Εκατό και πλέον χώρες έχουν συμφωνήσει με την πρόταση του Παναμά η διεθνής συμφωνία να μειώσει δραστικά την παραγωγή πλαστικού, που πάντως αναβάλλει για αργότερα το να οριστούν συγκεκριμένα μεγέθη
Οι τόνοι ανέβηκαν στην Μπουσάν, στη Νότια Κορέα: χώρες που τάσσονται υπέρ της σύναψης φιλόδοξης διεθνούς συμφωνίας για να καταπολεμηθεί η ρύπανση του περιβάλλοντος από τα πλαστικά κατηγόρησαν μικρή ομάδα κρατών ότι παρεμποδίζει τις διαπραγματεύσεις, μερικές ώρες προτού θεωρητικά αποπερατωθούν.
«Είμαστε ανήσυχοι για τη συνεχιζόμενη κωλυσιεργία» ορισμένων πετρελαιοπαραγωγικών χωρών-κλειδιών, τόνισε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η Γαλλίδα υπουργός Ενέργειας Ολγκά Ζιβερνέ.
♻️ Aujourd’hui, 81% des produits plastiques deviennent des déchets en moins d’un an, et seulement 9% sont recyclés à l’échelle mondiale.
— Olga Givernet (@OlgaGivernet) December 1, 2024
Il est urgent d’encadrer tout le cycle de vie du plastique. C’est ce que je défends ici à Busan où ont lieu les négociations pour un traité… https://t.co/omLK55LUJV pic.twitter.com/BbPmshCqct
«Μια μικρή μειοψηφία» κρατών «εμποδίζει τη διαδικασία», πλειοδότησε ο αντιπρόσωπος των νήσων Φίτζι Δρ. Σιβέντρα Μάικλ στην ίδια συνέντευξη Τύπου, στην οποία συμμετείχαν επίσης απεσταλμένοι του Μεξικού, της Ρουάντας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Αν δεν ενωθείτε μαζί μας για να εξασφαλίσουμε φιλόδοξη συμφωνία (…) τότε φύγετε!», πρόσθεσε, αναφερόμενος στους απεσταλμένους που παρεμβάλλουν προσκόμματα.
«Αν δεν επιτύχουμε φιλόδοξη συμφωνία στην Μπουσάν, θα πρόκειται για παγκόσμια προδοσία (…) Η ιστορία δεν θα μας συγχωρέσει. Είναι η στιγμή να δράσουμε ή να αποχωρήσουμε», έκρινε ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας του Παναμά Χουάν Κάρλος Μοντερέι.
Η συνέντευξη Τύπου των χωρών που λένε ότι έχουν «υψηλές φιλοδοξίες» παραχωρήθηκε μερικές ώρες προτού εκπνεύσει η προθεσμία για την εξεύρεση συμφωνίας όσον αφορά νομικά δεσμευτικό κείμενο στην Μπουσάν, ως απόψε, το αργότερο ως αύριο το πρωί, έπειτα από δυο χρόνια διαπραγμάτευσης.
Κίνα και ΗΠΑ πρωταθλήτριες στην παραγωγή πλαστικών
Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Κίνα —αυτές είναι οι δυο χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή πλαστικού στον κόσμο— ανήκουν στην ομάδα αυτή.
«Ελπίζω πως θα ενωθούν μαζί μας», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η επικεφαλής της μεξικανικής αντιπροσωπείας Καμίλα Σεπέδα, τονίζοντας πως η συμμαχία των χωρών που θέλουν φιλόδοξη συμφωνία έχει απευθύνει «ανοικτή πρόσκληση» προς κάθε ενδιαφερόμενο μέρος να προσχωρήσει σ’ αυτήν.
«Τόσο η Κίνα, όσο και οι ΗΠΑ θέλουν συμφωνία και συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις με εποικοδομητικό τρόπο», διαβεβαίωσε από πλευράς του ο γερμανός απεσταλμένος Σεμπάστιαν Ούγκερ, επιβεβαιώνοντας όσα είπαν κι άλλοι διπλωμάτες.
Ωστόσο η ενόχληση αν όχι απόγνωση αυξανόταν ολοένα περισσότερο όλη την εβδομάδα στις τάξεις της «συμμαχίας χωρών με υψηλές φιλοδοξίες», που είναι περίπου 60 και θέλουν σθεναρή συμφωνία, που θα αντιμετωπίζει όλο τον «κύκλο ζωής» του πλαστικού, από την παραγωγή ως την κατάληξή του στα σκουπίδια.
Στη συμμαχία εναντιώνεται μικρή ομάδα χωρών, κυρίως πετρελαιοπαραγωγικών, όπως η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία και το Ιράν, που αντιτείνει πως η συνθήκη θα πρέπει να αφορά αποκλειστικά τη διαχείριση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση.
Η πλειοψηφία δεν θέλει ούτε να το ακούσει. «Είναι καιρός να βρεθεί πεδίο συνεννόησης, αλλά η Ρουάντα δεν θα μπορούσε να δεχτεί συμφωνία χωρίς δόντια», είπε η Τζούλιετ Καμπέρα, μέλος της αντιπροσωπείας της χώρας της Αφρικής.
Όταν επικοινώνησε μαζί τους το Γαλλικό Πρακτορείο, η ρωσική και η σαουδαραβική αντιπροσωπεία αρνήθηκαν να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο. Η ιρανική δεν έδωσε καμιά συνέχεια σε αίτημα για συνέντευξη.
#INC5 made progress towards a critical #PlasticsTreaty, but work remains.
— UN Environment Programme (@UNEP) December 1, 2024
UNEP is committed to supporting countries as they continue to negotiate toward an agreement that can truly #BeatPlasticPollution. Working together is good #ForPeopleForPlanet. ⁰https://t.co/7vZBWZ2XMo pic.twitter.com/snutKDnUW3
100 χώρες έχουν συμφωνήσει στη μείωση των πλαστικών
Εκατό και πλέον χώρες έχουν συμφωνήσει με την πρόταση του Παναμά η διεθνής συμφωνία να μειώσει δραστικά την παραγωγή πλαστικού, που πάντως αναβάλλει για αργότερα το να οριστούν συγκεκριμένα μεγέθη.
Κάποιες χώρες —ο Παναμάς, τα Φίτζι— ήθελαν να διωχτούν από τις συνομιλίες οι χώρες που αντιτάχθηκαν σε οποιαδήποτε μείωση της παραγωγής. Άλλες αναφέρθηκαν στο ενδεχόμενο να διεξαχθεί ψηφοφορία για αυτό, αντί να υιοθετηθεί συναινετικά, όπως είναι γενικά ο κανόνας σε τέτοιες συμφωνίες των Ηνωμένων Εθνών.
«Νομίζω πως αν χρειαστεί να προχωρήσουμε σε ψηφοφορία, δεν θα έχουμε πρόβλημα. Πλειοψηφούμε», διαβεβαίωσε το Γαλλικό Πρακτορείο η απεσταλμένη της Πορτογαλίας Μαρία Ζουάου Τεϊσέιρα. «Όμως μια συμφωνία χωρίς τους παραγωγούς πετροχημικών προϊόντων, χωρίς τις βιομηχανίες, δε θα είναι τόσο αποτελεσματική όσο θα θέλαμε», πρόσθεσε.
Ενώ η μέρα προχωρούσε, οι συμμετέχοντες ακόμα περίμεναν να διανεμηθεί προσχέδιο της συμφωνίας («non-paper», στο διπλωματικό ιδιόλεκτο) που ο διπλωμάτης ο οποίος προεδρεύει στις διαπραγματεύσεις, ο Λουίς Βάγιας Βαλδιβιέσο, υποσχόταν ότι θα κυκλοφορούσε ήδη την προηγουμένη.
"This is not a drill, this is a fight for survival. Plastics are not convenient, they are a weapon of mass destruction. If we don’t get an ambitious treaty of Busan it will be a betrayal…history will not forgive us" @theeco_nomist 🇵🇦 on the final day of #PlasticsTreaty talks. pic.twitter.com/zWCh6DwmII
— Center for International Environmental Law (@ciel_tweets) December 1, 2024
Ορισμένοι διπλωμάτες αναφέρθηκαν στο ενδεχόμενο η σύνοδος να τερματιστεί χωρίς συμφωνία. Ο χώρος στην Μπουσάν όπου γίνονται οι εργασίες είναι μισθωμένος για άλλη εκδήλωση από αύριο Δευτέρα στις 03:00 (ώρα Ελλάδας).
«Νομίζω πως κάποιοι από εμάς σκεπτόμαστε ήδη» νέα σύνοδο, μετά την Μπουσάν, για να συνεχιστεί η διαπραγμάτευση, σύμφωνα με την κυρία Τεϊσέιρα.
«Ελπίζουμε» πως θα εξευρεθεί «συναίνεση. Η πολυμερής διαδικασία είναι αργή, αλλά είναι δυνατό να εξασφαλίσουμε κρίσιμη μάζα για να προχωρήσουμε μπροστά», είπε η κυρία Σεπέδα της μεξικανικής αντιπροσωπείας.
Αναγνώρισε πάντως πως δεν μπορεί να αποκλειστεί η οργάνωση έκτου κύκλου διαπραγματεύσεων, μετά την Μπουσάν.
Η διαπραγμάτευση στη Νότια Κορέα δεν είναι «αποτυχία, διότι έχουμε συμμαχία της μεγάλης πλειονότητας των χωρών που είναι έτοιμες να προχωρήσουν μπροστά», συνέχισε.
«Η σύναψη συμφωνίας σε δυο χρόνια» είναι επιδίωξη «πολύ φιλόδοξη», έκρινε η κυρία Σεπέδα, προσθέτοντας πως «ίσως χρειαστούμε» νέα διαπραγμάτευση «αργότερα», ωστόσο «για την ώρα δεν έχει τελειώσει τίποτα (…) Θεωρούμε πως έχουμε ακόμη χρόνο».
As we leave Busan, it is clear that there are still promises we must keep to secure a #PlasticsTreaty.
— Inger Andersen (@andersen_inger) December 2, 2024
But it remains clear how much the world demands this deal.
Because together we can – and we will – #BeatPlasticPollution
My closing #INC5 speech: https://t.co/LwCzCmokyM pic.twitter.com/FPdEehNMKv