Το σήμα αφορά το σεβασμό προς την άγρια ζωή και τη βιοποικιλότητα και στοχεύει στην ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος

Ένα νέο εμπορικό σήμα για προϊόντα κα υπηρεσίες, με τον τίτλο «RESPECT» παρουσιάστηκε και κυκλοφορεί ήδη στην αγορά από το Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Παρασιτολογίας του Τμήματος Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου LIFE ARCPROM ( https://lifearcprom.uowm.gr/).

Το σήμα «RESPECT», όπως άλλωστε δηλώνεται από το όνομά του, αφορά το σεβασμό προς την άγρια ζωή και τη βιοποικιλότητα και στοχεύει στην ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος. Το σήμα απευθύνεται σε παραγωγούς αγροτικών προϊόντων και παρόχους υπηρεσιών που αποδεδειγμένα και με συνέπεια εφαρμόζουν μέτρα και κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος, επιτρέποντας τη συνύπαρξη των άγριων ζώων και του ανθρώπου εντός ενός υγιούς φυσικού περιβάλλοντος. Επιπλέον, θέτοντας ειδικές περιβαλλοντικές απαιτήσεις για κάθε επιλεγμένο προϊόν ή υπηρεσία, το σήμα RESPECT βοηθά τους καταναλωτές να μετέχουν και εκείνοι στις δράσεις διατήρησης της βιοποικιλότητας, επιλέγοντας προϊόντα και υπηρεσίες που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και συμβάλλουν στην οικονομία ορεινών και άλλων οικολογικά ευαίσθητων περιοχών.

Οι απαιτήσεις και οι απαραίτητες προδιαγραφές για την απονομή του σήματος έχουν θεσπιστεί από την επιστημονική ομάδα υλοποίησης του έργου LIFE ARCPROM και είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με το συντονισμό του νυν πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και διευθυντή του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας και Παρασιτολογίας του Τμήματος Κτηνιατρικής, καθηγητή κ. Χαράλαμπου Μπιλλίνη.

Μολονότι τα κριτήρια απονομής διαφοροποιούνται για κάθε είδος προϊόντος ή υπηρεσία, οι κεντρικοί άξονες της προδιαγραφής είναι

  • η εφαρμογή μεθόδων και πρακτικών διατήρησης της άγριας πανίδας και της βιοποικιλότητας.
  • η ανάπτυξη ανθρωπογενών δραστηριοτήτων με μετριασμό ή και αποφυγή της όχλησης της άγριας ζωής.
  • ο σεβασμός και η διατήρηση των ενδιαιτημάτων της άγριας πανίδας. *η αποφυγή παραγωγής και διασποράς στο περιβάλλον μολυσματικών παραγόντων και η διαφύλαξη του οικοσυστήματος της περιοχής παραγωγής των προϊόντων.
  • η συνεχής ενημέρωση του προσωπικού, των καταναλωτών και των επισκεπτών σχετικά με την ανάγκη διαφύλαξης του περιβάλλοντος και της ενδημικής άγριας πανίδας κάθε περιοχής.

Η απονομή του σήματος, υλοποιείται μέσω της χρήσης ενός πληροφοριακού συστήματος, όπου και τεκμηριώνεται η επιλογή δράσεων και η εφαρμογή των σχετικών απαιτήσεων. Οι απαιτήσεις παρουσιάζονται με μορφή ερωτηματολογίου χρησιμοποιώντας ψηφιακές λειτουργίες που διευκολύνουν τις ανάγκες καταχώρησης δεδομένων εφαρμογής των προδιαγεγραμμένων απαιτήσεων. Μετά την υποβολή της αίτησης, μέλη της ομάδας έργου επισκέπτονται τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, προκειμένου να καταρτιστεί ή να ενισχυθεί περαιτέρω το πρόγραμμα περιβαλλοντικής ευθύνης και προστασίας κάθε επιχείρησης.

Το έργο LIFE ARCPROM έχει σαν στόχο την βελτίωση των όρων συνύπαρξης της καφέ αρκούδας (Ursusarctos) και του ανθρώπου σε τρία Εθνικά Πάρκα της Ελλάδας (Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου και Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης) και σε ένα της Ιταλίας (Majella), ενώ πέρα από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, εταίροι του έργου είναι ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και η Περιβαλλοντική Οργάνωση «ΚΑΛΛΙΣΤΩ». Η καφέ αρκούδα είναι ένα είδος που απειλείται με εξαφάνιση και χαρακτηρίζεται ως «είδος προτεραιότητας», όντας απόλυτα προστατευόμενο από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Το καθεστώς διατήρησης του είδους στην Ελλάδα υπάγεται στην κατηγορία «κινδυνεύοντα», ενώ το υποείδος της καφέ αρκούδας των Απεννίνων (Ursusarctosmarsicanus) που συναντάται στο Εθνικό Πάρκο της Μajella υπάγεται στην κατηγορία «κρισίμως κινδυνεύοντα».

Στους κύριους στόχους του έργου LIFE ARCPROM περιλαμβάνονται:

· η ελαχιστοποίηση παράνομων πρακτικών και εγκλημάτων κατά του περιβάλλοντος, όπως η χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων για τη θανάτωση ζώων ειδών της άγριας πανίδας.

· η εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης ζημιών από τα μεγάλα σαρκοφάγα στη γεωργική οικονομία

· η καθιέρωση περιβαλλοντικών πρακτικών συνύπαρξης του ανθρώπου και των άγριων θηρευτών

Μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κτηνίατρος επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δημήτριος Χατζόπουλος, αναφέρει:

«Το σήμα RESPECT αποτελεί το επιστέγασμα μία πενταετούς προσπάθειας της Ομάδας Έργου, με στόχο τη σύνδεση και υποστήριξη της οικονομικής δραστηριότητας των κατοίκων των περιοχών υψηλού περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος με τη διατήρηση της άγριας ζωής και της βιοποικιλότητας.

Πριν την εισαγωγή του σήματος, προηγήθηκε διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, όπου έγινε σαφές πως η πλειοψηφία των κατοίκων αντιλαμβανόταν και αποδεχόταν την ανάγκη προστασίας του φυσικού οικοσυστήματος.

Το σήμα επιβραβεύει και διακρίνει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που τηρούν τις αυστηρές προδιαγραφές, ευελπιστώντας να προσδώσει σε αυτά την αναγκαία προστιθέμενη αξία στο περιβάλλον της αγοράς. Επιπρόσθετα, μεταφέρει το μήνυμα της προστασίας της άγριας ζωής στο επίπεδο του καταναλωτή, κάνοντάς τον κοινωνό και συνεργάτη των περιβαλλοντικών δράσεων.

Μέχρι σήμερα, επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμόρφωσης της λειτουργίας τους με τις προδιαγραφές του Σήματος. Οι αιτήσεις αξιολογούνται από την Ομάδα Έργου, ενώ προτεραιότητα ασφαλώς δίδεται σε επιχειρήσεις που εδρεύουν ή δραστηριοποιούνται σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές, όπως τα Εθνικά Πάρκα και οι χαρακτηρισμένες περιοχές Natura».

Η ιστοσελίδα του σήματος, είναι το http://respect-label.gr/