“Short & Green”: Το 46ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας αγαπάει το περιβάλλον!

Η Άννα Ρούτση εστιάζει στην “πράσινη” “πλευρά του 46ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, που θα διεξαχθεί 4-10 Σεπτεμβρίου 2023.

Στις 4-10 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί το φετινό, 46^ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας. Από πέρυσι το ραντεβού με το φεστιβάλ είναι νωρίτερα κι έτσι μπορούν να το παρακολουθούν και να συμμετέχουν μαθητές και μαθήτριες (και οι γονείς τους!). Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι φέτος ξεκινά το νέο του πρόγραμμα KIDDO με ταινίες για παιδιά και από παιδιά με τη σκηνοθέτιδα και ηθοποιό Έλενα Μαυρίδου.

Άλλη μια πρωτιά για φέτος είναι το Short Film Hub με υπεύθυνη τη Γιάννα Σαρρή, που φιλοδοξεί να συνδέσει ταλαντούχους σκηνοθέτες, σεναριογράφους και παραγωγούς με τη διεθνή και την εγχώρια κινηματογραφική βιομηχανία. Φέτος επίσης, ξεκίνησε τη λειτουργία του το Προπτυχιακό Τμήμα Κινηματογραφικών Σπουδών του ΕΑΠ και εργαστήρια σκηνοθεσίας στη Δράμα.

Μια σημαντική εξέλιξη είναι επίσης η πρόσφατη ανακοίνωση  από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, που δίνει δύο «εισιτήρια» για Όσκαρ στους νικητές του Εθνικού και του Διεθνούς Διαγωνιστικού στο Φεστιβάλ Δράμας.

Πρόσφατα εξασφαλίστηκε επίσης η υπογραφή της δεύτερης προγραμματικής τριετούς σύμβασης με το Υπουργείο Πολιτισμού που εξασφαλίζει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση του φεστιβάλ. Με την υποστήριξη επίσης του ΥΠΠΟ θα συνεχίσουν να υλοποιούνται τα προγράμματα Cinematherapy, ενώ μέσω του ταμείου Ανάκαμψης αξιοποιείται το πρώην στρατόπεδο Ανδρικάκη για τη σύσταση και λειτουργία δημιουργικού κόμβου για τις οπτικοακουστικές τέχνες στη Δράμα και προγραμματίζεται ο εκσυγχρονισμός των υποδομών του Δημοτικού Ωδείου και του Κινηματογράφου Ολύμπια που αποτελούν και χώρους φιλοξενίας του Φεστιβάλ.

Εδώ όμως θα σταθούμε σε ένα σχετικά πρόσφατο, επίσης, κομμάτι του Φεστιβάλ Δράμας, το διεθνές διαγωνιστικό πρόγραμμα Ταινιών Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Short and Green, που διεξάγεται για τρίτη χρονιά. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 15 ταινίες από ισάριθμες χώρες, που υπογράφουν 10 άντρες και 8 γυναίκες και που καλύπτουν όλα τα κινηματογραφικά είδη – μυθοπλασία, ντοκιμαντέρ, animation – και εκφράζουν μια πολυσυλλεκτικότητα αντιλήψεων γύρω από την κλιματική αλλαγή. Το πρόγραμμα επιμελείται ο Βασίλης Τερζόπουλος.

Από τη Φινλανδία έως το Ισραήλ, από το Ιράν έως το Μεξικό κι από την Κίνα έως τη Χιλή και τη Ρουάντα, οι ταινίες, που ξεχώρισαν από το σύνολο των υποβολών στο Φεστιβάλ, σχηματίζουν μια αλυσίδα ερεθισμάτων και προβληματισμών και απεικονίζουν την πολυσυλλεκτικότητα αντιλήψεων της νεότερης γενιάς κινηματογραφιστών για το συγκεκριμένο θεματικό πεδίο. Όπως σημειώνει ο Βασίλης Τερζόπουλος στο φετινό πρόγραμμα: «Παραφράζοντας κατά μία λέξη τα πρακτικά της εορταστικής Συνόδου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τον Οκτώβρη του 1970, εκφράζουμε την πεποίθηση πως «αν δεν μπορεί να κάνει τίποτε άλλο ο κινηματογράφος, μπορεί τουλάχιστον να εξυπηρετήσει ένα ζωτικό σκοπό: να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου».

Ο Βασίλης Τερζόπουλος αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της επίδρασης που μπορεί να έχει ο κινηματογράφος: Μεγάλωσε στη Δράμα παρέα με το φεστιβάλ από παιδί, με το οποίο και ασχολήθηκε για χρόνια ως εθελοντής. Σπούδασε στη Θεσσαλονίκη, στο Λονδίνο και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, έχει εργαστεί στο Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης ως ειδικός επιστημονικός συνεργάτης στην Επικοινωνία και τον Πολιτισμό, είναι συνεργάτης του ελληνικού προγράμματος των Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, έχει εκδώσει παιδικά βιβλία και κατόπιν πρότασης του καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Δράμας, Γιάννη Σακαρίδη, έχει αναλάβει από το 2021 ως επικεφαλής του διεθνούς διαγωνιστικού προγράμματος Short and Green.  

Όπως είπε στο EcoGreenNet: «Το πρόγραμμα είναι μια μετεξέλιξη του βραβείου που δινόταν και παλιότερα στο διεθνές διαγωνιστικό σε ταινία σχετική με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Αποτέλεσε πρωτοβουλία του νυν καλλιτεχνικού διευθυντή Γιάννη Σακαρίδη, βλέποντας τις διεθνείς κινηματογραφικές τάσεις και την ανάγκη να δοθεί χώρος σε φεστιβαλικές πλατφόρμες για θεματικές που αφορούν τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή». Αυτό που αποτελεί πρωτοτυπία είναι ότι το νέο αυτό διαγωνιστικό τμήμα αντλεί ταινίες από το σύνολο υποβολών ταινιών στο φεστιβάλ, χωρίς απευθείας πρόσκληση για τη συγκεκριμένη θεματική. Μας εξηγεί ο Βασίλης: «Μεταξύ άλλων αναζητούμε επίσης ταινίες που μιλούν έμμεσα για το περιβάλλον. Που καταπιάνονται με την προβληματική αυτή, μερικές φορές χωρίς καν να το συνειδητοποιούν οι ίδιοι οι δημιουργοί τους. Μπορεί να βγαίνουν σε ταινία που σε πρώτο επίπεδο δε μοιάζει να είναι άμεσα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Μπορεί να έχουν σε πρώτο επίπεδο το ζήτημα της  κλιματικής αλλαγής ή της περιβαλλοντικής μόλυνσης ή να ασχολούνται έμμεσα με τη σχέση του ανθρώπου με έμβια και άψυχα όντα, με το φυσικό περιβάλλον όπου ζούμε, με τη σύνδεση αστικού και φυσικού περιβάλλοντος, τις προκλήσεις που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή στον τρόπο ζωής του σύγχρονου ανθρώπου. Όλα αυτά κάνουν το Short & Green ακόμα πιο γοητευτικό. Ο κινηματογράφος έχει μεγάλη επιδραστικότητα στο κοινό και θέλουμε να τη χρησιμοποιήσουμε για να θίξουμε φλέγοντα θέματα, όπως τα παραπάνω».

Ο Βασίλης Τερζόπουλος

Οι ταινίες του τμήματος έρχονται και από μακρινά μέρη του κόσμου κάθε χρονιά, σε μια πολυποίκιλη γεωγραφική κατανομή. Σε κάθε γωνιά του πλανήτη, νέοι κυρίως  κινηματογραφιστές αποτυπώνουν, με διαφορετικό τρόπο και μέσα από διαφορετικά ερεθίσματα, κουλτούρες και οπτικές, τον προβληματισμό τους. «Όλη αυτή η κοινή τάση μπορεί να είναι και αισιόδοξη σε ένα βαθμό. Βλέπουμε δυστοπικές ταινίες, κυρίως αμέσως μετά την πανδημία – για το τέλος του κόσμου, για τη μη επιβίωση. Βλέπουμε και πιο χιουμοριστικές προσεγγίσεις, έξυπνα, νοσταλγικά, πολύ ειλικρινή ντοκιμαντέρ, αποκαλυπτικά και διεισδυτικά, καλοφτιαγμένα animation με υπερρεαλιστικές προσεγγίσεις ή και αλληγορίες. Φέτος πάντως δεν είδαμε πολλές δυστοπικές ταινίες!».

Ενδιαφέρουσα είναι η τάση που υπάρχει και στην παραγωγή του κινηματογράφου για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Τα κίνητρα παραγωγής green ταινιών ενισχύονται όλο και περισσότερο με εργαλεία χρηματοδότησης. Οι πράσινες πρακτικές στην παραγωγή κερδίζουν χώρο και εφαρμόζονται και σε διεθνή fora εύρεσης συμπαραγωγών. Το είδαμε και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στην Αγορά Crossroads.

Το πρόγραμμα του Short and Green δεν περιορίζεται στην προβολή ταινιών του διαγωνιστικού, αλλά έχει αρχίσει να επεκτείνεται και να εμπλουτίζεται  με διάφορες δράσεις, εκπαιδευτικές ή ευαισθητοποίησης, για μικρούς και μεγάλους: «Προσπαθούμε να συνοδεύσουμε το πρόγραμμα με δράσεις για τους επισκέπτες και το κοινό της Δράμας προσεγγίζοντας την τοπική κοινωνία. Φέτος έχουμε συνεργασία με το Europe Direct στη Δράμα για εκδήλωση με θεματική «Πολιτισμός και Περιβάλλον» με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών και τοπικών πολιτιστικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων σε έναν εύφορο διάλογο. Παράλληλα θα έχουμε βιωματικές περιβαλλοντικές δράσεις για παιδιά μέσα στο φυσικό περιβάλλον, όπως στον κήπο της Αγίας Βαρβάρας σε συνεργασία με το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων και το Europe Direct».

Την κριτική επιτροπή του προγράμματος Short and Green αποτελούν οι: Γιώργος Γούσης (Πρόεδρος), σκηνοθέτης και δημιουργός κόμικ, Σοφία Σταυριανίδου, διευθύντρια Greek Film Festival Berlin και Νατάσα Χριστιά, επιμελήτρια, αρθρογράφος & εκπαιδευτικός στον χώρο της καλλιτεχνικής φωτογραφίας με έδρα τη Βαρκελώνη. Στη νικήτρια ταινία του Short & Green θα απονεμηθεί το «Πράσινο βραβείο» της Δράμας, το οποίο χορηγεί με 4 χιλιάδες ευρώ η εταιρεία Κύκλωψ, ευαισθητοποιημένη σε περιβαλλοντικά θέματα.

Οι ταινίες που προβάλλονται φέτος στο τμήμα αυτό θα είναι οι εξής:

This is not a place for you by Ceyda Aşar, Turkey
A queen by Benjamin Behaeghel, France
Terra mater by Kantarama Gahigiri, Rwanda
Bumbumpapá by Alexis Gómez, Mexico
Fantasmagoría by Juan Francisco González, Chile
Luthier by Carlos González Penagos, Colombia
Nool by May Grosman, Israel
Strangers in the dark by Perttu Inkilä, Jenni Pystynen, Finland
Bégan by Maria Jorge, Portugal
Time to live by Hawar Rehimi, Kurdistan Region of Iraq – Iraq, Islamic Republic of Iran
Happy by Laura Rindlisbacher, UK
Seagulls scream on the weekend by Maria Stuut, Frederik Stuut, Netherlands
Lumen by Eirini Tzoulia, Greece
Eina by Michael Vella, Tommy Vella, Germany
The wheat will not be golden by Guoxin Wang, China

Οι ταινίες κάθε κατηγορίας του Φεστιβάλ Δράμας θα προβάλλονται ελεύθερα στην online πλατφόρμα του καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ από τις 4 έως τις 10 Σεπτεμβρίου.

Ξεχωρίσαμε κάποιες από αυτές και σας δίνουμε ιδέες:

Η Ελληνική ταινία «Lumen», από την Ειρήνη Τζούλια, ένα πειραματικό ντοκιμαντέρ για τις φωτιές στο Μάτι:  23 Ιουλίου 2018. Στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής ξεσπά η δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά στην Ιστορία του 21ου αιώνα. H προσωπική απώλεια συντίθεται με τη συλλογική καταστροφή, σε ένα ημερολόγιο εξαϋλωμένων τοπίων, θραυσματικών μαρτυριών και εικόνων που αναζητούν μετατραυματικά λίγο φως…

Η Γερμανική ταινία μυθοπλασίας «Eina», των Michael & Tommy Vella: Το καγιάκ της, ένα παγωμένο ποτάμι και η άγρια φύση. Θα αρθεί άραγε στο ύψος των προσδοκιών της, υπερβαίνοντας τις αμφιβολίες της; Μια νέα γυναίκα σε ένα αντίξοο ταξίδι.

Η γαλλική, ρομαντική κομεντί. «Μια βασίλισσα» του Benjamin Behaeghel που προβάλλεται σε Παγκόσμια πρεμιέρα: Στην καρδιά μιας περιοχής μακίας βλάστησης, ο Μπερτράν, ένας μοναχικός μελισσοκόμος, ξεγεννάει τη βασίλισσα της κυψέλης, που ενδεχομένως θα σώσει το μικρό του αγρόκτημα. Σύντομα, όμως, η πολυπόθητη μέλισσα εξαφανίζεται και ο κόσμος του Μπερτράν καταρρέει. Mε τη βοήθεια της συναδέλφου του, Μάσα, βάζει στόχο να τη βρει.

Το animation με κούκλες «Luthier» του Carlos González Penagos από την Κολομβία: Στα βουνά της Νότιας Αμερικής, ένας μοναχικός οργανοποιός εγχόρδων, καταφέρνει να δημιουργήσει μια μυστικιστική σύνδεση ανάμεσα στη φύση και στα μουσικά όργανα που κατασκευάζει. Αποφασίζει, λοιπόν, να επιχειρήσει την αναβίωση του τελευταίου κόκκινου κόνδορα.

Trailer https://www.dramafilmfestival.gr/disff-46-competitions/#arve-vimeo-84451268064dfb576a3ec4172595862