Ο Γιώργος Κογκαλιδης γράφει για την απόφαση του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων να θεσμοθετήσει το «μάθημα ηθικής» για όσους μαθητές επιθυμούν να απαλλαγούν από την υποχρέωση παρακολούθησης του μαθήματος των Θρησκευτικών
Όταν πήγα να υπηρετήσω τη στρατιωτική μου θητεία (κάπου στο 1985), στο Κέντρο Εκπαίδευσης στο Χαϊδάρι γίνονταν -ενδεχομένως συμβαίνει ακόμα- ο Κυριακάτικος εκκλησιασμός. Κάποιοι (λίγοι) ζητήσαμε να μην πηγαίνουμε στην εκκλησία, για τους δικούς μας λόγους ο καθένας. Ο τότε διοικητής, αφού δεν μπορούσε να μας υποχρεώσει, επέβαλλε να κάνουμε… αγγαρείες το διάστημα που οι υπόλοιποι εκτελούσαν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
Διαμαρτυρηθήκαμε, υποστηρίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο μας υποχρεώνει να πάμε στην εκκλησία και μετά την πρώτη Κυριακή, που κάναμε τις αγγαρείες στο στρατόπεδο, είχαμε ελεύθερο χρόνο και φυσικά δεν πήγαμε κάπου, που δεν νιώθαμε την ανάγκη να πάμε.
Η ειδησεογραφία των τελευταίων ημερών ανέδειξε την ιδέα (φαεινή αν μη τι άλλο) του «μαθήματος ηθικής» για όσα παιδιά επιλέξουν να εξαιρεθούν από το μάθημα των θρησκευτικών. Απίστευτο αλλά ελληνικό και μάλιστα σχεδόν 40 χρόνια από το μακρινό 1985.
Να υποθέσουμε ότι τα υπόλοιπα παιδιά δεν χρειάζονται μάθημα ηθικής, από τη στιγμή που κάνουν θρησκευτικά. Άρα η ηθική είναι αναγκαίο μάθημα για όσες και όσους επιλέγουν να μην παρακολουθήσουν ένα αναχρονιστικό μάθημα. Το επιλέγουν λόγω διαφορετικής θρησκευτικής αντίληψης, αν και έπρεπε να καταργηθεί (με τον τρόπο που γίνεται), λόγω εκπαιδευτικής ακαταλληλότητας.
Πριν βιαστείτε να απαντήσετε, σημειώνω ότι έχω δύο κόρες, η μία τελειώνει του χρόνου το σχολείο, άρα δεν έχω μείνει στα θρησκευτικά της εποχής μου.
Η «ηθική» και η… λογική
Ενδεχομένως να έχει αξία το μάθημα της ηθικής, ώστε να μάθουν τα παιδιά μας να μην στηρίζουν χώρες και κυβερνήσεις που επιδίδονται σε γενοκτονίες, να σέβονται τη διαφορετικότητα, να μην θεωρούν κανέναν άνθρωπο «λαθραίο», να μην κρίνουν τον απέναντι από το χρώμα τού δέρματός του, να μην υποτιμούν τους αδύναμους, να μην κλείνουν το μάτι στους παιδοβιαστές, στους γυναικοκτόνους, να μην επιβραβεύουν με την ψήφο τους όσους ευθύνονται για δολοφονίες όπως αυτές στα Τέμπη. Χαζομάρα έγραψα, αυτά τα παιδιά δεν χρειάζονται μάθημα ηθικής. Είμαι βέβαιος ότι οι γονείς τους τα πηγαίνουν στην εκκλησία.
Μάθημα ηθικής, λοιπόν, για λίγους… διαφορετικούς. Απολύτως κατανοητό. Η εκπαιδευτική κοινότητα διαχωρίζει την ηθική, έτσι όπως καθένας την αντιλαμβάνεται από τη φιλοσοφική «ηθική». Υποστηρίζει (η εκπαιδευτική κοινότητα) ότι είναι δύσκολη η εκμάθηση σε αυτές τις ηλικίες. Για ποια «ηθική» και με ποια προσέγγιση, δεν έχω απάντηση.
Αντί, όμως, να μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά, δεν θα ήταν πιο συνετό σε αυτά τα παιδιά που… γλιτώνουν τις χαμένες ώρες των θρησκευτικών, να προσφέρουμε ουσιαστικά μαθήματα. Για παράδειγμα σεβασμού στο περιβάλλον, οικολογικής αντίληψης, ενημέρωσης για τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει ο πλανήτης από τον ανθρώπινο παράγοντα.
Μαθήματα που θα ήταν προτιμότερα για όλους από τα θρησκευτικά. Η πίστη δεν διδάσκεται, κανείς δεν αγάπησε τη θρησκεία από τη σχολική διδασκαλία, ούτε αν δεν διδάσκονταν το μάθημα θα είχαμε λιγότερους πιστούς. Κάποια στιγμή, ενδεχομένως όχι σήμερα, ας έρθει κι η παιδεία μας (δεν είναι αιχμή για τους εκπαιδευτικούς, αλλά για τους πολιτικούς ταγούς του χώρου) στο 2024.
