Ποιο ήταν το χειρότερο σενάριο που μπορούσε να συμβεί – Τι είναι οι γεωμαγνητικές καταιγίδες

Η γεωμαγνητική καταιγίδα που έπληξε τη Γη αυτό το Σαββατοκύριακο, σύμφωνα μμε την αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) ήταν η ισχυρότερη των τελευταίων 165 ετών, χωρίς ωστόσο να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα. Με το βόρειο σέλας να εμφανίζεται και να χαρίζει μοναδικές εικόνες στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά, αλλά και τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη της Ασίας και της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ισλανδίας, της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Νορβηγίας, αλλά και της Γερμανίας, οι επιστήμονες είχαν προειδοποιήσει για τους κινδύνους που ελλοχεύουν.

Ωστόσο η ένταση της γεωμαγνητικής καταιγίδας έχει υποχωρήσει, σύμφωνα με μετρήσεις της αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA). Η ηλιακή δραστηριότητα που προκάλεσε την καταιγίδα, παραμένει ενεργή και μπορεί να προκαλέσει εκ νέου προβλήματα στη Γη. Οι δείκτες που χρησιμοποιούνται για το μέγεθος των γεωμαγνητικών καταιγίδων, εμφανίζουν πτώση από το βράδυ του Σαββάτου. Ιδιαίτερα το πρωί της Κυριακής έχουν επιστρέψει σε σχετικά φυσιολογικά επίπεδα.



Η τεράστια ηλιακή κηλίδα με την κωδική ονομασία AR3664 διογκώθηκε τις τελευταίες ημέρες, φτάνοντας σε μέγεθος όσο περίπου… 15 φορές τη διάμετρο της Γης, αποτελώντας μία από τις μεγαλύτερες και πιο ενεργές ηλιακές κηλίδες που έχουν παρατηρηθεί σε αυτόν τον 11ετή ηλιακό κύκλο.

Στο χειρότερο σενάριο –καθώς η γεωμαγνητική καταιγίδα είχε αναβαθμιστεί στο επίπεδο G5 ή «ακραίο»- μπορούσε να συμβεί ό,τι και το 1859, στη διάρκεια του «Γεγονότος Κάριγκτον». Τότε, οι επικοινωνίες είχαν διακοπεί σε όλο τον κόσμο, καθώς οι τηλεγραφικοί σταθμοί είχαν τυλιχτεί στις φλόγες! Στη σημερινή κοινωνία, που εξαρτάται σε τόσο μεγάλο βαθμό από τον ηλεκτρισμό και το διαδίκτυο, η γεωμαγνητική καταιγίδα θα μπορούσε να προκαλέσει εκτεταμένες διακοπές της ηλεκτροδότησης και προβλήματα στα δίκτυα τηλεπικοινωνίας, τα συστήματα πλοήγησης, τις ραδιοφωνικές και δορυφορικές λειτουργίες, καθώς και ζημιές σε κρίσιμες υποδομές. Κίνδυνος μπορεί να υπάρξει για τους αστροναύτες που δεν θα φορούν ειδικές στολές.


Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες επηρεάζουν επίσης τις πτήσεις των εμπορικών αεροπορικών εταιρειών, οι οποίες έχουν οδηγίες να μένουν μακριά από τους πόλους της Γης κατά τη διάρκεια τέτοιων γεγονότων λόγω του κινδύνου απώλειας των δυνατοτήτων επικοινωνίας ή πλοήγησης.



Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες είναι εκρήξεις πλάσματος από την επιφάνεια του ηλίου, οι οποίες κατευθύνουν ακτινοβολία προς τη Γη. Όταν η ακτινοβολία αυτή φτάσει στον πλανήτη μας, προκαλεί αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας. Το υλικό που στέλνεται με ταχύτητα μακριά από τον ήλιο κατά τη διάρκεια των στεμματικών εκτοξεύσεων μάζας μπορεί να φτάσει στη Γη μεταξύ 30 και 72 ωρών μετά, προκαλώντας γεωμαγνητικές καταιγίδες που επηρεάζουν τους δορυφόρους και δημιουργούν ηλεκτρικά ρεύματα στην ανώτερη ατμόσφαιρα που ταξιδεύουν μέσω του εδάφους και μπορούν να έχουν αντίκτυπο στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.


Η πιο πρόσφατη τέτοια καταιγίδα μεγάλης έντασης (G5) καταγράφηκε στις 20 Ιανουαρίου 2005, όταν μια καταιγίδα ενεργητικών πρωτονίων προσέκρουσε στη Γη, προκαλώντας μια ραδιοέκρηξη με υψηλή συχνότητα, υποδεικνύοντας την παρουσία μεγάλου αριθμού ενεργητικών ηλεκτρονίων σε πολύ ισχυρά μαγνητικά πεδία. Τότε, είχαν καταγραφεί διακοπές της ηλεκτροδότησης στη Σουηδία, ενώ είχαν καταστραφεί μετασχηματιστές στη Νότια Αφρική.