό και είχε μοναδικό στυλ. Είχε μαγέψει από τις πρώτες του εμφανίσεις με τη Ντεπορτίβο (γεννήθηκε στη Λα Κορούνια, στις 2 Μαΐου 1935). Γιος κρεοπώλη, αδελφός δύο ποδοσφαιριστών. Σε ηλικία 18 ετών βγήκε για πρώτη φορά στο γήπεδο με την ομάδα της πόλης του, κόντρα στην Μπαρσελόνα. Οι Μπλαουγκράνα επικράτησαν με 6-1, αλλά όλα τα βλέμματα και τα σχόλια ήταν στραμμένα πάνω του. Ο Λάσλο Κουμπάλα, ο εκπληκτικός Ούγγρος σέντερ φορ, που αργότερα θα γινόταν συμπαίκτης του, είπε στο τέλος του αγώνα: «Αυτό το αγόρι θα πάει πολύ μακριά».
Ο Λουιζίτο ήταν ο πυλώνας της Μπαρσελόνα: 176 παιχνίδια με 80 γκολ μεταξύ 1954 και 1961. Η χρονιά κατά την οποία, μετά από επίμονο αίτημα του Ελένιο Ερέρα , ο προπονητής που πήγε στην Ίντερ από την Μπαρσελόνα, απαίτησε από τον Άντζελο Μοράτι (τότε πρόεδρος των νερατζούρι) να τον αγοράσει, όπως κι έγινε επενδύοντας ένα ποσό ρεκόρ για την εποχή, 300 εκατ λιρέτες (περίπου σημερινά χρήματα 166.000 ευρώ). Ο Ερέρα είχε πει για τον Σουάρεθ τότε: «διαθέτει την ταχύτητα του Μάουρο Μπιτσικλί, την δύναμη του Μπένγκτ Λίντσκογκ, την ντρίμπλα του Σίβορι και την εκτελεστική δεινότητα του Αλταφίνι».
Με τους Νερατζούρι ο 26χρονος Σουάρεθ κατέκτησε τρία Πρωταθλήματα, δύο Κύπελλα Ευρώπης και δύο Διηπειρωτικά Κύπελλα. Ενώ κατέκτησε την Χρυσή Μπάλα το 1960 (αλλά για την θητεία του στην Μπαρσελόνα- και είναι ο μόνος Ισπανός έως σήμερα που το έχει καταφέρει). Μάλιστα είχε αφήσει δεύτερο στην σχετική ψηφοφορία του έγκυρου France Football, τον Ούγγρο, Φέρεντς Πούσκας της Ρεάλ Μαδρίτης. Ο Ισπανός πραγματοποίησε 255 εμφανίσεις στο Καμπ Νόου. Βοήθησε την Μπαρτσελόνα να κατακτήσει δύο τίτλους στη La Liga το 1959 και το 1960.
Με την εθνική Ισπανίας (έπαιξε 32 φορές- 14 γκολ) , ο Σουάρεθ κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1964 (έχοντας συμπαίκτες μεταξύ άλλων τους Γιόσεπ Μαρία Φουστέ, Αμάρο Αμάνθιο , Χοσέ Ιρίμπαρ , Τσους Περέδα) , το οποίο αποδείχθηκε το τελευταίο διεθνές ασημικό της χώρας, έως που μια νέα χρυσή γενιά πήρε το Euro 2008. Ήταν δεύτερος στη Χρυσή Μπάλα εκείνη τη χρονιά, έχοντας επίσης τερματίσει δεύτερος το 1961. Αργότερα κατέκτησε την τρίτη θέση το 1965 για να υπογραμμίσει την ιδιότητά του ως ενός από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές στον κόσμο στα πρώτα χρόνια εκείνης της δεκαετίας.
Το Κάμπ Νόου
Εν τω μεταξύ η Μπαρσελόνα με τα χρήματα που αποκόμισε τα χρησιμοποίησε για να επεκτείνει το στάδιο Καμπ Νόου. Με τον Λουζίτο σε ρόλο επιθετικού χαφ, η καταλανική ομάδα είχε κατακτήσει δύο φορές τη La Liga, δύο φορές το κύπελλο και δύο φορές το Fairs Cup (κύπελλο Εκθέσεων- σημερινό Europa league ) .
Με τη φανέλα των Νερατζούρι ο Σουάρεθ μεταμορφώθηκε στο δεύτερο έτος της «διοίκησης» του Ερέρα, σε πλέι μέικερ μπροστά στην άμυνα.
Σα τον Πίρλο…
Στην Ίντερ συνολικά , έπαιξε σε 333 αγώνες, σημειώνοντας 55 γκολ και κατακτώντας τρία πρωταθλήματα, δύο Κύπελλα Ευρώπης και δύο Διηπειρωτικά Κύπελλα. Ήταν, εν ολίγοις, ένας πυλώνας αυτής της μοίρας. Κομψός και ακριβής σαν αρχιτέκτονας (το παρατσούκλι που του έδιναν εκείνες τις μέρες) ο Λουιζίτο ήταν προικισμένος με εξαιρετική τεχνική, θαυμάσι8α κινητικότητα και μπορούσε να στείλει την μπάλλα με ακρίβεια από 40 ή 50μ ,στα δύο επιθετικά βέλη, τον βραζιλιάνο Ζαίρ και τον Σάντρο Ματσόλα. Ήταν ένα σχέδιο, η αντεπίθεση, πολύ αγαπητή στον Ερέρα που προτίμησε να αφήσει τον αντίπαλό του να του επιτεθεί και μετά τον τρύπησε με αυτές τις θανατηφόρες επιδρομές εμπνευσμένες από τη μαεστρία του Σουάρεθ. Οι νεότεροι, για να πάρουν μια ιδέα για τις ιδιότητές του, πρέπει να σκεφτούν τον Αντρέα Πίρλο, μια σύγκριση που εξουσιοδότησε ο ίδιος ο Λουιζίτο: «Στην πραγματικότητα, έχουμε πολλά κοινά χαρακτηριστικά».
Η καριέρα του ως ποδοσφαιριστής ολοκληρώθηκε στην Σαμπντόρια στην οποία αγωνίσθηκε 3 χρόνια , όπου βρήκε ως σύντροφο αυτόν που ήταν ο κανονικός του σκόρερ στα ντέρμπι του Μιλάνου, δηλαδή τον Τζιοβάνι Λοντέτι: και εκεί, στη Γένοβα δημιουργήθηκε , μια όμορφη και ωραία φιλία. Από φωτισμένος «σκηνοθέτης» σε προπονητής, το βήμα έγινε φυσικό αλλά το αποτέλεσμα δεν ήταν τόσο τυχερό. Η μεγαλύτερη ικανοποίηση στον πάγκο ήταν ο τίτλος του πρωταθλητή Ευρώπης κάτω των 21 ετών που κέρδισε στα πέναλτι επί της Ιταλίας το 1986.
Ο Λουιζίτο οδήγησε επίσης την εθνική ομάδα ανδρών στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990 (πικρή αποβολή στους 16) και πήρε το καπρίτσιο να ξεκινήσει τη νέα του προπονητική καριέρα από την Ίντερ, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Ενέα Μασιέρο (πρώην συμπαίκτη του) στο πρωτάθλημα του 1974- 75. Τερμάτισε όμως με μια απογοητευτική 9η θέση. Οι άλλες δύο εμπειρίες στον πάγκο των Νερατζούρι, το 1992 και το 1995, ήταν βραχύβιες. Όμως ο Μάσιμο Μοράτι ήθελε να τον συμπεριλάβει στο επιτελείο της Ίντερ του ανάμεσα στους έμπιστους παρατηρητές. Ο Σαμοράνο και ο Ρεκόμπα (έπαιξε και στον Πανιώνιο ένα διάστημα) είναι δύο από τους ποδοσφαιριστές που είδε και πρότεινε ο Λουιζίτο. Μάλιστα γύρω στο 2000 τον χρησιμοποιούσαν όλο και πιο συχνά διάφορες ιταλικές και ισπανικές τηλεοράσεις ως σχολιαστή. Προικισμένος με έναν περιστασιακό λόγο, ήταν ικανός να αποδραματοποιήσει τις πιο λεπτές καταστάσεις και τις πιο σκληρές επικρίσεις με εκθαμβωτικούς πνευματισμούς. Η δραστηριότητά του μπροστά στις κάμερες κρατούσε μέχρι πριν λίγους μήνες και ήταν ιδιαίτερα περήφανος για την αποστολή που έλαβε από έναν πολύ δημοφιλή καταλανικό ραδιοφωνικό σταθμό που ήθελε μόνο τη φωνή του για τους αγώνες της Μπαρσελόνα και της εθνικής Ισπανίας.
Ο Λουιζίτο αφήνει πίσω του την εικόνα ενός σπουδαίου κυρίου, ενός απλού ανθρώπου, διαθέσιμου, ευγενικού και ποτέ υπερβολικού. Εκπαιδευμένου στο κρεοπωλείο του πατέρα του στη Λα Κορούνια. Χαρούμενος τύπος, πάντα έτοιμος να πει αστεία, ανάλαφρες φράσεις.
Τέλος στην ιστορία έχει μείνει αυτό που έλεγε ο Ερέρα (υπέρμαχος της αμυντικής τακτικής κατενάτσιο ) στους ποδοσφαιριστές του: «Αν δεν ξέρετε τι να κάνετε, δώστε την μπάλα στον Σουάρεθ». Καλό ταξίδι Λουιζίτο….