«Το παράσημο που κοσμεί τους ώμους μας είναι η
ικανότητα ελιγμού και επιβίωσης (τόσο πρακτικής όσο
και ψυχολογικής) και η ανοχή και αντοχή σε συνθήκες που
σίγουρα δεν είναι με το μέρος μας»
Η Άννα Ρούτση είχε μια εκ βαθέων συζήτηση με την Ελένη Καββάδα, δημιουργό του brand 240791ek για τις προκλήσεις, την ουτοπία του zero waste αλλά και το slow fashion, την έμπνευση της φύσης και των ονείρων και την ντοπαμίνη της στιγμιαίας ικανοποίησης
Ο φανταστικός κόσμος της Ελένης Καββάδα δεν είναι απλά ρούχα. Θυμίζει γλυπτά, κόσμο του βυθού και του δάσους, πλάσματα βγαλμένα από τις πιο συναρπαστικές ιστορίες, σκοτάδι και φως μαζί!
Η Ελένη Καββάδα ξεκίνησε το brand της 240791ek – που είναι και η ημερομηνία γέννησής της – πάνω στη δύσκολη συνθήκη της πανδημίας. Η ίδια πάντως αντικαθιστά τη λέξη «δυσκολία» με την «πρόκληση», όπως μας λέει στη συνέντευξή της στο EcoGreenNet. Έχει σπουδάσει στην Ιταλία, έκανε την πρακτική της στον οίκο Ferragamo και εμπνέεται από την Ασία. Παρά λίγο να ζούσε εκεί, αλλά ήρθε στην Ελλάδα για διακοπές, ξεκίνησε να συνεργάζεται με τον Γιώργο Ελευθεριάδη, μια σημαδιακή συνεργασία διήρκεσε έξι χρόνια και οδήγησε τελικά στη ολόδική της προσωπική πορεία στη «Βαβέλ» της Αθήνας. Η ίδια φτιάχνει όλα τα ρούχα στο στούντιο της στου Ψυρρή, δημιουργώντας σχεδόν τα πάντα με τα χέρια της χωρίς σκίτσα, σε μοναδικά κάθε φορά κομμάτια haute couture και ready to wear, υλοποιώντας το sloth slow fashion και επενδύοντας την πρώτη ύλη της σε νέες δημιουργίες. Την άνοιξη που μας πέρασε παρουσίασε τη συλλογή της «Anima Mundi» στο Paris Fashion week με μεγάλη επιτυχία.
Το EcoGreenNet απόλαυσε μια πολύ ειλικρινή συζήτηση με την Ελένη Καββάδα. Απολαύστε την κι εσείς!
Ήρθατε από το εξωτερικό σε εποχές δύσκολες για την Ελλάδα. Ποια τα θετικά που κερδίσατε και ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε – και αντιμετωπίζετε; Παραμένει το εξωτερικό μια προοπτική για εσάς και με ποιον τρόπο;
Ε.Κ.: Έχω μάθει να αντικαθιστώ την λέξη «δυσκολία» με την λέξη «πρόκληση», ψυχολογικό τρικ που συντροφεύει όλους εμάς τους τριαντάρηδες που βγήκαμε από το σχολείο με κρίση και ανοίξαμε τις επιχειρήσεις μας με κόβιντ. Το παράσημο που κοσμεί τους ώμους μας είναι η ικανότητα ελιγμού και επιβίωσης (τόσο πρακτικής όσο και ψυχολογικής) και η ανοχή και αντοχή σε συνθήκες που σίγουρα δεν είναι με το μέρος μας. Έξτρα μπόνους χαρακτηριστικό εμού και των ομοίων μου: σε περίπτωση ευημερίας (επιστημονικής φαντασίας σενάριο, τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον), είμαστε τόσο εκπαιδευμένοι στο αντίθετο ρεύμα, κοινωνικά, πολιτικά, πολιτισμικά και οικονομικά, που οι φυσιολογικές συνθήκες θα φάνταζαν για εμάς αστείες. Δεν πιστεύω στην Εδέμ του εξωτερικού, αλλά στις σωστές επαφές και διασυνδέσεις με εκείνο, ανεξαρτήτου βάσης. Για έναν καλλιτέχνη, παίζει πρωταρχικό ρόλο να αισθάνεται δημιουργικός στο περιβάλλον που δραστηριοποιείται και για εμένα η Αθήνα είναι η Βαβέλ που έχω, συνειδητά, επιλέξει.
Πώς υλοποιείτε την πολιτική του zero waste και slow fashion (στο βαθμό που την υλοποιείτε); Στηρίζονται με κάποιον τρόπο οι ελληνικές μικρές επιχειρήσεις σε αυτούς τους κοστοβόρους τρόπους παραγωγής;
Ε.Κ.: Δεν υφίσταται zero waste στον ορίζοντα του δικού μας επαγγέλματος, νομίζω καταλαβαίνετε ότι αυτό είναι κάτι ουτοπικό. Ακόμα και η πιο conscious επιχείρηση θα έχει αναπόφευκτα μια κάποια φύρα. Υπάρχουν, όμως, τρόποι, τουλάχιστον για μικρές επιχειρήσεις όπως είναι η δική μου, να προχωρούν και να λειτουργούν πιο ευσυνείδητα και εκεί εμφανίζεται το λεγόμενο slow fashion. Θα εξηγήσω πώς το χειρίζομαι προσωπικά, διότι προφανώς δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους όλων. Το 240791 χωρίζεται σε δύο «κατευθύνσεις», την haute couture προσέγγιση και την ready to wear. Τα κομμάτια που δημιουργώ για το πρώτο σκέλος, που είναι συνήθως αρκετά πολύπλοκα, ογκώδη και πολυμορφικά, απαιτούν αρκετή ποσότητα πρώτης ύλης, της οποίας το οποιοδήποτε περίσσευμα πηγαίνει απευθείας στην ready to wear σειρά και χρησιμοποιείται για την κατασκευή κάποιου προϊόντος. Τα ready to wear του 240791 δεν έχουν μεγάλη παραγωγή, προφανώς δεν έχουν stock, δουλεύονται κατά παραγγελία και κάθε κομμάτι φτιάχνεται μόνο μία φορά. Επίσης, τα κομμάτια της haute couture συλλογής, επανα- δουλεύονται, συχνά πάνω από μία ή δύο φορές. Αυτό αποσκοπεί όχι μόνο στη δημιουργική εξέλιξη που αναπόφευκτα λαμβάνει χώρα, όταν επιστρέφεις σε ένα έργο σου σε διαφορετικές στιγμές και συνθήκες της πορείας σου, αλλά και στην οικονομία των πρώτων υλών που θα χρειαζόταν ένα τέτοιο πόνημα εάν κατασκευαζόταν εξ αρχής. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποια κρατική υποστήριξη στην καλλιτεχνική κοινότητα που να ανακουφίζει ή να συμβουλεύει επιχειρηματικά σε τέτοιες περιπτώσεις, οπότε κάθε δημιουργός θα πρέπει να εφευρίσκει τους δικούς τους κώδικες συμβολής σε ένα πιο λειτουργικό και βιώσιμο τρόπο του καλλιτεχνικού επιχειρείν.
Από πού πηγάζει κάθε φορά η έμπνευση για τα σχέδια και τις συλλογές σας; Υπάρχουν επιρροές από δημιουργούς, από ταξίδια ή φύση;
Ε.Κ.: Δεν υπάρχει κάποιος δημιουργικός «μπούσουλας», καθώς κάθε φορά είναι πρώτη φορά. Από τη στιγμή που διαφέρουν τόσο πολύ οι περιστάσεις και οι συνθήκες της υλοποίησης του εκάστοτε project, καλούμαι κι εγώ να λειτουργώ σε κάθε περίπτωση με διαφορετικό τρόπο. Σχηματικά, επηρεάζομαι τρομερά από τη φύση και κυρίως από τα λουλούδια και τα πλάσματα του βυθού. Μου αρέσει να μελετώ τις κινήσεις των φύλλων στο φύσημα του αέρα και των ενάλιων οργανισμών στην αντίσταση του νερού. Έχω πολύ έντονα όνειρα, οπότε τυχαίνει συχνά να εμπνευστώ από μια ιστορία που εκτυλίχθηκε σε κάποιο από αυτά και παρατηρώ μανιωδώς τις υφές του οποιουδήποτε πράγματος γύρω μου. Σε περίπτωση custom παραγγελίας, προφανώς την κύρια πηγή αποτελεί το άτομο με το οποίο συνεργάζομαι, οι συζητήσεις μου μαζί του, ο τρόπος που κινείται στο χώρο, η παρουσία του στον κόσμο. Τα πάντα αποτελούν έμπνευση και έναυσμα, αρκεί να υπάρχει η δέουσα προσοχή από πλευράς του παρατηρητή.
Ποιητικότητα, φαντασία, πρωτοπορία & θεατρικότητα κυριαρχούν στο ατελιέ της ταλαντούχας σχεδιάστριας που διαπρέπει και στο εξωτερικό
Πώς μπορεί να πειστεί ο Έλληνας καταναλωτής να εκτιμήσει την υψηλή μόδα, όταν, για να το πούμε απλά, προσπαθεί να κάνει οικονομία και παράλληλα να ανανεώνει πού και πού την γκαρνταρόμπα του/της;
Ε.Κ.: Αυτό που πρέπει να καταλάβει ο καταναλωτής είναι ότι η «φτηνή» και ταχεία μόδα είναι τελικά και η πιο ακριβή και εν γένει λιγότερο συμφέρουσα για την τσέπη του (και προφανώς και για το περιβάλλον). Το ευτελές, trendy, μικρής διάρκειας και άμεσα αντικαταστάσιμο προϊόν, στο οποίο επενδύουμε φαινομενικά μικροποσά ανά τακτά χρονικά διαστήματα, είναι πολύ πιο (ύπουλα) επιζήμιο για τα οικονομικά μας σε σχέση με την επένδυση σε 3-4 ποιοτικά κομμάτια τη σεζόν, των οποίων η διαχρονικότητα, η ουδετερότητα σε σχέση με τις εποχικές τάσεις και η αέναη πρακτικότητα, θα μπορέσουν να μας συντροφεύσουν πολύ περισσότερο καιρό και να κρατάνε τα κενά της γκαρνταρόμπας μας καλυμμένα. Ο κόσμος τη δεδομένη στιγμή είναι εθισμένος στη ντοπαμίνη της στιγμιαίας ικανοποίησης και αυτό μεταφράζεται και στις αγορές του. Μία πιο έξυπνη, άχρονη και ποιοτική διαχείριση της ντουλάπας μας θα είναι και κατ’ επέκταση μια πιο συνετή διαχείριση του πορτοφολιού μας.
Τι είναι μόδα για εσάς; Και θα θέλαμε το σχόλιό σας για τη σχέση του εφήμερου με το διαχρονικό στοιχείο στις δημιουργίες
Ε.Κ.: Μόδα είναι μια απεικόνιση του εσωτερικού μας δημιουργικού καμβά και τρόπος έκφρασης, αντίδρασης, διαμαρτυρίας, ανησυχίας, δημιουργικότητας, κοινωνικού σχολιασμού. Είναι διάλογος χωρίς λόγια, όπως και οι περισσότερες μορφές τέχνης. Όμως, η χρηστική πλευρά της που ονομάζεται ρουχισμός, είναι η πρωταρχική ανάγκη του καθενός να προστατευτεί από τα καιρικά φαινόμενα, να ανταπεξέλθει στον ενδυματολογικό κώδικα του χώρου εργασίας του, κ.ο.κ. Με λίγα και απλά λόγια, πάντα ανάλογα με τον αποδέκτη, η μόδα ξεκινά από το σκαλοπάτι της βασικής ανάγκης και ανεβαίνει επίπεδα ανάλογα με την δημιουργική διάθεση του καθενός να την χρησιμοποιήσει ως έκφραση.
Στιγμιότυπα από catwalks του brand 240791ek
Τι μπορεί να κάνει μια γυναίκα-δημιουργός όπως εσείς, για να μην αναπαράγονται στερεότυπα για την εμφάνιση και συμπεριφορά των ανθρώπων;
Ε.Κ.: Αν κάποιος έχει έρθει σε επαφή με τα κομμάτια του 240791, θα έχει παρατηρήσει ότι κινούνται σε εξαιρετικά unisex, one size, no gender γραμμές και προσφέρονται σαν καμβάς στον perceiver για να τα αξιοποιήσει και να τα μεταφράσει όπως επιθυμεί. Η ουδετερότητα που τα χαρακτηρίζει (εδώ αναφέρομαι προφανώς στη φυλετική ουδετερότητα και όχι στη δημιουργική) πιστεύω πως αντιτίθεται σε οποιοδήποτε στερεότυπο, στεγανό και ταμπού σερβιρισμένο από τα κοινωνικά κακώς κείμενα του παρελθόντος. Μου αρέσει να μιλώ μέσω της δουλειάς μου, οπότε πιστεύω ότι με τον τρόπο μου και με το προϊόν που βγάζω προς τα έξω, δηλώνω στιβαρά την άποψή μου επί του θέματος.
Τυχόν σχέδια για το άμεσο μέλλον;
Ε.Κ.: Είμαι άνθρωπος που του αρέσει να αντιμετωπίζει το μέλλον μέρα προς μέρα, οπότε δεν θα αυτοπεριοριστώ σε εκούσια πλάνα και προγράμματα που μπορούν από στιγμή σε στιγμή να αλλάξουν, μπορεί ενδόμυχα να είναι και αυτός ο σκοπός! Μου αρέσει το καινούριο, με ενδιαφέρει το διαφορετικό και πιστεύω πως αυτό φαίνεται και στις επιλογές μου. Έχω επιλέξει αυτό το επάγγελμα εδώ και αρκετά χρόνια και στόχος μου είναι να το κάνω καριέρα. Προς το παρόν θα εμπιστευθώ τις ικανότητες και την εργατικότητά μου, αλλά και τον αδιάσειστο παράγοντα της τύχης, ώστε να ξεδιπλωθεί μπροστά μου ό,τι, καλοδεχούμενα, προκύψει.
Διαφορετικές όψεις του μαγικού κόσμου της Ε. Καββάδα