Ο Γιώργος Χελάκης γράφει για τη «Μαύρη Παρασκευή» στην οποία από αγοραστές καταλήγουμε να είμαστε το… εμπόρευμα

Η Black Friday ξεκίνησε ως συνήθεια στις ΗΠΑ και εξαιτίας της επιτυχίας που γνώρισε, έγινε θεσμός που γρήγορα καθιερώθηκε και από άλλες χώρες. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, η… Μαύρη Παρασκευή «εορτάζεται» την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου. Η Black Friday αποτελεί αμερικανικό έθιμο και είναι η ανεπίσημη -και πολύ γνωστή ονομασία- της επόμενης από την Ημέρα των Ευχαριστιών (Thanksgiving) που ουσιαστικά σηματοδοτεί την έναρξη της χριστουγεννιάτικης εμπορικής σεζόν. Πολλά έχουν ειπωθεί για την προέλευση του ονόματός της.

Κάποιοι λένε ότι προέκυψε από το μαύρο μελάνι που χρησιμοποιούσαν στα λογιστικά φύλλα οι επιχειρήσεις όταν έκλειναν με θετικό πρόσημο οι ισολογισμοί. Έχει ακουστεί και μια πιο σκοτεινή εκδοχή που λέει ότι όταν υπήρχαν ακόμα σκλάβοι, οι δουλέμποροι τη συγκεκριμένη ημέρα πουλούσαν τους σκλάβους σε καλύτερη τιμή. Η Black Friday αποτελεί ευκαιρία και για τους scammers που εκμεταλλεύονται την επιθυμία των καταναλωτών για πολλές και καλές προσφορές. Ακόμη λοιπόν και αν συναντήσετε όρους όπως “φθηνά”, “προσφορά” κλπ, μην θεωρήσετε ότι όντως πρόκειται για μια καλή ευκαιρία. Η εμπειρία έχει δείξει ότι όπου οι τιμές είναι ιδιαίτερα χαμηλές ή έστω, σημαντικά χαμηλότερες από ό,τι συνήθως, τα αγαθά ενδέχεται να είναι απομιμητικά ή ελαττωματικά! Κάντε την έρευνά σας λίγο καιρό πριν προβείτε στις αγορές σας ώστε να είστε σε θέση να εντοπίσετε τις ψεύτικες προσφορές.

Μέσα σε ένα πιεστικό οικονομικό περιβάλλον, η αλήθεια είναι ότι τα περιθώρια των επιχειρήσεων για προσφορές ανάλογες με αυτές που προκαλούν…ποδοπατήματα όπως εκείνα που συναντάμε στο εξωτερικό είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Κάπως έτσι, με εξαίρεση ίσως τις πρώτες δύο χρονιές, λίγα είναι τα προϊόντα και οι προσφορές που αξίζουν την προσοχή και… τα χρήματα των καταναλωτών. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων μιλάμε είτε για επανάληψη προηγούμενων προσφορών, είτε για μικρά ποσοστά εκπτώσεων, με τα μεγαλύτερα να παρατηρούνται κυρίως σε προϊόντα περασμένων σεζόν.

Πλήθος κόσμου περιμένει από πολύ νωρίς το άνοιγμα των καταστημάτων, ακολουθώντας ένα τελετουργικό που αναπαράγει όλες τις αξίες της καταναλωτικής κοινωνίας. Ποδοπατήματα, σπρωξίματα και πρόλαβε πριν σε προλάβουν. Ο άνθρωπος-καταναλωτής είναι εδώ. Για το κέρδος, λοιπόν, δημιουργήθηκε άλλη μία «τελετουργία» στους ναούς-υπεραγορές. Η καταναλωτική κοινωνία συνιστά μία θεμελιώδη μετάλλαξη της οικολογίας του ανθρώπινου είδους, όπου όλα διέπονται πια από το νόμο της ανταλλακτικής αξίας. Ετσι, γινόμαστε όλοι ένα εμπόρευμα. Που «μας πουλάνε και μας αγοράζουν» χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε