Ο Σωτήρης Γεωργίου γράφει με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων (18/5) για τη γνώση του μέσου Έλληνα σχετικά με την ιστορία του, αλλά και για το πόσο συχνά επισκέπτεται ένα μουσείο, σε μία χώρα που διαθέτει πολλά και εξαιρετικά αξιόλογα

Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM), επιθυμώντας να αναδείξει το ρόλο των Μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, όρισε από το 1977 τη 18η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων. Φυσικά εγώ το ξεκινάω λίγο διαφορετικά, γιατί ο στόχος μου δεν είναι ποτέ η καταγραφή μιας ανάμνησης, αλλά η εμβάθυνση σε κάθε θέμα, για να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο.

Η Ελλάδα είναι ένα μουσείο η ίδια και δεν το ξέρουμε καλά καλά. Δεν πατάμε σε μουσεία, αλλά έχουμε απορίες για το που πάμε και που πάει η κοινωνία. Αν ξεχάσεις την ιστορία σου δεν έχεις μέλλον έλεγαν οι σοφοί.  Αλήθεια για πείτε μου, πόσοι έχουν πάει στο πολύ όμορφο Μουσείο της Ακρόπολης; Που είναι δίπλα μας, στα πόδια μας, για τη μισή Ελλάδα που ζει στην Αττική. Πόσα παιδιά θέλουν να πάνε; Tα περισσότερα όμως, θα πάνε στην συναυλία πολλών τράπερ που μιλάνε αισχρά για τις γυναίκες και προτρέπουν εμμέσως σε έκνομες πράξεις. Σόρρυ, αλλά η οικογένεια έχει ευθύνες ως προς την ανατροφή.

Αν στην εποχή μας θεωρείσαι γραφικός όταν πας σε ένα Μουσείο, σόρρυ, υπάρχει πρόβλημα. Αυτή η άγνοια και η άρνηση να μάθεις κάτι παραπάνω, εξηγεί απόλυτα γιατί η Ελλάδα μας καταρρέει. Σόρρυ πάλι που σας το χαλάω, αλλά τα θλιβερά αυτά ποσοστά αφορούν μόνο την Ελλάδα. Στο εξωτερικό υπάρχει πραγματικά κουλτούρα, αγάπη και σεβασμός στον πολιτισμό. Στην Ελλάδα όχι. Αν και υπάρχει, σαφώς, ένα μεγάλο κομμάτι καλλιεργημένων ανθρώπων – όλων των ηλικιών – που δεν προβάλλεται καθώς κυριαρχεί δημόσια πλέον η υποκουλτούρα. Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι, το ζήτημα της νεολαίας που «αυτοκαταστρέφεται» είναι παγκόσμιο φαινόμενο. 

Ας έρθουμε όμως στα δικά μας. Η Ελλάδα είναι ένα μουσείο ολόκληρη, όπως είπαμε. Ένα ζωντανό Μουσείο! Όπου και να πας θα δεις αρχαία, που σηματοδοτούν τις απαρχές του πολιτισμό, του οποίου ήμασταν η κοιτίδα. Σε πολλά μέρη δεν υπάρχουν καν μουσεία, αν και γίνεται μια προσπάθεια πια αρκετά σοβαρή από τους αρμόδιους φορείς. Το πιο θλιβερό είναι, ότι στα μουσεία μας η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών είναι…ξένοι τουρίστες! Είναι δε αυτοί που επιδεικνύουν μεγαλύτερη αγάπη και σεβασμό για την ιστορία μας, από ότι εμείς οι ίδιοι! Τρομερό και θλιβερό συνάμα.

Άποψη από το Μουσείο Γουλανδρή

Δεν είναι βέβαια εντελώς άδεια τα μουσεία μας από Έλληνες, γιατί κάποιοι από εμάς τα έχουμε επισκεφτεί, αλλά οι περισσότεροι δεν ενδιαφέρονται καν να κάνουν μια επίσκεψη και θα προτιμήσουν να δούνε έναν ποδοσφαιρικό (ή άλλο) αγώνα. Να σημειωθεί, ότι θα τον χρυσοπληρώσουν και θα γκρινιάξουν αν τους πεις 5 ή 10 ευρώ είσοδο. Υπάρχουν όμως και πολλά μέρη στη χώρα μας, που γίνεται σοβαρή δουλειά. Στο Σούνιο που πήγα πάλι πρόσφατα ή κάτω στην Κορώνη και την Μεθώνη, οι άνθρωποι έχουν κάνει δουλειά και υπάρχουν πολλοί ακόμα που προσπαθούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των πολιτών. Να μην πληρώσεις δηλαδή ένα εισιτήριο όταν όλα είναι στην εντέλεια; Αυτό σε χάλασε ή απλά δεν ενδιαφέρεται ο Έλληνας να μάθει, να δει, να γνωρίσει από κοντά την ιστορία του και σου λέει έλα μωρέ. Οι δε ξένοι έρχονται και μένουν άφωνο, τιμώντας την Ελλάδα την κοιτίδα του πολιτισμού παγκοσμίως.

Θα πρέπει μέσα από τις ίδιες τις οικογένειες να αλλάξουμε την κουλτούρα μας. Οι φορείς και η πολιτεία, θα πρέπει να συνδράμουν σε αυτό αν θέλουν να έχουμε μια καλύτερη κοινωνία. Κοινωνία που δεν τιμά τον αρχαίο της ένδοξο πολιτισμό, δεν έχει μέλλον. Χρειάζεται τόνωση του εγχώριου τουρισμού όσον αφορά τα μουσεία. Θέλει κινήσεις και προγραμματισμό και κίνητρα. Ας πούμε που μπορείς να τα βρεις σε συνδυασμό με τις ίδιες τις πόλεις καθώς και ελκυστικά πακέτα για παράδειγμα. Φυσικά χρειάζεται να φτιάξουμε και άλλα μουσεία παντού. Όλη η Ελλάδα είναι ένα μουσείο ζωντανό και θα έπρεπε να έχει πάνω από 50 εκ τουρίστες το χρόνο μόνο γι’ αυτό. Είναι δυνατόν στις ΗΠΑ να έχουν μουσεία και ολόκληρες αναπαραστάσεις και να στηρίζονται μικρές πόλεις σε αυτό, επειδή έπεσε μια σφαίρα στον αμερικανικό εμφύλιο; Εμείς να έχουμε Μαραθώνα και Θερμοπύλες και να μην ξέρουμε καν που είναι το σημείο; Αυτά τα μέρη για παράδειγμα να είναι μια ημερήσια επίσκεψη με αναπαραστάσεις των μαχών, σουβενίρ, μαγαζιά και κόσμο να εργάζεται και το κράτος να εισπράττει δικαίως; Η Ελλάδα έπρεπε να ζει από την ιστορία της που μέρος της είναι και τα μουσεία της.

Η 18η Μαΐου είναι αφιερωμένη κάθε χρόνο σε ένα συγκεκριμένο θέμα που αφορά στα μουσεία και στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το θέμα του φετινού εορτασμού (2024) ήταν: «Μουσεία για την Εκπαίδευση και την Έρευνα». Με την επιλογή του φετινού θέματος το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων (ICOM) επιδιώκει να αναδείξει τα μουσεία ως ζωτικούς χώρους σύγκλισης της εκπαίδευσης και της έρευνας, όπου η καινοτομία ενώνεται με την παράδοση, καλύπτοντας ένα ευρύτατο πεδίο, από την τέχνη και την ιστορία ως την επιστήμη και την τεχνολογία. Κατά συνέπεια, μπορούν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην κατανόηση του κόσμου.

Το μήνυμα αυτής της επετείου είναι «να γίνουν τα Μουσεία φορείς πολιτισμικών ανταλλαγών, με σκοπό την ανάπτυξη της μόρφωσης και της αμοιβαίας κατανόησης, τη συνεργασία και την ειρήνη ανάμεσα στους λαούς».

Πηγή: https://www.sansimera.gr/worldays/29?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR2qSR60Fp3OctSmDJCATo0fFxtNGu9HgKe_BcoKjalL7bM1NerwoiMoIkM_aem_AdQ2xjlqDsjD7cqnUTUQYW1EuRjuaHAn2jHOozOLkTq6LWUN_Z6AwkrKMB4OMlKvEwD7JAtptiYaituVsot3qc0k

Απόψεις του Μουσείου Ακρόπολης