Η Λίλα Παπαπάσχου γράφει, με αφορμή τον ορυμαγδό δηλώσεων και κόντρα δηλώσεων δημόσιων προσώπων, για τη μητρότητα, την άμβλωση και το δικαίωμα των γυναικών στην αυτοδιάθεση
Παρακολουθώ αμήχανη την επικαιρότητα. Από τη μία χιλιάδες άνθρωποι ένωσαν τις φωνές τους στο Σύνταγμα διεκδικώντας δικαιοσύνη για τα Τέμπη. Με μια μητέρα-σύμβολο να δέχεται τα περισσότερα βέλη για την επιλογή της να συνεχίσει έναν εξ΄ ορισμού άνισο αγώνα. Από την άλλη άνθρωποι από το χώρο της τέχνης, της πολιτικής και πάει λέγοντας, ξαφνικά αυτό-χρίζονται θρησκευτικοί ταγοί, κηρύσσοντας το λόγο του Θεού από τα έδρανα του κοινοβουλίου ή τα τηλεοπτικά πλατό, ως άλλοι ιεραπόστολοι.
«Χαϊδεμένα» παιδιά του συστήματος παριστάνουν τους αντισυστημικούς, μιλώντας εν έτει 2025 για γυναικεία κεκτημένα που θεωρούσαμε αυτονόητα, τουλάχιστον στο σύγχρονο δυτικό κόσμο. Κι όλα αυτά τα «γεγονότα» αναπαράγονται ταυτόχρονα με τις μαζικές κινητοποιήσεις ανά την Ελλάδα, λαμβάνοντας φυσικά τεράστιες (σόσιαλ)μιντιακές διαστάσεις, σε ένα τάιμινγκ που γεννά υποψίες.
Νομίζω πως η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε συνδυασμό με το ποιοι ηγούνται κομβικών χωρών στην Ευρώπη, καταδεικνύει μία παγκόσμια τάση προς τον συντηρητισμό. Φέρνοντας πλέον απροκάλυπτα στην επιφάνεια και τις δικές μας αγκυλώσεις, που υποβόσκουν ανέκαθεν στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι της χώρας, κάτω από ένα δήθεν φιλελεύθερο και πολυπολιτισμικό προσωπείο.
Παρακολουθώντας πρόσφατα τη γαλλική ταινία της Ρεμπέκα Ζλοτόφσκι «Τα παιδιά των άλλων», που έχει στο επίκεντρο του δραματουργικού της πυρήνα τη μητρότητα, ένιωσα για μία ακόμη φορά πως κάποια πράγματα δεν χωρούν σε υπεραπλουστεύσεις και αφορισμούς. Το ίδιο είχα αισθανθεί κι όταν διάβασα το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα «Το Γεγονός» (επίσης μεταφέρθηκε πρόσφατα στον κινηματογράφο), που πραγματεύεται την ακανθώδη «πορεία» μίας γυναίκας προς την άμβλωση.
“Τα παιδιά των άλλων” & “Το Γεγονός”, δύο ταινίες που προσφέρουν άφθονη τροφή για σκέψη και συζήτηση
Η συγγραφέας του βιβλίου Ανί Αρνό, όπως τόσες και τόσες γυναίκες στον πλανήτη, βρέθηκε αντιμέτωπη με τη δύσκολη απόφαση του τερματισμού μίας κύησης. Σελίδα με τη σελίδα ξεδιπλώνει την ψυχή της, τους ενδοιασμούς της, τους φόβους, τις ενοχές της κι όλα όσα σκέφτεται για τον εαυτό της, τους άλλους, την επιλογή της. Γιατί αντίθετα με ό,τι μπορεί να πιστεύει και να διαδίδει ο καθένας οι περισσότερες γυναίκες που οδηγούνται σε μια τέτοια απόφαση – για οποιονδήποτε λόγο – δεν είναι αιμοδιψείς δολοφόνοι.
Επίσης, έννοιες όπως Διαφωτισμός, δημογραφικό, έγκλημα, αγέννητη ζωή κλπ είναι μάλλον ανεδαφικό να τσουβαλιάζονται σε έναν απολιτίκ πολτό, που θυμίζει περισσότερο Μεσαίωνα και βασίζεται στην ημιμάθεια (που είναι χειρότερη της αμάθειας). Υπάρχουν άλλωστε νόμοι που προστατεύουν το δικαίωμα των γυναικών στην αυτοδιάθεση, στους οποίους μπορεί να ανατρέξει ο καθένας παραθέτοντας ενδεικτικά το νόμο 1609/1986 που αφορά ειδικότερα την νομιμοποίηση των αμβλώσεων.
Με απόλυτο σεβασμό στη θρησκευτική πίστη κάθε ανθρώπου, θα ήθελα να υπενθυμίσω τη διαφορά της από τη μισαλλοδοξία, το δογματισμό, τη δεισιδαιμονία και το μισογυνισμό. Η πίστη γεννά ελπίδα και αγάπη προς τον πλησίον (ομόθρησκο ή αλλόθρησκο). Τα υπόλοιπα οδηγούν σε τυφλή υποταγή, σκοταδισμό και εν τέλει βία.
Για να μην αναφερθώ στους αγώνες δεκάδων χιλιάδων γυναικών ανά τους αιώνες, που έδωσαν ακόμα και τη ζωή τους για να κατακτήσουν πράγματα που θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητα (όπως το δικαίωμα στην ψήφο). Πως θα ένιωθαν άραγε αν μάθαιναν ότι το 2025 μαζί με την τεχνητή νοημοσύνη συζητάμε και για το αν οι γυναίκες έχουν ή όχι δικαίωμα να αποφασίζουν για το ίδιο τους το σώμα.
Σαφώς το hype γύρω από παρόμοιες δηλώσεις εξυπηρετεί αφάνταστα τη μετατόπιση της εγχώριας ειδησεογραφίας από φλέγοντα ζητήματα σε άλλα πιο…προβοκατόρικα. Το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της Ελλάδας. Τα παιδιά και οι οικογένειες που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Τα εκατοντάδες ασυνόδευτα ανήλικα, απότοκα των πολέμων και της οικονομικής εξαθλίωσης των τρίτων χωρών. Οι ολοένα αυξανόμενες υποθέσεις σεξουαλικής ή άλλης κακοποίησης παιδιών από τους γονείς/οικείους τους. Η βία των ανηλίκων που αντικατοπτρίζει διάφορες κοινωνικές παθογένειες. Η έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης των παιδιών και των εφήβων γύρω από θέματα σεξουαλικής διαπεδαγώγησης σε οικογενειακό και θεσμικό επίπεδο.
Η λίστα είναι δυστυχώς μακρά. Πριν προβούμε λοιπόν σε δηλώσεις που μας γυρνούν αιώνες πίσω ας κοιτάξουμε λίγο γύρω μας. Τότε ίσως διαπιστώσουμε, πως θα ήταν πιο χρήσιμο να ασχοληθούμε επί της ουσίας με τα παιδιά που ήρθαν εν τέλει σε αυτόν τον κόσμο – και θα είναι οι μελλοντικοί ενήλικες – γιατί αυτά είναι πραγματικά «απροστάτευτα». Γιατί αυτά θα διαμορφώσουν την εικόνα της κοινωνίας του αύριο. Θέλουμε πραγματικά να τα διδάξουμε ως άλλοι κάτοικοι του Σάλεμ πως να “καινε τις μάγισσες στην πυρά”;
