Το εν λόγω κέντρο αποτελεί ένα από τα τέσσερα αντίστοιχα Κέντρα της Ε.Ε και το πρώτο εξειδικευμένο για θέματα υδρόβιων ζώων Κέντρο το οποίο θα λειτουργεί με τη μορφή της κοινοπραξίας υπό το Πανεπιστήμιο Κρήτης, με την συμμετοχή του Κέντρου Βιολογίας της Ακαδημίας Επιστημών της Τσεχίας και του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης

Τον Ιανουάριο του 2024 αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αναφοράς ευζωίας υδρόβιων ζώων στο Ηράκλειο της Κρήτης.

Η λειτουργία του κέντρου ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο Λουξεμβούργο, κατά τη διάρκεια της συνάντησης του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη με την Κύπρια Επίτροπο Υγείας και Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου.

Πρόκειται για μια σημαντική επιτυχία της χώρας μας που ενισχύει την θέση της και την καθιστά υπολογίσιμη δύναμη στην Ευρωπαϊκή Επιστημονική Κοινότητα.

«Μετά την εξέλιξη αυτή το Πανεπιστήμιο Κρήτης θα συγκαταλέγεται στα κορυφαία Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και θα αποτελεί σημείο αναφοράς για ζητήματα που αφορούν στα υδρόβια ζώα» δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης και πρόσθεσε «Η σημαντική αυτή επιτυχία αποτελεί ακόμα ένα λιθαράκι στην εξωστρέφεια και την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας, στην δημιουργία νέων Κέντρων και νέων θέσεων εργασίας και στην ουσιαστική στήριξη των παραγωγών μας με σύγχρονες γνώσεις και εργαλεία. Η Ελλάδα πλέον διακρίνεται και αναβαθμίζεται σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο».

Το εν λόγω κέντρο αποτελεί ένα από τα τέσσερα αντίστοιχα Κέντρα της Ε.Ε και το πρώτο εξειδικευμένο για θέματα υδρόβιων ζώων Κέντρο το οποίο θα λειτουργεί με τη μορφή της κοινοπραξίας, υπό το Πανεπιστήμιο Κρήτης, με την συμμετοχή του Κέντρου Βιολογίας της Ακαδημίας Επιστημών της Τσεχίας και του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης.

Όπως υπογράμμισε και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Κοντάκης μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Το Κέντρο πρόκειται να αποτελέσει παγκόσμιο πρότυπο για τις υπηρεσίες που παρέχονται στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, στις αρμόδιες εθνικές αρχές και στις δημόσιες διοικήσεις των κρατών μελών. Βασικός σκοπός είναι να αναπτύξει και να διαδώσει γνώσεις και εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν τόσο από υπηρεσίες όσο και από φορείς, για τη σωστή μεταχείριση των ζώων».

«Το έργο θα υλοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο Κρήτης (συντονιστής), το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης (Ισπανία) και το Κέντρο Βιολογίας της Τσέχικης Ακαδημίας Επιστημών» είπε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Συντονιστής του Προγράμματος, καθηγητής του τμήματος Βιολογίας Μιχάλης Παυλίδης συμπληρώνοντας «το Κέντρο θα παράσχει επιστημονική και τεχνική εμπειρογνωμοσύνη για την ανάπτυξη και εφαρμογή δεικτών καλής μεταχείρισης θα συμβάλλει στη ανάπτυξη συστημάτων παρακολούθησης της ευζωίας των υδρόβιων οργανισμών, θα διεξάγει επιστημονικές και τεχνικές μελέτες, θα διαδραματίσει κύριο ρόλο στην εκπαίδευση και κατάρτιση του προσωπικού των εμπλεκομένων φορέων, και θα συμβάλει στην καλύτερη διάδοση των αποτελεσμάτων της έρευνας και των τεχνικών καινοτομιών».

Τα οφέλη

Η εξέλιξη αυτή έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για το Πανεπιστήμιο Κρήτης όσο και για την ίδια την κοινωνία, αφού δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και προωθεί την εκπαίδευση νέων επιστημόνων και επαγγελματιών γύρω από τον πρωτογενή τομέα.

Στόχος της λειτουργίας του είναι η προσφορά τεχνογνωσίας στους παραγωγούς της Ελλάδας αλλά και ευρύτερα της ΕΕ και η συνεισφορά μέσα από τη γνώση στην χάραξη πολιτικών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συγκεκριμένα η Υπηρεσία διεύθυνσης προστασίας των ζώων, φαρμάκων και κτηνιατρικών εφαρμογών υπέβαλε αίτηση εκ μέρους του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης ως Ινστιτούτου – συντονιστή κοινοπραξίας με αντίστοιχα ινστιτούτα της Τσεχίας και της Ισπανίας για την ανάληψη και το συντονισμό δραστηριοτήτων του ενωσιακού κέντρου αναφοράς για την προστασία των ιχθύων.

Ο ορισμός ενός ιδρύματος ως ευρωπαϊκό κέντρο αναφοράς για την ευζωία των υδρόβιων ζώων επιφέρει πολλαπλά οφέλη σε πολλούς τομείς:

  • Στον ακαδημαϊκό χώρο, ενισχύει το κύρος του ιδρύματος, προάγοντας την επιστημονική έρευνα σχετικά με την ευζωία των υδρόβιων ζώων.
  • Προσδίδει διεθνή αναγνώριση και ενισχύει τη φήμη του πανεπιστημίου, προωθώντας τη συνεργασία με άλλα ακαδημαϊκά ιδρύματα.
  • Μπορεί να λειτουργήσει ως αξιόπιστη αρχή για την πιστοποίηση μετρήσεων και αποτελεσμάτων, προσφέροντας παράλληλα εκπαιδευτικές ευκαιρίες για φοιτητές και ερευνητές.
  • Είναι επωφελές σε οικονομικό επίπεδο για την τοπική κοινωνία, καθώς δημιουργεί θέσεις εργασίας και προωθεί την εκπαίδευση νέων επιστημόνων και επαγγελματιών, προάγοντας την επιστήμη στην ευρύτερη περιοχή.
  • Ενισχύει την τοπική κοινότητα και συντελεί στην προστασία της φύσης και του περιβάλλοντος.
  • Το ευρωπαϊκό κέντρο αναφοράς μπορεί να προσελκύσει τουρίστες, δημιουργώντας ευκαιρίες για τον τοπικό τουρισμό και την τοπική οικονομία.
  • Για το κράτος, η ύπαρξη ενός τέτοιου ιδρύματος ενισχύει την έρευνα και την ανάπτυξη στον τομέα της ευζωίας των υδρόβιων ζώων, προάγει την προστασία του περιβάλλοντος, βελτιώνει τη διαχείριση των υδάτων και συντελεί στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
  • Ενισχύει την επιστημονική κοινότητα και τη διεθνή αναγνώριση του κράτους στον τομέα της ευζωίας των υδρόβιων ζώων.
  • Η Ελλάδα είναι η πρώτη παραγωγός χώρα στην Ε.Ε. τσιπούρας και λαβρακιού, ενώ διαθέτει κορυφαία τεχνογνωσία γύρω από το ζήτημα της καλής μεταχείρισης αυτών των ειδών ιχθύων.
  • Προωθεί την ανταλλαγή επιστημονικών γνώσεων και ορθών πρακτικών (περιλαμβάνεται και κατάρτιση επίσημων κτηνιάτρων των Κρατών μελών της ΕΕ)
  • Ενισχύει την καλύτερη κατανόηση των αναγκών των ιχθύων στην υδατοκαλλιέργεια
  • Παροχή στήριξης στα κράτη μέλη για την εφαρμογή της επικείμενης νομοθεσίας για την καλή μεταχείριση των ζώων (περιλαμβάνεται διοργάνωση φυσικών και διαδικτυακών συναντήσεων εκπροσώπων Κρατών Μελών)

Οι στόχοι του Κέντρου Αναφοράς

Με τη λειτουργίας του το Κέντρο έχει πολλαπλούς στόχους. Μεταξύ αυτών είναι η:

Α) Υλοποίηση των στόχων υδατοκαλλιέργειας της DG-MARE: η ανάπτυξη δεικτών ευζωίας και κατευθυντήριων γραμμών από το Κέντρο θα συμβάλει στην υλοποίηση των στόχων των στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών για την υδατοκαλλιέργεια (SAGs) ως προς το θέμα της ανάπτυξης κατευθυντήριων γραμμών, βέλτιστων πρακτικών, επικυρωμένων δεικτών ευζωίας και την παροχή κατάρτισης στους επαγγελματίες.

Β) Εφαρμογή της νομοθεσίας και των στρατηγικών της ΕΕ: θα συμβάλει στην υλοποίηση της δέσμευσης της στρατηγικής «Farm to Fork» για τη στήριξη της επικείμενης αναθεώρησης της νομοθεσίας, δεδομένου ότι θα συνδράμει τεχνικά τη DG-SANTE κατά την εκπόνησή της και θα στηρίξει τα κράτη μέλη στην εφαρμογή της νομοθεσίας.

Το Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης με συντονιστή τον Ειδικό σε Θέματα Ευζωίας Ιχθύων Καθηγητή κ. Μιχαήλ Παυλίδη έχει προβεί σε ενέργειες καθ’ όλο αυτό το χρονικό διάστημα για την οργάνωση κοινοπραξίας με:

Α) Την Κτηνιατρική Σχολή Βαρκελώνης Ισπανίας

Β) Το Ινστιτούτο BCAS Τσεχικής Δημοκρατίας

Η αίτηση υποβλήθηκε από την Υπηρεσία διεύθυνσης προστασίας των ζώων, φαρμάκων και κτηνιατρικών εφαρμογών, ως Κεντρική Αρμόδια Αρχή του Κράτους Μέλους όπου ανήκει το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.