Η Λίλα Παπαπάσχου & ο Χρήστος Σούτος μας ταξιδεύουν στην Πελοπόννησο. Ακολουθήστε μας σ’ ένα περιπετειώδες και γεμάτο γοητευτικές αντιθέσεις οδοιπορικό στη Μεσσηνιακή και Λακωνική Μάνη.
Τελευταία μέρα του καλοκαιριού σήμερα και εμείς γυρίζουμε πίσω το χρόνο. Σκοπός μας να σας παρασύρουμε σε ένα περιπετειώδες road trip στην Πελοπόννησο. Συγκεκριμένα θα σας μεταφέρουμε στη Μεσσηνιακή και Λακωνική Μάνη και τις δεκάδες γνωστές και λιγότερο γνωστές ομορφιές τους.
Φέτος το καλοκαίρι πραγματοποιήσαμε επιτέλους το πολυπόθητο αυτό ταξίδι. Το σχεδιάζαμε πριν ακόμα μπει στη ζωή μας ο κορωνοϊός και ανατρέψει όλα μας τα σχέδια κι αυτήν την ίδια την καθημερινότητά μας. Σε αυτό το οδοιπορικό που κράτησε κάτι παραπάνω από μία εβδομάδα επισκεφτήκαμε δημοφιλή μέρη της Μεσσηνιακής και Λακωνικής Μάνης. Ανακαλύψαμε όμως και μικρά γραφικά χωριουδάκια με ελάχιστους κατοίκους και τεράστια ιστορία.
Στης Στούπας την ακτογραμμή…
Με «ορμητήριο» τη Στούπα Μεσσηνίας, τον οικισμό που υπάγεται στο Δήμο Δυτικής Μάνης και είναι ευρύτερα γνωστός για τις υπέροχες – αν και υπερβολικά πολυσύχναστες – παραλίες του, κάναμε πολλές εκδρομές. Σε αυτές επισκεφτήκαμε μερικούς από τους πιο αγαπημένους προορισμούς ελλήνων και ξένων τουριστών.
Η Στούπα, που απέχει 45 χλμ. από την Καλαμάτα, βρίσκεται μετά την Καρδαμύλη και είναι από τους πλέον δημοφιλής τουριστικούς προορισμούς. Χάρη φυσικά στις παραλίες της, αλλά κυρίως λόγω του βιβλίου του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Το εν λόγω βιβλίο συνέγραψε την περίοδο που έμενε στην περιοχή.
Για την προέλευση της ονομασίας της υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη λέει πως οφείλεται στην διαδικασία της επεξεργασίας των δεματιών λιναριού (Στουπιά) στις θαλασσινές λακκούβες της παραλίας του χωριού, από τους κατοίκους της και από κατοίκους γειτονικών χωριών. Η δεύτερη ωστόσο υποστηρίζει πως το όνομά της προέρχεται από την αραβική λέξη «Στούπα» που σημαίνει παραλία ή γιαλός.
Το μόνο σίγουρο πάντως είναι πως ο οικισμός που είναι χτισμένος στους πρόποδες του Ταΰγετου, σε περιοχή που παλιότερα ήταν γνωστή με την ονομασία «Ποταμός» εξαιτίας του ποταμού Δράκου ή Δρακολάγκαδου, αποτελεί μία σχετικά προσιτή λύση για τις διακοπές σας. Με πολλές επιλογές για το μπάνιο, το φαγητό και την ψυχαγωγία σας. Κι όλα αυτά χωρίς να υστερεί καθόλου σε φυσικό κάλλος και αξιοθέατα. Ουσιαστικά κάθε γωνιά της Πελοποννήσου κρύβει κι από ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής ιστορίας.
Καρδαμύλη σαν…παραμύθι μεσαιωνικό!
Σε μικρή απόσταση από τον γραφικό, παραλιακό οικισμό βρίσκεται το Καρδαμύλη. Το “στολίδι” που συνδυάζει τη θάλασσα με την ακατέργαστη γοητεία της πέτρας και των σμιλεμένων βράχων και είναι η έδρα του Δήμου Δυτικής Μάνης. Το Καρδαμύλη (ονομασία που επικράτησε έναντι της πιο σύγχρονης Σκαρδαμούλας) είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό, το οποίο απέχει 38χλμ από την Καλαμάτα.
Έχει χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (και όχι άδικα!). Είναι ένα φυσικό τοπίο με πλούσια βλάστηση μέσα στο οποίο εντάσσονται χαρακτηριστικά δείγματα της εξέλιξης της μανιάτικης κατοικίας. Διακρίνεται και ως ιστορικό τοπίο, λόγω της σημασίας που έχει για την ιστορία της αρχιτεκτονικής και γενικότερα για την ελληνική ιστορία. Η γη του (που κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα) είναι πλούσια σε μνημεία όλων των εποχών, ενώ λίγα μόλις μέτρα χωρίζουν την παλιά πόλη από τη νεότερη.
Σχεδόν σουρεαλιστική εμπειρία η παρακολούθηση ενός πραγματικού street art καλλιτέχνη επί το έργον. O ακούραστος δημιουργός φιλοτεχνεί μοναδικά γλυπτά από τις πέτρες και τα βράχια που βρίσκονται σε αφθονία στην παραλία της Καρδαμύλης. Μετά από την on location εικαστική performance απολαύσαμε ένα χορταστικό πρωϊνό στον καταπράσινο Γιαλό, τοπική παραθαλάσσια καφετέρια με εξαιρετική θέα και διάφορες νοστιμιές.
Λιμένι & Γερολιμένας…μαγεία στο τετράγωνο!
Δύο από τις πιο γνωστές και πολυφωτογραφημένες περιοχές. Δύο οικισμοί που σφύζουν από ζωή κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (γινόταν το αδιαχώρητο Ιούλιο μήνα). Να σημειωθεί ότι το Λιμένι και ο Γερολιμένας, αποτελούν σημείο αναφοράς για έλληνες και ξένους επισκέπτες.
Βουτιές από τα βράχια στο Λιμένι!
Το Λιμένι είναι ένα ξεχωριστό παραθαλάσσιο θέρετρο, επίνειο της Αρεόπολης και βρίσκεται σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από αυτή και 27 χιλιομέτρων από το Γύθειο. Το τοπίο είναι πραγματικά συναρπαστικό και συνδυάζει την αρχοντική αρχιτεκτονική της Μάνης και καταγάλανα, κρυστάλλινα νερά. Εννοείται πως είναι αδύνατον να τους αντισταθείς, αψηφώντας ακόμα και τα πιο απόκρημνα βράχια.
Το Λιμένι όπως και όλη η Λακωνική Μάνη, σε γοητεύουν αμέσως και ο πετροσπαρμένος, γεμάτος ιστορικές αναφορές τόπος με τα πυργόσπιτα που στέκουν σαν έρημα ακόμη κι αν έχουν ζωή σε αυτά, είναι φτιαγμένος από τα υλικά που φτιάχνονται τα όνειρα. Επίσης, σύμφωνα με την ιστορία, ήταν η πατρίδα της οικογένειας Μαυρομιχάλη. Στις μέρες μας ο τετραώροφος πύργος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη έχει αναστηλωθεί και στέκει επιβλητικά πάνω από τον κόλπο.
Έχοντας ελάχιστο μόνιμο πληθυσμό, (σύμφωνα με την τελευταία απογραφή είναι μόλις 11 οι μόνιμοι κάτοικοι), συγκεντρώνει τεράστιο – αναλογικά – αριθμό επισκεπτών καθώς είναι μια ιδιαίτερη γωνιά της Ελλάδας. Και το μόνο σίγουρο είναι, ότι δεν τη συναντάς πουθενά αλλού.
Στο Λιμένι δεν υπάρχουν εμπορικά καταστήματα ή υπηρεσίες. Κι αυτό γιατί οι αρχές θέλουν να κρατήσουν ζωντανό και αναλλοίωτο το γραφικό χαρακτήρα του οικισμού. Για όλα τα είδη πρώτης ανάγκης μπορείς να πας στα κοντινά χωριά σε απόσταση περίπου 5 χιλιομέτρων από το Λιμένι. Εννοείται πως το μέρος αποτελεί τη χαρά του φωτογράφου και του influencer – επαγγελματία και μη!
Γερολιμένας ή το ιερό λιμάνι…
Παρόμοια συναισθήματα μας γέννησε και η είσοδός μας στον επιβλητικό Γερολιμένα. Πρόκειται για έναν παραθαλάσσιο οικισμό του δήμου Ανατολικής Μάνης (νομός Λακωνίας), του οποίου ο πληθυσμός ανέρχεται στους 43 μόνιμους κατοίκους (σε σχέση με το Λιμένι τον λες και πυκνοκατοικημένο!)
Η ονομασία του οικισμού πιθανότατα οφείλεται στην θεώρησή του ως ιερού λιμανιού. Αναφέρεται ως επίνειο των αρχαίων λακωνικών πόλεων Μέσσα και Ιππόλα που βρίσκονταν στα ΒΔ του σημερινού οικισμού και κατά το παρελθόν αναφερόταν στην τοπική διάλεκτο της Μάνης ως Λιμένας.
Ο Γερολιμένας είναι κτισμένος σε υψόμετρο 8 μέτρων, στο νότιο άκρο της Μάνης στο μυχό ενός ομώνυμου όρμου, του τρίτου επιμέρους βορειοδυτικά του ακρωτηρίου του Ταινάρου. Κοντά στον Γερολιμένα καταλήγει το υψίπεδο Εμπρός το οποίο εκτείνεται μέχρι τον Μέζαπο.
Επί τουρκοκρατίας ο Γερολιμένας ήταν ένα από τα ορμητήρια των Μανιατών πειρατών. Κατά την ύστερη τουρκοκρατία η οικογένεια των Μαντούβαλων επιχείρησε να τον αξιοποιήσει ανεπιτυχώς ως τοπικό εμπορικό κέντρο] Πέραν των Μαντούβαλων, στον Γερολιμένα έδρευαν ακόμη οι οικογένειες Νταϊφά και Περιμένη. Και οι τρεις οικογένειες διέθεταν δικούς τους πύργους.
Στις μέρες μας το γραφικό λιμάνι με τα πετρόκτιστα, αμφιθεατρικά κτισμένα, σπίτια και τους επιβλητικούς πύργους, στηρίζει την οικονομία του στον τουρισμό. Έχει φανατικούς – και πιστούς – θαυμαστές από όλο τον κόσμο, που κάθε χρόνο δεν παραλείπουν να κάνουν μια τομή στο χωροχρόνο, διαμένοντας σε ένα μέρος που μοιάζει ξεχασμένο από τον σύγχρονο πολιτισμό και προσφέρει πολύτιμες ανάσες οξυγόνου και γαλήνης.
Ανακαλύπτοντας την Πλάτσα…
Κατά τη διάρκεια των εκδρομών μας σε κοντινά χωριά και οικισμούς ανακαλύψαμε και την Πλάτσα. Ένα πανέμορφο χωριό, το οποίο κάποτε ήταν το κέντρο της Έξω Μάνης (Έξω Μάνη, ή Μεσσηνιακή Μάνη, ή Δυτική Μάνη). Ήταν επίσης και ο μεγαλύτερος οικισμός, με 1.425 κατοίκους, αλλά και έδρα Δήμου και Επισκοπής.
Σήμερα, ο πληθυσμός του έχει μειωθεί δραματικά και οι Δημόσιες Υπηρεσίες, έχουν κλείσει. Αυτό μας το επιβεβαίωσε κι ένας ηλικιωμένος κάτοικος του χωριού, με τον οποίο κάναμε μία ενδιαφέρουσα και φιλική συζήτηση στο καφενείο της πλατείας. Ανάμεσα στα δέντρα απολαύσαμε λίγη δροσιά μέσα στον απόλυτο καύσωνα.
Διαμονή, φαγητό, έξοδος, αγορές…
Για τη διαμονή μας εμπιστευτήκαμε το πολύ προσεγμένο και με όλες τις σύγχρονες ανέσεις ξενοδοχείο Λεύκτρον (αρχαία ονομασία της περιοχής). Με τα ευρύχωρα και μινιμαλιστικά διακοσμημένα δωμάτια, το πλούσιο πρωϊνό, την καθαρή πισίνα και το ενημερωμένο μπαράκι του, έκανε τη διαμονή μας κάτι παραπάνω από ευχάριστη. Σας το συστήνουμε ανεπιφύλακτα και σίγουρα θα ξαναπάμε στην πρώτη ευκαιρία.
Στην Στούπα και τις κοντινές περιοχές υπάρχουν πολλές επιλογές για το φαγητό σας κι εμείς απολαύσαμε θαλασσινά, μεζέδες και λαχταριστές σαλάτες σε προσιτές τιμές. Χωρίς καμία έκπτωση στην ποιότητα των υλικών και την ανάλογη καλή εξυπηρέτηση. Το ίδιο ισχύει και για τις καφετέριες και τα μπαράκια, που διαθέτουν μαγευτική θέα και λογικές τιμές.
Σε όλο το μήκος της παραλίας της Στούπας, αλλά και στις περισσότερες από τις γειτονικές περιοχές (ειδικά στο Καρδαμύλη θα βρείτε εξαιρετικά μαγαζιά με κοσμήματα και είδη δώρων) υπάρχουν μαγαζιά με αναμνηστικά. θα ανακαλύψετε ευφάνταστα σουβενίρ (από μαγνητάκια μέχρι ιδιαίτερα γλυπτά) για να δωρίσετε σε αγαπημένους σας, αλλά και στον…εαυτό σας!
Και ολίγα παρατράγουδα…
Μοναδική παραφωνία στο κατά τα άλλα ιδανικό καλοκαιρινό σκηνικό, η ανθρώπινη αισχροκέρδεια. Ευτυχώς στην προκειμένη περίπτωση αποτέλεσε μεμονωμένο φαινόμενο.
Είναι πραγματικά πολύ κρίμα να βλέπεις να καταπατώνται παραλίες όπως η «εξωτική» Καλόγρια. Τόπος εμβληματικός και με την παρουσία του Νίκου Καζαντζάκη τόσο έντονη παντού, βάλλεται από επιτήδειους που χρεώνουν τις ξαπλώστρες σε τιμές Μυκόνου (και άνω!). Αψηφώντας ελέγχους, πρόστιμα, καταγγελίες και τα συναφή και αφήνοντας ελάχιστο ελεύθερο χώρο για να απολαύσουν το μπάνιο τους όσοι δεν θέλουν – ή δεν έχουν – να διαθέσουν υπέρογκα ποσά για δύο ξαπλώστρες (και τίποτε άλλο, γιατί και να πνίγεσαι το νερό χρεώνεται εξτρά…).
