Σύμφωνα με την έκθεση που έφερε σήμερα στη δημοσιότητα ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ), οι παγκόσμιες εκπομπές μεθανίου από τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, που οφείλονται κυρίως στις διαρροές αυτού του ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου, παρέμειναν σε επίπεδα ρεκόρ και το 2023. Μάλιστα ο διεθνής οργανισμός επισημαίνει ότι λύσεις προσιτές υπάρχουν για την αντιμετώπιση του προβλήματος και συνεπώς δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τη διαιώνιση αυτής της κατάστασης…
Η παραγωγή ενέργειας, που συνδέεται με το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα, “προκάλεσε περίπου 120 εκατομμύρια τόνους εκπομπών μεθανίου το 2023, σημειώνοντας ελαφρά αύξηση σε σχέση με το 2022”, σημείωσε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, ο οποίος προέβλεψε ωστόσο μείωση των εκπομπών στο όχι άμεσο μέλλον, αν ληφθούν υπόψη οι αλλαγές που αρχίζουν να γίνονται στον τομέα και οι δεσμεύσεις που ελήφθησαν στην “COP28”.
Το μεθάνιο
“Άλλοι δέκα εκατομμύρια τόνοι εκπομπών προέρχονται από τη βιοενέργεια, όπως είναι η καύση ξυλείας για το μαγείρεμα”, προσθέτει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας στην ανάλυσή του για το 2024: “Global Methane Tracker” (Παγκόσμιος Ανιχνευτής Μεθανίου).
Το μεθάνιο ως γνωστόν είναι το δεύτερο πιο ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου μετά το διοξείδιο του άνθρακα και είναι το κύριο συστατικό του φυσικού αερίου, το οποίο διαρρέει από τους αγωγούς φυσικού αερίου, τα ανθρακωρυχεία και τις κουζίνες μας, ενώ εκλύεται από αγελάδες, ορυζώνες ή απόβλητα. Περίπου 580 εκατομμύρια τόνοι μεθανίου εκπέμπονται ετησίως, εκ των οποίων το 60% αποδίδεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα (με πρώτη τη γεωργία) και σχεδόν το ένα τρίτο στους φυσικούς υγροτόπους.
Το συγκεκριμένο αέριο έχει πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις όσον αφορά την υπερθέρμανση του πλανήτη από το CO2, μικρότερη διάρκεια ζωής (περίπου δέκα χρόνια), και ευθύνεται για το 30% περίπου της κλιματικής αλλαγής παγκοσμίως μετά τη βιομηχανική επανάσταση. Η αποφυγή της εκπομπής του θα έχει ισχυρή επίδραση βραχυπρόθεσμα στην καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Οι εκπομπές μεθανίου από τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων παραμένουν κοντά στα επίπεδα ρεκόρ του 2019 και απέχουν πολύ από την απαραίτητη μείωσή τους κατά 75% ως το 2030 για να επιτευχθεί ο στόχος να περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου η άνοδος της θερμοκρασίας στον πλανήτη, όπως ορίζεται από την συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα.
“Δεν υπάρχει λόγος που οι εκπομπές αυτές παραμένουν τόσο υψηλές”, κατήγγειλε ο Τιμ Γκουλντ, ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΟΕ σε συνέντευξη Τύπου.
Περίπου τα δύο τρίτα του μεθανίου που εκπέμπεται από τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων “προέρχονται από μόνον δέκα χώρες”, υπογράμμισε παράλληλα ο Κριστόφ Μακγκλέιντ, ειδικός για θέματα ενέργειας στον οργανισμό. Η Κίνα είναι -μακράν- η πρώτη στις εκπομπές μεθανίου που προέρχεται από τον άνθρακα, ενώ οι ΗΠΑ ηγούνται στις εκπομπές του αερίου αυτού του θερμοκηπίου που συνδέεται με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, “ακολουθούμενες από κοντά από τη Ρωσία”.
Αισιοδοξία
Ανάμεσα στις “ανησυχητικές τάσεις”, ο Μακγκλέιντ επικαλέστηκε τις μεγάλες διαρροές “που εντοπίστηκαν δορυφορικά” οι οποίες “αυξήθηκαν περισσότερο από 50% σε σχέση με το 2022”, αντιπροσωπεύοντας επιπλέον 5 εκατομμύρια τόνους. Η μία από αυτές, τεράστια μάλιστα, στο Καζακστάν, διήρκεσε περίπου 200 ημέρες.
Παρόλα αυτά, ο ΔΟΕ παραμένει αισιόδοξος: “οι σημαντικές πολιτικές και ρυθμίσεις που ανακοινώθηκαν τους τελευταίους μήνες, όπως και οι νέες δεσμεύσεις που ελήφθησαν στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα COP28 στο Ντουμπάι, μπορούν να προκαλέσουν σύντομα τη μείωσή τους”, επισήμανε ο διεθνής οργανισμός.
Στην COP28, 52 εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου δεσμεύτηκαν να επιτύχουν “σχεδόν μηδενικές εκπομπές μεθανίου” στις επιχειρήσεις τους ως το 2030, υπό το βλέμμα παρατηρητών που εξακολουθούν όμως να δυσπιστούν λόγω της έλλειψης ακριβών σχεδίων.
“Αν όλες οι υποσχέσεις αυτές εκπληρωθούν τελείως και εγκαίρως, θα μειώσουν τις εκπομπές κατά περίπου 50% ως το 2030”, σύμφωνα πάντα με τον Κριστόφ Μακγκλέιντ.
Ο ΔΟΕ, οι εκτιμήσεις του οποίου ξεπερνούν κατά 50% αυτές του ΟΗΕ, χαιρετίζει επίσης το γεγονός ότι μπορεί να υπολογίζει σε “αυξανόμενο αριθμό δορυφόρων αιχμής που παρακολουθούν τις διαρροές μεθανίου, όπως είναι ο MethaneSAT”, ο οποίος τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά στις αρχές Μαρτίου από πύραυλο “SpaceX” και τελεί υπό τον έλεγχο της Νέας Ζηλανδίας.
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ
