Φέτος τον χειμώνα, οι Νανόχηνες άφησαν για λίγο τους υγροτόπους της βόρειας Ελλάδας και «προσγειώθηκαν» σε σχολεία και βιβλιοθήκες, προσφέροντας ξεχωριστές βιωματικές εμπειρίες σε μικρούς και μεγάλους. Η ομάδα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, με στόχο την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των παιδιών σχετικά με την προστασία της άγριας ζωής, υλοποίησε ένα ενδιαφέρον εκπαιδευτικό πρόγραμμα αφιερωμένο στη Νανόχηνα, ένα από τα πιο απειλούμενα πουλιά της Ελλάδας.
Η Νανόχηνα, με την εντυπωσιακή της εμφάνιση και τη μοναδικότητά της, είναι ένα από τα πιο σπάνια πουλιά που ζουν στους υγροβιότοπους της χώρας μας. Ωστόσο, η συνεχής απώλεια των οικοτόπων της, η ρύπανση και η παράνομη θήρα έχουν θέσει σε κίνδυνο την επιβίωσή της. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Ορνιθολογικής Εταιρείας έδωσε στους μαθητές την ευκαιρία να μάθουν για τη σημασία της προστασίας των οικοσυστημάτων και τον ρόλο που παίζουν τα διάφορα είδη στην ισορροπία του φυσικού περιβάλλοντος.
Στο πλαίσιο αυτό, τα μέλη της ομάδας περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας επισκέφθηκαν δεκαπέντε σχολεία της βόρειας Ελλάδας και σύστησαν το πιο απειλούμενο υδρόβιο πουλί της Ευρώπης σε περισσότερους από 500 μαθητές και μαθήτριες. Τα παιδιά άφησαν για λίγο τις τάξεις τους και επισκεφθήκαν τους αγαπημένους βιότοπους των Νανοχηνών στη λίμνη Κερκίνη, το Δέλτα του Έβρου και τις λίμνες Ισμαρίδα – Βιστωνίδα.
«Η πρώτη μας στάση ήταν τα δημοτικά σχολεία της Κερκίνης και των Σερρών, όπου συστήσαμε στα παιδιά τη Νανόχηνα και έμαθαν για το μεταναστευτικό ταξίδι και τις απειλές που αντιμετωπίζει η σπάνια αυτή χήνα», τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η Ρούλα Τρίγκου, συντονίστρια δράσεων ενημέρωσης της Ορνιθολογικής.
«Με τους μαθητές του 2ου ΕΠΑΛ Σερρών», συνέχισε η κ. Τρίγκου, «βρεθήκαμε στη λίμνη Κερκίνη, όπου είχαμε τη χαρά να εντοπίσουμε και να παρατηρήσουμε με κιάλια και τηλεσκόπια τις Νανόχηνες να βόσκουν στα αγαπημένα τους υγρολίβαδα, παρέα με Ασπρομέτωπες Χήνες και άλλα υδρόβια πουλιά. Ήταν μια μοναδική εμπειρία για τα παιδιά, καθώς πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο είδος που δύσκολα συναντά κανείς».
Οι ανθρωπογενείς αλλαγές έδιωξαν τις Νανόχηνες
Δεύτερος σταθμός των δράσεων ήταν η Κομοτηνή και οι λίμνες Ισμαρίδα και Βιστωνίδα, όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες ανακάλυψαν τους λόγους για τους οποίους οι Νανόχηνες δεν επισκέπτονται δυστυχώς πια τις περιοχές αυτές. «Μαζί με τα παιδιά επισκεφθήκαμε τους υγροτόπους όπου κάποτε “σύχναζαν” οι Νανόχηνες, κάναμε παρατήρηση πουλιών και συζητήσαμε για τις ανθρωπογενείς αλλαγές που έγιναν στις περιοχές αυτές με αποτέλεσμα να είναι πια αφιλόξενες για τις Νανόχηνες. Τα παιδιά από το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Κομοτηνής δημιούργησαν ένα πρωτότυπο υπαίθριο μουσείο τέχνης με θέμα τη Νανόχηνα, το οποίο περιλάμβανε έργα “land art”, γλυπτά και ιμπρεσιονιστικά έργα, περνώντας τα δικά τους μηνύματα, με την ελπίδα να επισκεφθούν ξανά οι Νανόχηνες την περιοχή τους», σημειώνει η κ. Τρίγκου.
Οι εκπαιδευτικές δράσεις της Ορνιθολογικής συνεχίστηκαν στο νηπιαγωγείο και στο δημοτικό σχολείο Ξυλαγανής. Τη Νανόχηνα είχαν την ευκαιρία επίσης να γνωρίσουν και οι εκπαιδευτικοί της Κομοτηνής, μέσα από το ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο προκειμένου να εφαρμόσουν τις δραστηριότητες του υλικού περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και στα σχολεία τους.
«Η τελευταία μας στάση», σημειώνει η συντονίστρια δράσεων ενημέρωσης της Ορνιθολογικής, «ήταν το Δέλτα του Έβρου. Ένας πολύ σημαντικός υγρότοπος, τόσο για τη Νανόχηνα, όσο και για πολλά άλλα είδη πουλιών που επισκέπτονται την περιοχή για να διαχειμάσουν. Τα παιδιά από το ειδικό δημοτικό, το 7ο και 9ο δημοτικό σχολείο Αλεξανδρούπολης μας συνόδευσαν με ενθουσιασμό στην επίσκεψή μας στο Δέλτα του Έβρου, αψηφώντας το τσουχτερό κρύο. Αν και οι Νανόχηνες δεν μας τίμησαν με την παρουσία τους, είχαμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε περισσότερα από είκοσι είδη πουλιών, όπως Χουλιαρομύτες, Λευκοτσικνιάδες, Νανόκυκνους, Φαλαρίδες, Χειμωνόκιρκους, διάφορα είδη πάπιας και άλλα υδρόβια και παρυδάτια είδη πουλιών. Τέλος, επισκεφθήκαμε το δημοτικό σχολείο ‘Αβαντα, όπου οι έμπειροι μικροί παρατηρητές μας υποδέχθηκαν με ανυπομονησία, αφού είναι ήδη μέλη της μαθητικής μας ομάδας για τη διάσωση του γύπα Ασπροπάρη».
Οι βιωματικές δράσεις εξιτάρουν το ενδιαφέρον των παιδιών
Η ανταπόκριση των παιδιών όλων των ηλικιών στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και τις δράσεις της Ορνιθολογικής ήταν ιδιαίτερα μεγάλη και σε ορισμένες περιπτώσεις άκρως ενδιαφέρουσα, επισημαίνει η Ευγενία Πανώριου, συντονίστρια δράσεων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. «Ο συνδυασμός διαφορετικών διδακτικών εργαλείων που έχουμε στην διάθεσή μας», τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, «δίνει τη μοναδική ευκαιρία στα παιδιά μέσα από βιωματικές δράσεις να κατανοήσουν και να ενδιαφερθούν για την προστασία της Νανόχηνας. Πραγματικά τα παιδιά μαγνητίζονται από τις πληροφορίες που τους παρέχονται αλλά και από την δυνατότητα που τους δίνεται να βρεθούν τόσο κοντά στην φύση κατανοώντας τη μεγάλη σημασία που έχει η Νανοχήνα για την ισορροπία του περιβάλλοντος».
«Εκείνο που πέτυχαμε μεταξύ άλλων», σημείωσε με έμφαση η κ. Πανώριου, «είναι να κατανοήσουν τα παιδιά ότι οι Νανόχηνες, αν και ως είδος δεν σχετίζεται άμεσα με την χρησιμότητα προς τον άνθρωπο, εντούτοις αποτελούν έναν κρίκο της φυσικής αλυσίδας που συμβάλει στην ισορροπία του περιβάλλοντος και χρήζει προστασίας».
Εκτός από τα σχολεία, τα μέλη της ομάδας περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας είχαν επαφή με τους πολίτες σε κάθε περιοχή που επισκέπτονταν μέσα από ενδιαφέρουσες δράσεις που υλοποίησαν σε δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες.
«Ολοκληρώνοντας αυτό το όμορφο εκπαιδευτικό ταξίδι, μέσα από τις βιωματικές δράσεις που πραγματοποιήσαμε», υπογραμμίζει η κ. Τρίγκου, «η εκπαιδευτική κοινότητα είχε την ευκαιρία να γνωρίσει καλύτερα τις Νανόχηνες και τις απειλές που αντιμετωπίζουν και να τις αποχαιρετήσει για φέτος, καθώς έφτασε η εποχή που σε λίγο θα ξεκινήσουν το μακρινό ταξίδι για τον Βορρά, όπου θα μείνουν μέχρι τον Σεπτέμβριο. Είμαστε σίγουροι ότι τα παιδιά θα περιμένουν με ανυπομονησία την επιστροφή τους στη χώρα μας».
