Όσα είδαμε να συμβαίνουν στην Δημόσια Υγεία για το χατίρι της Ιδιωτικής, θα τα δούμε τώρα και στην Δημόσια εκπαίδευση. Γράφει ο Γιώργος Χελάκης

H κυβέρνηση επιχειρεί να περάσει από το παράθυρο την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα. Αφού δεν μπορεί να καταργήσει, σε αυτή τη φάση, το άρθρο 16 του Συντάγματος επιχειρεί να το παρακάμψει μιλώντας για μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Για να είμαστε ειλικρινείς αυτή η παράκαμψη έχει αρχίσει από τότε που υπουργό Παιδείας ήταν η κ. Κεραμέως και είχε προχωρήσει στην αναγνώριση των τίτλων σπουδών που παρείχαν τα κολλέγια συνεργαζόμενα με ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Για να περάσει τη θέση της η κυβέρνηση κάνει λόγο για εκσυγχρονισμό. Στην ουσία πρόκειται για διάλυση της δημόσιας και δωρεάν τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και του επαγγελματικού μέλλοντος και των εργασιακών δικαιωμάτων των αποφοίτων των ΑΕΙ. Για να εξασφαλίσουν την μακροημέρευση των ιδιωτικών πανεπιστημίων έχουν φροντίσει να στραγγαλίσουν τα δημόσια πανεπιστήμια, με συστηματική απαξίωση των δημόσιων πανεπιστημίων, επένδυση εκατομμυρίων στην καταστολή των φοιτητικών αγώνων και την ίδια ώρα ανεπαρκή χρηματοδότηση των πανεπιστημίων, αλλά και εκβιασμό για την υλοποίηση νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων με την απειλή της διακοπής της. Η κυβέρνηση μιλάει για μη κερδοσκοπικά, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι τα ιδρύματα αυτά θα χρειαστούν πολλά κέρδη για να αντιμετωπίσουν τα τρέχοντα έξοδα τους.

Πάμε τώρα να δούμε τι σημαίνει ιδιωτικά πανεπιστήμια στην πρωτεύουσα του καπιταλισμού και την ελεύθερης οικονομίας όπου φυσικά και η παιδεία αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα. Πωλείται δηλαδή και οι φοιτητές πληρώνουν για να την αγοράσουν. Τα φοιτητικά χρέη στις ΗΠΑ αποτελούν ένα από τα πλέον εκρηκτικά κοινωνικά προβλήματα. Το ύψος των φοιτητικών δανείων έφτασε το 2022 το 1.766.000.000.000 $ (*ένα τρισεκατομμύριο επτακόσια εξήντα έξι δισεκατομμύρια δολάρια).

Τα φοιτητικά δάνεια είναι η δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία ιδιωτικών δανείων μετά τα στεγαστικά. Αν και διαφορετικό ανά κατηγορία, το κόστος των σπουδών (δίδακτρα) είναι έτσι κι αλλιώς υψηλό. Το ετήσιο κόστος των διδάκτρων σε τετραετές δημόσιο κολλέγιο ανέρχεται σε 9.678 δολάρια.

Σε τετραετές ιδιωτικό μη κερδοσκοπικό σε 38.768 δολάρια και σε τετραετές κερδοσκοπικό σε 17.825 δολάρια. Τα φοιτητικά χρέη ακολουθούν τους Αμερικανούς και τις Αμερικανίδες σχεδόν σε όλη τη ζωή τους. 20% συνολικά των ενήλικων Αμερικανών που κατέχουν πτυχίο έχει εκκρεμές φοιτητικό δάνειο. Αναλυτικότερα εκκρεμές φοιτητικό δάνειο έχει: -το 34% των κάτω των 30, – το 28% όσων βρίσκονται στη δεκαετία των 30, – το 17% όσων βρίσκονται στη δεκαετία των 40, αλλά και – το 12% όσων βρίσκονται στη δεκαετία των 50.

Τα φοιτητικά χρέη γεννιούνται από και με τη σειρά τους επιτείνουν τις υπόλοιπες ανισότητες: 10-21% των φοιτητών/τριών των Ivy League κολλεγίων προέρχεται από οικογένειες που ανήκουν στο ανώτερο 1% των εισοδημάτων (στοιχεία 2013)  66% του συνολικού φοιτητικού χρέους βαρύνει γυναίκες, ενώ οι γυναίκες δυσκολεύονται περισσότερο στην αποπληρωμή, καθώς ο μέσος μισθός που αναμένεται για μια γυναίκα αμέσως μετά την αποφοίτηση από το κολλέγιο είναι στο 81% του αντίστοιχου μισθού που αναμένεται για έναν άνδρα με τα ίδια προσόντα. 28,6% των ανδρών κατόχων πτυχίου έλαβαν φοιτητικό δάνειο, έναντι 42,6% των γυναικών κατόχων πτυχίου.

Για όσους φαντασιώνονται ότι στη χώρα μας πρόκειται να ανοίξει κάποιο Χάβαρντ να σημειώσουμε ότι το κληροδότημα του Χάρβαρντ ανέρχεται σε 50,9 δισεκατομμύρια δολάρια (στοιχεία 2018) και έχει 4.671 καθηγητές και λοιπό ακαδημαϊκό προσωπικό (στοιχεία 2012). Το λεγόμενο μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο είναι το εξαρτώμενο, από τα ιδιωτικά συμφέροντα, πανεπιστήμιο, τα οποία άλλωστε θα το χρηματοδοτούν. Εκτός των άλλων θα σημαίνει ταφόπλακα στο Δημόσιο, το οποίο χρόνια περιφρονεί η κυβέρνηση και σκοπίμως υπονομεύει με τις νομοθετικές της πρωτοβουλίες. «Μη κερδοσκοπικό” πανεπιστήμιο, τέλος, για την Κυβέρνηση της ΝΔ, είναι ένα πανεπιστήμιο που κουρελιάζει το Σύνταγμα και διευρύνει τις ανισότητες