Ο Μάνος Σταραμόπουλος γράφει για το 34ο κύπελλο Εθνών Αφρικής το οποίο το Σάββατο ανοίγει τις πύλες του και θα μείνει ανοιχτό έως τις 11 Φεβρουαρίου με τον τελικό όπου θα διεξαχθεί στο Ολυμπιακό Στάδιο του Αμπιτζάν, «Alassane Ouattara» δίχως να ξεχωρίζει ιδιαίτερα κάποια εθνική ομάδα
Το 34ο Κύπελλο Εθνών Αφρικής 2023 ξεκινά το Σάββατο με την Σενεγάλη να έχει στόχο να υπερασπιστεί το στέμμα που κατέκτησε τον Φεβρουάριο του 2022.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Το 1957 συμμετείχαν μόνο τρεις χώρες: η Αίγυπτος, το Σουδάν, και η Αιθιοπία. Αρχικά, είχε προγραμματιστεί να πάρει μέρος στη διοργάνωση και η Νότιος Αφρική, αλλά τελικά αποκλείστηκε λόγω των πολιτικών γεγονότων (απαρτχάιντ) της κυβέρνησης η οποία κατείχε την εξουσία στη χώρα εκείνη την περίοδο.
Από τότε, η διοργάνωση έχει αναβαθμιστεί σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την διεξαγωγή προκριματικών αγώνων. Ο αριθμός των συμμετεχόντων στην τελική φάση της διοργάνωσης ήταν με 16 ομάδες από το 1998 (ήταν προγραμματισμένο να ανταγωνιστούν 16 ομάδες το 1996, αλλά η Νιγηρία αποσύρθηκε, μειώνοντας τον αριθμό των ομάδων σε 15).
Επέκταση τουρνουά σε 24 ομάδες
Υπό την προεδρία του Αχμάντ Αχμάντ, υπήρξαν συζητήσεις σχετικά με περαιτέρω αλλαγές στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής. Τον Ιούλιο του 2017, προτάθηκαν δύο αλλαγές: αλλαγή του χρόνου του διαγωνισμού από τον Ιανουάριο στο καλοκαίρι του Βορείου Ημισφαιρίου και επέκταση από 16 σε 24 ομάδες (σε ισχύ από το Κύπελλο Εθνών Αφρικής 2019). Στις 20 Ιουλίου 2017, η Εκτελεστική Επιτροπή του CAF ενέκρινε τις προτάσεις σε μια συνάντηση στο Ραμπάτ του Μαρόκου.
Ετσι λοιπόν τώρα το τρόπαιο θα διεκδικήσουν 24 ομάδες χωρισμένες σε 6 ομίλους. Οι δύο πρώτοι κάθε γκρουπ προκρίνονται στα νοκ άουτ, με άλλες τέσσερις ομάδες να προκύπτουν από τους καλύτερους τρίτους και να συνθέτουν τους «16» της διοργάνωσης. Οι αναμετρήσεις των νοκ άουτ φάσεων είναι μονές και σε περίπτωση ισοπαλίας μετά την ολοκλήρωση του 90λέπτου ακολουθεί ημίωρη παράταση και (αν χρειαστεί) η διαδικασία των πέναλτι.
Διοργανώτρια χώρα είναι η Ακτή Ελεφαντοστού, η οποία θα είναι οικοδέσποινα για δεύτερη φορά μετά το 1984.
Από το 2013, η διοργάνωση διεξάγεται πλέον σε μονά έτη, για να μη συμπίπτει με το Παγκόσμιο κύπελλο της ΦΙΦΑ.
Η διοργανώτρια χώρα Ακτή Ελεφαντοστού θα επιδιώξει να εκθρονίσει τα Λιοντάρια της Τεράνγκα, , όπως και κορυφαίοι διεκδικητές όπως η Αλγερία, το Καμερούν, η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Νιγηρία.
Εν όψει του τουρνουά, που θα διαρκέσει από τις 13 Ιανουαρίου έως τις 11 Φεβρουαρίου, θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε τα σημαντικότερα γεγονότα για το AFCON.
Οι προηγούμενοι νικητές
Η Αίγυπτος ήταν η πιο σταθερή δύναμη στο AFCON, κερδίζοντας το 7 φορές.
Μαζί με τις νίκες τους το 1957, το 1959, το 1986, το 1998, το 2006, το 2008 και το 2010, οι Φαραώ ηττήθηκαν ως φιναλίστ το 1962, το 2017 και το 2021.
Η εθνική ομάδα της Αιγύπτου κατέχει το ρεκόρ για τις περισσότερες συμμετοχές σε τελικούς AFCON με 10, ενώ η Γκάνα συμμετείχε σε 9 και κέρδισε τέσσερις από αυτούς.
Άλλες χώρες με ισχυρά ρεκόρ περιλαμβάνουν το Καμερούν με 5 κατακτήσεις από 7 τελικούς και τη Νιγηρία, που έχει 3 νίκες από 7 τελικούς συμμετοχές.
Η Αλγερία, η ΛΔ Κονγκό και η Ακτή του Ελεφαντοστού έχουν κερδίσει δύο φορές το AFCON, ενώ άλλα 8 έθνη έχουν από μια νίκη (Ζάμπια, Τυνησία, Σουδάν, Σενεγάλη, Αιθιοπία, Μαρόκο, Νότια Αφρική και Κονγκό).
Από τις 24 ομάδες που εμφανίζονται στο τουρνουά του 2023, οι 12 είναι προηγούμενες νικητές.
Υπεράσπιση πρωταθλητών
Η παρθενική νίκη της Σενεγάλης το 2021 ήταν μια ευπρόσδεκτη ανακούφιση μετά από προηγούμενες σχεδόν αστοχίες αυτόν τον αιώνα, με τα Λιοντάρια της Τεράνγκα να τερματίζουν δεύτεροι τόσο το 2002 όσο και το 2019.
Έχουν διεξαχθεί συνολικά 33 τουρνουά και στα 32 που ακολούθησαν την πρώτη διοργάνωση το 1957, οι κάτοχοι πρωταθλητές έχουν κρατήσει το στέμμα τους μόλις 5 φορές.
Το τελευταίο έθνος που διατήρησε το τρόπαιο ήταν η Αίγυπτος το 2010 και από τότε έχουν γίνει 6 εκδόσεις του AFCON.
Στα 33 προηγούμενα τουρνουά, 11 κέρδισε η χώρα που φιλοξενεί την διοργάνωση .
Και μόνο τρεις διοργανώτριες χώρες έφτασαν στον τελικό τους και έχασαν.
Οι «Έλληνες»
Εννέα Αφρικανοί από 7 διαφορετικές ομάδες, αναχώρησαν από την Ελλάδα-Super League και Super League 2- για την Ακτή Ελεφαντοστού, προκειμένου να συμμετάσχουν στο κύπελλο Εθνών Αφρικής. Είναι «χωρισμένοι» σε ισάριθμες εθνικές ομάδες, ΠΑΟΚ και Ατρόμητος είναι οι δύο ομάδες της Super League που έχουν από δύο εκπροσώπους στην κορυφαία διοργάνωση της Αφρικής, ενώ η Νίκη Βόλου και η Καλαμάτα είναι οι δύο ομάδες της Super League 2, οι οποίες θα εκπροσωπηθούν στο Κύπελλο Αφρικής.
Οι 9 ποδοσφαιριστές , σύμφωνα με τις τελικές λίστες που παρουσιάζει η ομοσπονδία ποδοσφαίρου τη Αφρικής (CAF), είναι οι :
- Ισμαϊλά Ουεντραογκό Μέσος Πανσεραϊκός Μπουρκίνα Φάσο
- Χάρολντ Ντέστι Μουκουντί Αμυντικός ΑΕΚ Καμερούν
- Χοσέ Αντόνο Μιράντα Μποάτσο Επιθετικός Νίκη Βόλου Ισημερινή Γουινέα
- Ζόνας Ασβέντο Μέντες Τερματοφύλακας Καλαμάτα Γουινέα Μπισάου
- Αγκιμπού Καμαρά Μέσος Ατρόμητος Γουινέα
- Αγιούμπ Ελ Κααμπί Επιθετικός Ολυμπιακός Μαρόκο
- Γουίλιαμ Πολ Έκονγκ Αμυντικός ΠΑΟΚ Νιγηρία
- Μπουάνα Αλί Σαμάτα Επιθετικός ΠΑΟΚ Τανζανία
- Ουασντί Κεσριντά Αμυντικός Ατρόμητος Τυνησία
Πρώτοι σκόρερ
Ο σκόρερ όλων των εποχών της AFCON είναι ο θρύλος του Καμερούν Σαμουέλ Ετό με 18 γκολ σε 29 εμφανίσεις, ενώ το σύμβολο της Ακτής Ελεφαντοστού Λοράν Πόκου είναι ο δεύτερος σκόρερ με 14.
1 Σάμουελ Ετό Σέντερ φορ Καμερούν 18
2 Λοράν Πόκου Εξτρέμ Ακτή Ελεφαντοστού – 14
3.Ρασίντ Γεκινί Σέντερ φορ Νιγηρία – 13
4 Χασάν Ελ-Σαζλί Σέντερ φορ Αίγυπτος – 12
5 Ντιντιέ Ντρογκμπά Σέντερ φορ Ακτή Ελεφαντοστού 11
6 Χοσάμ Χασάν Σέντερ φορ Αίγυπτος 11
7 Πάτρικ Μπόμα Σέντερ φορ Καμερούν 11
Από τους παίκτες που είναι εν ενεργεία και πρόκειται να εμφανιστούν στο φετινό AFCON, ο επιθετικός της Γκάνας Αντρέ Αγιού έχει 10 γκολ, ενώ ο επιθετικός του Καμερούν Βίνσεντ Αμπουμπακάρ έχει 9 και ο Σενεγαλέζος Σαντιό Μανέ έχει 8 .
Τα περισσότερα γκολ που πέτυχε ένας ποδοσφαιριστής σε μία διοργάνωση ήταν τα 9 από τον Ντιγάγιε Μουλάμπ της ΛΔ Κονγκό το 1974.
ΠΡΙΜ: Η νικήτρια της 34ης διοργάνωσης του μεγαλύτερου αθλητικού γεγονότος στην Αφρική θα λάβει 7.000.000 δολάρια, ενώ ο φιναλίστ 4.000.000 δολάρια. Κάθε ομάδα που αποκλειστεί στα ημιτελικά θα αποχωρήσει με 2.500.000 δολάρια και καθεμιά από τις τέσσερις που θα σταματήσουν στους προημιτελικούς, 1.300.000 δολάρια.
Τέλος το επόμενο κύπελλο Εθνών Αφρικής θα διεξαχθεί στο Μαρόκκο το 2025.