Ζωντανή, διεθνής και πιο σύγχρονη από ποτέ, η 62η Διεθνής Έκθεση Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια (BCBF), που πραγματοποιήθηκε από τις 31 Μαρτίου έως τις 3 Απριλίου 2025, υποδέχθηκε και φέτος εκδότες, δημιουργούς, φορείς και επαγγελματίες από κάθε γωνιά του κόσμου

“Ανταπόκριση για την ΕΑΕΤΕ – Χρήστος Τζαφόλιας*

Η Ελλάδα είχε δυναμική παρουσία, επιβεβαιώνοντας τον σταθερό και εξελισσόμενο ρόλο της στον διεθνή εκδοτικό χάρτη.

Με σύνθημα: Shape, Share and Shout Children’s Content! και την Εσθονία ως τιμώμενη χώρα, η φετινή διοργάνωση συγκέντρωσε 1.577 εκθέτες από περίπου 95 χώρες και πάνω από 33.000 επαγγελματίες του κλάδου – μια αύξηση 5% σε σχέση με το 2024.

Η Μπολόνια για τέσσερις ημέρες μετατράπηκε σε παγκόσμια πρωτεύουσα της παιδικής εκδοτικής παραγωγής, ενώ παράλληλες εκδηλώσεις, εντός και εκτός εκθεσιακού χώρου, ξεπέρασαν τις 600. Παράλληλα, η ψηφιακή απήχηση της Έκθεσης συνέχισε ανοδικά, με πάνω από 2 εκατομμύρια προβολές από 180 χώρες μέσα στον τελευταίο χρόνο.

Όπου κι αν έστρεφες το βλέμμα σου, απλωνόταν μπροστά σου ένα πολύχρωμο, πολυπολιτισμικό μωσαϊκό από βιβλία, εικόνες, λέξεις και ανθρώπους – ένας ζωντανός χάρτης της παγκόσμιας παιδικής φαντασίας και δημιουργίας.

Στην είσοδο της έκθεσης, σε περίοπτη θέση, δέσποζε ο περίφημος Τοίχος των Εικονογράφων· ένας τοίχος-καμβάς γεμάτος ταλέντο και έμπνευση, όπου ξεδιπλώνονταν οι δουλειές νέων καλλιτεχνών από κάθε γωνιά του κόσμου. Μια δυνατή υπενθύμιση πως η εικόνα δεν γνωρίζει σύνορα – μόνο φαντασία.

Τα φετινά highlights

Ανάμεσα στα φετινά highlights, και το νέο Games Business Centre, σε συνεργασία με τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης και την BLTF/Kids, έφερε κοντά τον κόσμο του βιβλίου με εκείνον του παιχνιδιού και του οπτικοακουστικού περιεχομένου. Περισσότερες από 600 στοχευμένες επαγγελματικές συναντήσεις δείχνουν πως το παιδικό βιβλίο επεκτείνεται πέρα από τις σελίδες του.

Το ζήτημα της βιωσιμότητας ήταν και φέτος στο επίκεντρο, με την ενισχυμένη συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη να εστιάζει, όχι μόνο στο περιεχόμενο, αλλά και στις εκδοτικές διαδικασίες. Ο χώρος BBPlus άνοιξε διάλογο για τις βιώσιμες εκδοτικές πρακτικές του αύριο.

Η ελληνική παρουσία οργανώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο έργου του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της Διεύθυνσης Γραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού. Κύριος στόχος, η υποστήριξη Ελλήνων υποψηφίων για διεθνή βραβεία και η ανάδειξη ταλαντούχων νέων δημιουργών. 

Στο εθνικό περίπτερο της Ελλάδας παρουσιάστηκαν οι εκδόσεις του ΥΠΠΟ και των εποπτευόμενων φορέων του, καθώς και πολιτιστικών ιδρυμάτων.

Περίπου 50 Έλληνες εκδότες και πολιτιστικοί φορείς συμμετείχαν με περισσότερους από 500 τίτλους, στα ελληνικά και σε μεταφράσεις, χάρη στο πρόγραμμα GreekLit, που ενισχύει τη μετάφραση ελληνικών βιβλίων σε ξένες γλώσσες.

Παρόντες ήταν και 6 Έλληνες συγγραφείς και εικονογράφοι, ενώ η Ελλάδα συμμετείχε και στο Comics Corner, το αφιερωμένο τμήμα σε κόμικς και graphic novels.

Ξεχωριστή ήταν η δράση «Μια ιστορία, πολλές φωνές. Ένα πολυγλωσσικό ταξίδι αφήγησης με τα silent books», μια συλλογική, συμμετοχική εμπειρία που αξιοποίησε τα silent books –βιβλία χωρίς λόγια– ως γέφυρα πολυγλωσσίας και διαπολιτισμικής κατανόησης.

Με εργαστήρια, αφηγήσεις και δημιουργικές μεταφράσεις εικόνων, αναδείχθηκε η δύναμη της εικόνας ως παγκόσμια γλώσσα.

Δράσεις σε ελληνικά σχολεία της ομογένειας

Πραγματοποιήθηκαν, επίσης, δράσεις σε ελληνικά σχολεία της ομογένειας, με στόχο την ενίσχυση των δεσμών με τον απόδημο ελληνισμό και την ενδυνάμωση της δημιουργικής διάδρασης με τα παιδιά της διασποράς, με τη συμβολή Ελλήνων δημιουργών και του Ελληνικού Τμήματος της IBBY – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.

Αναλυτικότερα:

  • Τη Δευτέρα 31 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με τίτλο «Μια ιστορία, πολλές φωνές», με τη συμμετοχή των Δώρα Ανδρεαδάκη (συγγραφέα), Δημήτρη Γουλή (Επίκουρο Καθηγητή Παιδικής Λογοτεχνίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μέλος της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Παιδικού Βιβλίου), Κωνσταντίνο Θεοχάρη (εικονογράφο) και Αργυρώ Μουντάκη (PhD, Φιλόλογο στη Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολή, συγγραφέα).
  • Την Τρίτη 1 Απριλίου, η Γεωργία Καραντώνα (Υπ. Δρ. Παιδικής και Εφηβικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Διευθύντρια Greek Children’s Library of London), παρουσίασε το έργο των δύο Ελλήνων υποψηφίων για το Βραβείο Άντερσεν 2026, Φωτεινής Στεφανίδη και Μάνου Κοντολέων.
  • Την Τετάρτη 2 Απριλίου, στη Βιβλιοθήκη «Ανδρέας Μέτσιος» της Ελληνικής Κοινότητας της Emilia Romagna, Έλληνες δημιουργοί, μεταξύ άλλων, των Δώρας Ανδρεαδάκη, Δημήτρη Γουλή, Κωνσταντίνου Θεοχάρη, Αργυρώς Μουντάκη και Φωτεινής Στεφανίδη, παρουσίασαν το έργο τους σε μαθητές ελληνικών σχολείων της ομογένειας – ένα ζωντανό παράδειγμα δημιουργικής αλληλεπίδρασης με τη διασπορά.

Οι σύγχρονες τάσεις στον χώρο του παιδικού και νεανικού βιβλίου

Γίνεται ολοένα και πιο αισθητή η στροφή των εκδοτών προς θεματικές που αγγίζουν τον παλμό της εποχής: την υπεράσπιση των δικαιωμάτων, τη διαχείριση των συναισθημάτων και ευρύτερα ζητήματα κοινωνικού και προσωπικού προβληματισμού.

Οι θεματικές αυτές δεν εκφράζονται μόνο μέσα από τα κείμενα, αλλά αποτυπώνονται πλέον έντονα και στην εικονογράφηση, η οποία συχνά συνομιλεί με το περιεχόμενο σε βάθος και όχι απλώς σε επίπεδο αισθητικής συνοδείας.

Την ίδια στιγμή, η κατηγορία των graphic novels καταγράφει σταθερή και σημαντική άνοδο, διευρύνοντας το κοινό της και αποδεικνύοντας πως η εικονογραφημένη αφήγηση μπορεί να υπηρετήσει με δύναμη και απλότητα ακόμα και τα πιο απαιτητικά νοήματα.

Παράλληλα, τα αστυνομικά και μυστηρίου βιβλία για παιδιά και εφήβους γνωρίζουν ιδιαίτερη άνθιση, αποτελώντας ένα από τα πιο αγαπημένα είδη της σύγχρονης παιδικής λογοτεχνίας.

Το επόμενο ραντεβού ανανεώνεται για την 63η Διεθνή Έκθεση Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια, που θα διεξαχθεί από τις 13 έως τις 16 Απριλίου 2026, με τιμώμενη χώρα τη Νορβηγία.

*Ο Χρήστος Τζαφόλιας είναι Γενικός έφορος – Υπεύθυνος Επικοινωνίας Διοικητικού Συμβουλίου
Ένωσης Ανταποκριτών Ελληνικού Τύπου Εξωτερικού – EAETE