Νέα έκθεση του WWF για τη Μεσόγειο αποκαλύπτει το μέγεθος των επιπτώσεων που έχει προκαλέσει η αγκυροβολία σκαφών στα λιβάδια Ποσειδωνίας, τα κυρίαρχα θαλάσσια λιβάδια στη Μεσόγειο, με περισσότερα από 50.000 εκτάρια, να έχουν επηρεαστεί μόνο το 2024. Μια ζημιά, η οποία μεταφράζεται σε ετήσια οικονομική απώλεια άνω των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ σε οικοσυστημικές υπηρεσίες.

Η έκθεση, με τίτλο «Προστατεύοντας τα Μεσογειακά Λιβάδια Ποσειδωνίας από τις Επιπτώσεις της Αγκυροβολίας», βασίζεται σε δεδομένα κίνησης σκαφών από το Σύστημα Αυτόματης Αναγνώρισης πλοίων (AIS), τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για τη χαρτογράφηση των πιέσεων αγκυροβολίας στα λιβάδια Ποσειδωνίας (Posidonia oceanica) στη λεκάνη της Μεσογείου.

Η μελέτη αναγνωρίζει την αγκυροβολία ως μία από τις πιο σοβαρές απειλές για την Ποσειδωνία, ένα ενδημικό είδος της Μεσογείου που αναπτύσσεται πολύ αργά, και είναι καθοριστικής σημασίας για τη βιοποικιλότητα, την προστασία των ακτών από τη διάβρωση και τη ρύθμιση του κλίματος.

Η Ποσειδωνία όντας σημαντικός τόπος αναπαραγωγής και τροφοληψίας για τα ψάρια στηρίζει την αλιεία, ενώ ταυτόχρονα απορροφά τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα – ισοδύναμες με τις εκπομπές 430 εκατομμυρίων αυτοκινήτων ετησίως – συμβάλλοντας παράλληλα στην προστασία των ακτών από τη διάβρωση. Παρ’ όλα αυτά, σήμερα υπολογίζεται ότι έως και 34% των λιβαδιών Ποσειδωνίας έχουν χαθεί τα τελευταία 50 χρόνια εξαιτίας ανθρωπογενών πιέσεων και απειλών.

Σύμφωνα με την έκθεση του WWF, πάνω από 179.000 σκάφη ενδέχεται να αγκυροβόλησαν σε λιβάδια Ποσειδωνίας μόνο το 2024, εκ των οποίων το 45% είναι μεγαλύτερα από 24 μέτρα.

Τα μεγάλα σκάφη ευθύνονται για σχεδόν το 60% της συνολικής ζημιάς που εντοπίζεται στις περιοχές μελέτης, με τις ακτές της Ιταλίας, Ισπανίας, Τουρκίας, Ελλάδας και Γαλλίας να αναγνωρίζονται ως αυτές που επηρεάζονται περισσότερο.

Σε ορισμένες περιοχές, έως και το 50% των λιβαδιών έχουν πιθανώς επηρεαστεί από ανεξέλεγκτη αγκυροβολία. Αντίθετα, σε περιοχές με αυστηρές ρυθμίσεις, όπως η νότια Γαλλία, ο αντίκτυπος είναι αισθητά χαμηλότερος.

«Η ζημιά από τις άγκυρες στα λιβάδια Ποσειδωνίας επουλώνεται πολύ αργά, καθώς η υποβάθμιση που προκαλούν ενδέχεται να χρειάζονται ακόμα και πάνω από 100 χρόνια για να αποκατασταθεί. Η προστασία και η βελτίωση της διαχείρισης αποτελούν τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους διασφάλισης αυτών των κρίσιμων οικοσυστημάτων», δηλώνει ο Mauro Randone, Υπεύθυνος Προγραμμάτων του Μεσογειακού γραφείου του WWF.

Κύριες προτάσεις της έκθεσης:

  • Εφαρμογή εθνικών απαγορεύσεων αγκυροβολίας πάνω από λιβάδια Ποσειδωνίας για σκάφη μεγαλύτερα των 15 μέτρων.
  • Εγκατάσταση οικολογικών αγκυροβολίων και οριοθέτηση προστατευόμενων ζωνών.
  • Ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας για την προστασία των λιβαδιών.
  • Υποστήριξη και επένδυση στην εκπαίδευση, την επιβολή κανόνων και την επιστήμη της αποκατάστασης.

Η έκθεση καταλήγει με ένα ισχυρό κάλεσμα για δράση:

«Η διατήρηση και αποκατάσταση των λιβαδιών Ποσειδωνίας δεν είναι μόνο οικολογική αποστολή – είναι στρατηγική αναγκαιότητα για το μέλλον μας. Οι κυβερνήσεις πρέπει να δράσουν τώρα για να απαγορεύσουν τις επιζήμιες πρακτικές αγκυροβολίας και να προωθήσουν τη βιώσιμη χρήση της θάλασσας».

  • Η Θαλάσσια Μεσογειακή Πρωτοβουλία του WWF (Mediterranean Marine Initiative – MMI) είναι ένα δίκτυο που ενώνει τα γραφεία και τα προγράμματα του WWF από όλη τη Μεσόγειο, με στόχο μια συντονισμένη και συλλογική προσπάθεια για την αποκατάσταση της υγείας της Μεσογείου.

Το έργο του MMI καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δράσεων: από την άσκηση επιρροής στις κυβερνητικές πολιτικές, έως τη συνεργασία με αλιευτικές κοινότητες, τη διαμόρφωση βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων, αλλά και την ευαισθητοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων για τη διατήρηση των φυσικών θησαυρών της Μεσογείου.

To MMI υλοποιεί πέντε βασικά προγράμματα: Προστασία και Αποκατάσταση Οικοσυστημάτων, Ανάκαμψη Άγριας Ζωής, Θαλάσσιες Λύσεις βασισμένες στη Φύση για την Κλιματική Αλλαγή, Μετασχηματισμό της Αλιείας, Μείωση του Οικολογικού Αποτυπώματος βασικών τομέων. Η έδρα του MMI βρίσκεται στη Ρώμη.