Με αφορμή την ανακάλυψη του φαρμάκου για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, ο Γιώργος Χελάκης κάνει κάποιες σκέψεις για τα «επιτεύγματα» του ανθρώπινου πολιτισμού
Οι ΗΠΑ εγκρίνουν νέο φάρμακο για την παχυσαρκία. Ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε την Τετάρτη την εμπορία του Zepbound, ενός φαρμάκου από το αμερικανικό εργαστήριο Eli Lilly που προορίζεται για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας. «Έχει πλέον εγκριθεί για απώλεια βάρους, για παχύσαρκα ή υπέρβαρα άτομα με τουλάχιστον μία σχετική ασθένεια, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση», διευκρινίζει το ABCNews. Το Zepbound θα κοστίζει μόνο… 1.060 δολάρια το μήνα, τιμή απαγορευτική για πολλούς ασθενείς. Το σημαντικό βέβαια είναι ότι στη Δύση οι άνθρωποι πεθαίνουν από παχυσαρκία και στον παγκόσμιο Νότο από πείνα…
Η παγκόσμια πείνα το 2022 επηρέασε 122 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους από ό,τι το 2019, για έναν εκτιμώμενο αριθμό μεταξύ 691 και 783 εκατομμυρίων, ίσο με κατά μέσο όρο 735 εκατομμύρια ανθρώπους. Αυτά είναι τα κύρια δεδομένα που προκύπτουν από την έκθεση «Η κατάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας και της διατροφής στον κόσμο» (SOFI) του FAO, του Διεθνούς Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (IFAD), της Unicef, του ΠΟΥ και του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP).
Η Αφρική και η Καραϊβική είναι οι περιοχές με τις χειρότερες καταστάσεις. Και – εξηγεί η Έκθεση – εάν αληθεύει ότι, μεταξύ 2021 και 2022, τα δεδομένα για την πείνα στον κόσμο υπέστησαν οπισθοδρόμηση, είναι εξίσου βέβαιο ότι πολλές περιοχές του πλανήτη «καταπολεμούν σήμερα μια αναζωπύρωση των επισιτιστικών κρίσεων Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε στην καταπολέμηση της πείνας στην Ασία και τη Λατινική Αμερική, το 2022, το φαινόμενο φαίνεται ακόμα να αυξάνεται στη Δυτική Ασία, την Καραϊβική και όλες τις υποπεριοχές της αφρικανικής ηπείρου». Συγκεκριμένα, «με έναν στους πέντε ανθρώπους να πλήττονται από πείνα, δηλαδή υπερδιπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο, η Αφρική παραμένει η περιοχή που πλήττεται περισσότερο».
Η έκτακτη ανάγκη δεν αφορά μόνο την πείνα. Μάλιστα, το 2022, σύμφωνα με την Έκθεση, οι συνθήκες επισιτιστικής ασφάλειας και διατροφής παρέμειναν κρίσιμες, τόσο που υπολογίστηκε ότι περίπου το 29,6% του παγκόσμιου πληθυσμού, ίσο με 2,4 δισεκατομμύρια άτομα, δεν είχε σταθερή πρόσβαση σε τρόφιμα , δείκτης επικράτησης μέτριας ή σοβαρής επισιτιστικής ανασφάλειας. Από αυτούς, περίπου 900 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτεθεί σε σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια. Την ίδια στιγμή, η ικανότητα των ανθρώπων να έχουν πρόσβαση σε υγιεινά τρόφιμα έχει επιδεινωθεί παγκοσμίως: το 2021, το 42% του πληθυσμού του πλανήτη, ή περισσότερα από 3,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά υγιεινά τρόφιμα.
Σε σύγκριση με το 2019, αυτό ισοδυναμεί με συνολική αύξηση 134 εκατομμυρίων ατόμων. Περίπου 148 εκατ. παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών, πάνω από το 1/5 του συνόλου, είχαν ύψος χαμηλότερο από το αναμενόμενο για την ηλικία τους. Περίπου 45 εκατ. παιδιά κάτω των 5 ετών ήταν υπερβολικά αδύνατα για το ύψος τους και κάπου 37 εκατ. παιδιά της ίδιας ηλικίας ήταν λιποβαρή για το ύψος τους. Ταυτοχρόνως αυξάνεται ο κίνδυνος της παχυσαρκίας στα παιδιά, καθώς αυξάνεται η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων. Κατά τα λοιπά ενώ ανακαλύπτεται το φάρμακο για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, οι άνθρωποι πεινάνε.
Γιατί όμως; Η απάντηση έχει να κάνει με την ακόρεστη πείνα των πλούσιων για συσσώρευση πλούτου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Credit Suisse, ο αριθμός των εκατομμυριούχων αυξήθηκε παγκοσμίως κατά 5,2 εκατομμύρια και ανήλθε συνολικά σε 56,1 εκατ. άτομα, τα οποία κατέχουν το 45,8% του παγκόσμιου πλούτου. Για να λυθεί το πρόβλημα της πείνας χρειάζεται, αντί για συσσώρευση, διάχυση του πλούτου. Έχει κανείς την εντύπωση πως με τις δεδομένες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες (καπιταλισμός) μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;
