Ο Σωτήρης Γεωργίου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων γράφει για την λεγόμενη “τρίτη ηλικία” και τα προβλήματά της

Καλό μήνα με υγεία! Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων, γνωστή και ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Τρίτη Ηλικία» η 1η Οκτωβρίου και ευκαιρία να πούμε μερικά πράγματα.

Καταρχάς διαβάζουμε ότι ηλικιωμένοι θεωρούνται όσοι είναι άνω των 65 ετών ή κατά άλλους άνω των 70. Την ίδια ώρα όμως σου λένε δούλεψε μέχρι πάνω – κάτω την ηλικία αυτή για να πάρεις σύνταξη; Λογικό ; Όχι βέβαια. Από την άλλη θα έπρεπε να ανέβει το όριο ηλικίας σχετικά με το πότε θεωρείται κάποιος ηλικιωμένος καθώς με την ανάπτυξη της ιατρικής και της τεχνολογίας, πολλοί άνθρωποι στα 70 είναι σαν παλιοί 40άρηδες έχοντας ενεργή ζωή σε όλα τα επίπεδα.

Σήμερα τα άτομα άνω των 65 ετών αντιπροσωπεύουν πάνω από το 1/3 του πληθυσμού των ασθενών της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Οι υπέργηροι άνω των 85 είναι επίσης μια ταχέως αυξανόμενη ομάδα με διπλάσια αύξηση σε σχέση με αυτή των ανθρώπων άνω των 65 και τετραπλάσια σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. (Πηγή: https://www.sansimera.gr ).

Το θέμα στη σημερινή εποχή είναι να καταλάβουμε την συμβολή των μεγαλύτερων ανθρώπων στη ζωή γενικότερα. Πολλοί ηλικιωμένοι έχουν τον ρόλο της μετάδοσης εμπειριών και γνώσης. Αρκεί βέβαια να ήταν αξιόλογα άτομα και αυτό είναι ένα άλλο τεράστιο ζήτημα. Ακόμα μην ξεχνάμε, ότι πολλοί μεγαλύτεροι άνθρωποι έχουν ποικιλόμορφη προσφορά στις οικογένειές τους. Από το να συμμετέχουν στο να μεγαλώνουν τα παιδιά των παιδιών τους, έως τη σημαντική οικονομική συνεισφορά τους, που ειδικά στην Ελλάδα αποτελεί κάτι σαν…παράδοση

Το μεγάλο πρόβλημα στη λεγόμενη “τρίτη ηλικία” σήμερα είναι η μοναξιά και το να έχεις αυτό που λέμε “καλά γηρατειά”. Καθώς ακόμα και στην Ελλάδα ξεφτίζει ο θεσμός της οικογένειας όπως τον ξέραμε, οι μεγαλύτεροι άνθρωποι και ειδικά αν δεν είναι εν ζωή το έτερον ήμισυ, ή έχουν χωρίσει ή δεν παντρεύτηκαν ποτέ, βιώνουν μια μεγάλη μοναξιά. Αυτή η προσωπική – και κοινωνική – μοναξιά τους φέρνει αντιμέτωπους με τάσεις αυτοκτονίας, κατάθλιψη και ασθένειες.

Ταυτόχρονα το οικονομικό πρόβλημα στην χώρα μας περιορίζει τις δραστηριότητες των μεγάλων ανθρώπων που πολλές φορές χρειάζονται βοήθεια, την οποία και δεν έχουν. Κάπως έτσι ακόμα και η πλούσια Ιαπωνία έχει μεγάλο θέμα με τους ηλικιωμένους που δεν αισθάνονται όμορφα και νιώθουν μοναξιά. Μια λύση είναι τα γηροκομεία που κακώς στην Ελλάδα τα θεωρούμε ως απαξίωση προς τους γονείς μας ή τους συγγενείς μας. Καμία σχέση. Στο εξωτερικό πολλοί πλούσιοι τα προτιμούν καθώς εκεί οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι βρίσκουν παρέες και δραστηριότητες. Βέβαια πρέπει να υπάρχουν και ανάλογες υποδομές, οι οποίες πλέον αρχίζουν και υφίστανται και στην χώρα μας. Με μια μέση σύνταξη μπορείς να τα έχεις όλα και να έχεις καλά γεράματα ακόμα κι αν είσαι μόνος. Άλλωστε όλα είναι επιλογές στην ζωή μας, πέραν του παράγοντα της συγκυρίας βέβαια.

Στην Ελλάδα δυστυχώς, είχαμε συνηθίσει σε γηροκομεία με κάκιστες – σε πολλές περιπτώσεις – συνθήκες διαβίωσης. Αυτό έχει αλλάξει και ήδη έχουμε επενδύσεις σοβαρές και διαθέτουμε υπερσύγχρονες μονάδες, εφάμιλλες του εξωτερικού, με πραγματικό ενδιαφέρον και ουσιαστική φροντίδα στους μεγάλους ανθρώπους, που κάθε άλλο παρά απομονωμένοι αισθάνονται! Έχουμε μείνει πολλά χρόνια πίσω εδώ και ήρθε η ώρα της αλλαγής.

Πάμε όμως και σε κάτι άλλο σημαντικό. Δυστυχώς και στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με την κακομεταχείριση που υφίστανται οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, από διάφορους ανθρώπους (συνοδοί, σύντροφοι, σύζυγοι, μέλη της οικογενείας). Η κακομεταχείριση εκδηλώνεται ως βία, εκμετάλλευση, παραμέληση και μη συμπερίληψη. Στις περιπτώσεις της κακομεταχείρισης ηλικιωμένων εντάσσονται: τραυματισμοί, αφυδάτωση, απώλεια βάρους, πλημμελής εφαρμογή θεραπευτικής αγωγής, ασυνήθιστη συναισθηματική συμπεριφορά, ξαφνικές αλλαγές σε τραπεζικούς λογαριασμούς ή διαθήκες (Πηγή: https://www.sansimera.gr/worldays/165).

Αυτό που με ανησυχεί εμένα για να πάμε και στο σήμερα είναι η έλλειψη αγάπης, σεβασμού και προσοχής στους ηλικιωμένους ανθρώπους. Κάτι που γίνεται φανερό από τα ΜΜΕ μέχρι κι από τις ίδιες τις οικογένειες. Ο σεβασμός στους ηλικιωμένους έχει να κάνει με το χαρακτήρα μας, με την παιδεία μας, με την ανατροφή μας και με πολλά ακόμη. Με λυπεί αφάνταστα να βλέπω νέους που δεν σηκώνονται από τη θέση τους στα ΜΜΜ προκειμένου να κάτσει, για να πάρει μια ανάσα, ένας ηλικιωμένος άνθρωπος. Θα έπρεπε να το κάνουμε με χαρά και δεν το κάνουν οι περισσότεροι νέοι και όχι μόνο. Το ίδιο συμβαίνει αντίστοιχα και όταν χρειάζεται βοήθεια κάποιος. Για όσους βοηθάμε είναι αφάνταστη η χαρά της συνεισφορά μας αλλά και η θετική ενέργεια που θα εισπράξουμε από έναν μεγάλο άνθρωπο που βοηθήσαμε. Και δεν θα κάτσω να σκάσω για μερικούς που δεν θα πούνε ούτε ευχαριστώ. Λίγοι, ευτυχώς. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι μας κάποια στιγμή θα μεγαλώσουμε, θα έχουμε προβλήματα και θα χρειαζόμαστε την βοήθεια των συνανθρώπων μας. Πως θα έχουμε την ηθική απαίτηση, όταν δεν έχουμε φερθεί ανάλογα;

Με λυπεί αφάνταστα επίσης η συμπεριφορά πολλών παιδιών απέναντι στους γονείς τους. Απέναντι σε γονείς μάλιστα που έκαναν τα πάντα για τα παιδιά τους. Απόλυτη αχαριστία να ξεχνάς όσους σε μεγάλωσαν σωστά και έκαναν τα πάντα για σένα. Ναι το καταλαβαίνω, δεν είναι όλοι οι γονείς καλοί και σωστοί. Αυτό όμως δεν σου δίνει το δικαίωμα της κακομεταχείρισης και της έλλειψης ανθρωπιάς. Ναι το κατανοώ δεν θα έχεις πολλά – πολλά σε αυτήν την περίπτωση, αλλά πρέπει να σεβαστείς την ηλικία με ανθρώπινη κατανόηση και να είσαι σωστός. Δεν λέω να είσαι κοντά ντε και καλά, αλλά όχι και να κάνεις πράξεις αντιδικίας ή κακομεταχείρισης. Η συμπεριφορά σου απέναντι στους ηλικιωμένους, σου αρέσει δεν σου αρέσει, αντικατοπτρίζει και τον χαρακτήρα σου…